Fotoğraf: Jon Tyson via Unsplash.

Kim, kime göre engelli?

Engelliler var bu diyarda! Belki de engeli koyanlar karar vericilerdir. Kim bilir belki de engellinin tanımını yeniden yapmamız gerekiyor…

ESMERAY

23.07.2024

Gündem bazen boğuyor insanı işin içinden nasıl çıkarım durumu oluyor insanda. Hatta bazen dayanılmaz bir hal alıyor bu durum. Sanırım son zamanlarda birçok insanın yaşadığı bir durum bu.

Bu boğucu gündemden biraz uzaklaşıp belki de gündemin konularında biri olması gereken bir konuya değinmek istiyorum. Bu ülkede engelli olmak ve engelli haklarını biraz irdelemek istiyorum. İşin biraz sosyolojik durumuna bakarsak, engelliler için durum hiç iç açıcı değil. Hayatın her alanında yaptığımız inşa süreçlerinde engelli bireyler hiç kimsenin aklına gelmiyor!

Örneğin, bir dernek vakıf veya siyasi bir parti kuruluş aşamalarında genellikle hiç engelliler düşünülmez. Binanın en üst katında mekânlar tutulur asansör var mı yok mu çokta önemsenemez. Engelli bireylerin hayatlarını kolaylaştıracak doğru dürüst bir girişim ya da çalışma yok. Gerek özel gerek ise devlette durum aynı.

Engelliler nasıl geçinir hayatlarını  nasıl idame eder? Yüzde yüz engellin olabilirliği ve bu insanların nasıl yaşadığı hiç aklıma gelmemişti benim… Ta ki ben açık kalp ameliyatı oluncaya kadar. Ameliyat sonrası kalp kas gücüm epey azalmış olduğu ortaya çıktı maalesef! Sağlıklı bir bireyin kalp kas gücü yüzde yetmiş ve elli arasında olur. Benim kalıcı olarak yüzde otuzun altında  kalmış kalıcı olarak! Etrafımda herkes bana engelli raporu alabileceğimi söyledi. Hastaneye başvuru yaptım. Kardiyoloji yüzde yüz kalıcı engelli raporu verdi . Ve sonrasında engelli kartı aldım. Yüzde yüz engelli raporu var lakin bağımlı değilim. Yani başka birine bağımlı yaşamıyorum karşılığı bu. Yatalak gibi bir durumun yok dediler. Fakat yüzde yüz engelli olmak ciddi ve riskli bir durum her halükarda. İlk önce Bayramiç kaymakamlığına başvuruda bulundum engelli maaşı alabilmek için. Babamdan yüzde yirmi beş yetim maaşı aldığım için engelli maaşı bağlanamaz dediler bana. “Yüzde yüz engeliniz var lakin dört bin TL yetim maaşı yeter sana” dediler durum bu! Hatta görevli memur şunu dedi bana, “yetim maaşı daha avantajlı sağlık doktor işlemlerin vs böyle avantajların var! Engelli maaşına bağlarsak sadece doğalgaz elektrik faturası yardımı alırsın. Sağlık için yeşil karta başvuru yapmanız gerekiyor.” Türkiye’de milyonlarca engelli bu durumda! 

2024 yılı engelli aylığı tutarı; engel oranı yüzde 40-69 arasında olan vatandaşlarımız için 2.797,80 TL, engel oranı yüzde 70 ve üzeri olan vatandaşlarımız için ise 4.196,70 TL olup aylık tutarları memur aylık zammına göre artırılmaktadır. Evet bu rakamlar ile yaşamaya çalışan engelliler var bu ülkede. Son günlerde hep gündemde emekli maaşı ve asgari ücret konusu işleniyor! Hiç kimse engelli dul ve yetim aylığını konuşmuyor, gündemine almıyor. Yüzde yüz engeliniz var bu maaşla yaşa diyor herkes sana! Engelli kotası nasıl işliyor açıkçası bilmiyorum! Lakin tahmin ediyorum. Çünkü genelde uygulamada olmuyor bu işler! Hele ki hukukun  nerdeyse olmadığı bir ülkede! Başka  becerileriniz yapacağınız ek işiniz yoksa ise durumunuz vahim!

Efendiler en düşük emekli aylığı 10 bin TL değil! İki bin üç bin yetim maaşı alan insanlar var… Bunu neden dile getiren gündemine alan kimse yok? Engelliler var bu diyarda! Belki de engelli koyanlar karar vericilerdir. Kim bilir belki de engelin tanımını yeniden yapmanız gerekiyor. Mesela tüm uzuvları olan biri hiç bir şey üretmeden asalak yaşayabiliyor. Elleri kolları ve bir bacağı olmayan biri dünyanın en güzel resimlerini yapabiliyor. Ya da işitme ve konuşma engelli biri senin dudağını çok iyi okuyor ve anlıyor. Kulağı duyan biri asla seni duymuyor anlamıyor. Kim kime göre engelli? Engelli nedir bunu bir oturup hepimiz bir düşünelim!