“Sözde büyüme, özde küçülme”

Türkiye ekonomisi üçüncü çeyrekte sert düşüşle yüzde 1.6 büyüdü.

Evrensel gazetesi habere sürmanşetinde, “En kötüsü derinleşiyor” başlığıyla yer verdi ve “Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2018 yılı üçüncü çeyreğine ilişkin gayri safi yurt içi hasıla verilerini (büyüme rakamları) açıkladı. Yılın ilk çeyreğinde yüzde 7,3; ikinci çeyreğinde ise yüzde 5,2 büyüyen Türkiye ekonomisi, üçüncü çeyrekte sert düşüşle yüzde 1,6 büyüdü. Beklenti büyümenin yüzde 2 seviyesinde gerçekleşeceği yönündeydi. Türkiye ekonomisi geçen yılın aynı döneminde yüzde 11.1 büyümüştü.  2018 üçüncü çeyreğinde mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH çeyreklik bazda yüzde 1.1. düştü. Tarım sektörü bu dönemde yıllık yüzde 1 büyüdü. İhracat yüzde 13.6 artarken, ithalat yıllık bazda yüzde 16.7 daraldı. Hükümetin ‘En kötüsü geride kaldı’ tezinin çöktüğünü belirten gazetemizin ekonomi yazarı Bülent Falakaoğlu, ‘En kötüsünü ağır bir şekilde yaşıyoruz, 2019’un ilk iki çeyreğinde de bu olumsuz tablonun süreceği açık. Hükümetin yerel seçimlere kadar krizi örtmeye dönük hamlelerine karşı emekçiler oyuna gelmeyip pozisyon almalı’ dedi” ifadelerini kullandı.
Birgün gazetesi manşetindeki habere, “Sözde büyüme, özde küçülme” başlığını attı ve “TÜİK büyüme verilerini açıkladı. Yıllık bazda büyüme 1,6’ya geriledi. Bakan Berat Albayrak, “Türkiye stagflasyona girdi diyenler yanıtını aldı” derken, ekonomistler ise verileri ‘resmen stagflasyona girildi’ diyerek yorumladı. 34 çeyrek sonra ilk kez yatırımlar azaldı, inşaat 0,9 finans sektörü yüzde 21,7 küçüldü. Ücretlinin gelirden aldığı pay ise azaldı. TÜİK 3. Çeyrek büyüme verilerine göre normal şartlar altında turizm gelirleri nedeniyle diğer çeyreklerden yüksek olması beklenen 3. çeyrek büyümesi sert düşüş göstererek yıllık bazda yüzde 1,6’da kaldı. 3. çeyrek verileri mevsim etkilerinden arındırıldığında ise yüzde 1,1’lik küçülme ortaya çıktı. Verilere göre Türkiye’de 80 milyon insan yılbaşından eylül sonuna dek 2,4 trilyon gelir elde etti. Bu rakamlarla gelir adil bölüşülseydi 4 kişilik ailenin cebine eylül ayına kadar 120 bin TL girmesi gerekiyordu. Türkiye ekonomisi hem turizm gelirlerinden hem de tarım ürünlerinin hasat zamanı olmasından kaynaklı temmuz eylül arasını oluşturan 3. çeyrekte hızlı büyüyor. konuya ilişkin açıklama yapan CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu ‘Verileri bir cümleyle ifade etmek gerekirse çakılmanın resmi verisi geldi. Büyümedik resmen çakıldık. İnşaat ve betona dayalı AKP’nin ekonomi modeli inşaat ile çöktü’ dedi” ifadelerine yer verdi.

Cumhuriyet manşetin altında, “Yatırım ve tüketim daraldı” başlığıyla yer ayırdığı haberde, “Türkiye ekonomisi TL’deki sert değer kaybı, finansal koşullardaki sıkılaşma ve iç talepteki yavaşlamanın etkisiyle üçüncü çeyrekte yüzde 1.6 büyürken, yüzde 2 olan beklentilerin altında kaldı. Uzmanlara göre, bu seviyedeki büyüme rakamı dengelenme değil çakılma. Beklentiler yavaşlamanın yerini bu yılın son çeyreğinde küçülmeye bırakması yönünde. Gelecek yılın ilk çeyreğinde de GSYH’nin küçülmesiyle ekonominin resesyona girmesi beklenirken, 31 Mart’taki yerel seçim öncesinde işsizlikte artışı da beraberinde getirecek bir küçülmeye hükümetin nasıl tepki göstereceği izlenecek” ifadelerini kullandı.

“Cerrahpaşa’da en basit tahliller bile yapılamıyor”

Evrensel gazetesinin manşetinde, “Cerrahpaşa’da en basit tahliller bile yapılamıyor” başlıklı haber yer aldı. Haberde, “İstanbul Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesinde laboratuvar hizmetleri durma noktasına geldi. Gazetemizi arayan yurttaşlar en basit laboratuvar ve tahlil işlemlerinin yapılmadığını belirtip tahliller için başka hastanelere yönlendirildiklerini söyledi. Sağlık ve Sosyal Hizmetler Emekçileri Sendikası (SES) Aksaray Şube Yöneticisi Aydın Erol, hastaların söylediklerini doğrulayarak, Cerrahpaşa Tıp Fakültesinde, cumadan sonra her hasta için rutin yapılması gereken tahlillerin yapılamayacağını belirtti. İstanbul Tabip Odası Başkanı Pınar Saip ise üniversite hastanelerinin uzun süredir zor durumda olduğunu belirterek ‘İdrar tahlili yapılamıyorsa o hastane kapanmış demektir’ diye konuştu. Konuyla ilgili aradığımız Cerrahpaşa Tıp Fakültesi sekreterliğinden bir görevli ise tüm yetkililerin toplantıda olduğunu belirterek cep telefonumuzu alarak geri dönüş yapacaklarını söyledi ancak geri dönüş yapılmadı. Cerrahpaşa’yı hasta olarak aradığımızda ise hastanenin laboratuvar servisi yetkilisi, yaşananları doğrulayarak ‘İdrar tahlili yapılamıyor. Kan tahlillerinin ise bazıları yapılabiliyor’ diye konuştu. Yaşananları gazetemize değerlendiren Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Aksaray Şube Yöneticisi Aydın Erol, bu hafta cuma gününden sonra rutin yapılması gereken tahlillerin yapılamayacağını belirterek şunları söyledi: ‘Cerrahpaşa’da bugün tam idrar tahlili, yarından itibaren ise şeker ve karaciğer enzimleri tahlili yapılamayacak. Bazı hormon testleri geçen hafta bitmişti zaten. Hastanede laboratuvar hizmetleri durma noktasına geldi. Birçok defa ihale açılmasına rağmen hiçbir firma teklif vermedi. Daha önce alınan malzemelerin yaklaşık 3-4 yıldır paralarının ödenmemesi nedeniyle firmalar teklif vermeyeceklerini söylediler. Eğer kısa sürede çözüm üretilmezse hastanedeki sağlık hizmetleri aksayacak ve hastalar olumsuz yönde etkilenecektir.’ Çok basit laboratuvar testlerinin dahi bir üniversite hastanesinde yapılamamasının açıklanır bir şey olmadığını ifade eden Erol ‘Son zamanlarda üniversite hastanelerinin yaşadığı ekonomik krizin sonuçları yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladı’ dedi” ifadelerine yer verildi.

“‘299’la susturma”

Cumhuriyet gazetesi manşetin altındaki, “‘299’la susturma” başlıklı haberinde, “TCK 299, Türkiye’nin yeni sorunlarından biri. Cumhurbaşkanı’na hakareti düzenleyen madde nedeniyle 2014-2017 arasında 68 bin 827 kişi hakkında soruşturma açıldı. Son olarak Trabzon’da gazetecilik öğrencisi Berivan Bila’nın Cumhurbaşkanı’na hakaret suçundan tutuklanması, gözleri bir kez daha bu suçtan yapılan soruşturmalara çevirdi. Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından 2014-2017 yılları arasında 68 bin 827 kişiye Cumhurbaşkanı’na hakaret iddiasıyla soruşturma açılırken, bunların 12 bin 839’u davaya dönüştü. Özellikle Erdoğan’ın 16 Nisan 2016’deki referandumla ‘partili’ Cumhurbaşkanı olmasının ardından AKP Genel Başkanı’na yönelik eleştirilere dahi Cumhurbaşkanı’na hakaret kapsamında işlem yapıldı. Konuyu yakından takip eden akademisyen Prof. Dr. Yaman Akdeniz, ‘En ufak bir eleştiriye dahi dava açılıyor. Sistem tamamen cezalandırma ve susturma üzerinde kuruluyor’ dedi. 16 Nisan 2016’de yapılan anayasa değişikliği referandumu ile Cumhurbaşkanı’nın partili haline gelmesi ve Erdoğan’ın AKP Genel Başkanı sıfatını kazanması dahi savcılıkları durdurmadı. Savcılıklar, AKP liderine yapılan siyasal eleştirileri dahi 299. madde kapsamına soktu. Bazı basın savcıları, yaşanan çelişki konusunda ‘TCK’nin 299. maddesinde Cumhurbaşkanı’na hakaret suç olduğu sürece, biz işlem yaparız. Partili veya partisiz mi diye bakmayız. Sonuçta Cumhurbaşkanı devletin başıdır’ yorumunu yaptı. Ankara Adliyesi’nde Basın Suçları Soruşturma Bürosu’nun içerisinde Cumhurbaşkanı’na hakaret suçları masası dahi kuruldu. İfade özgürlüğü ihlalleri konusunda çalışmalarıyla tanınan akademisyen Yaman Akdeniz, konuyu Cumhuriyet’e değerlendirdi. Erdoğan döneminde Cumhurbaşkanı’na hakaret suçundan açılan dava ve soruşturmalarda çok ciddi artış olduğunu söyleyen Akdeniz, Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçildiği 2014 yılında 132 dava varken, 2015’te bin 953, 2016’da 4 bin 187, 2017’de ise 6 bin 33 dava açıldığını anlattı. Yine bu suçtan 2014’te 682 soruşturma varken, sayının 2015’te 7 bin 216, 2016’da 38 bin 254, 2017’de 20 bin 539 olduğunu ifade eden Akdeniz, Erdoğan döneminde açılan toplam soruşturma sayısının 68 bin 827 olduğunu, bunların 12 bin 839’unun davaya dönüştüğünü kaydetti. Akdeniz, ‘12 bin davadan 9 bin 234’ü karara bağlandı. Bu kapsamda 3 bin 414 mahkumiyet kararı verildi. 2 bin 550’sinde ise hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına hükmedildi. Bin 697 ise beraat kararı verildi’ diye konuştu” ifadelerini kullandı.