“Bekaları uğruna ülkeyi yakıyorlar”

Birgün gazetesi manşetinde, “Bekaları uğruna ülkeyi yakıyorlar” başlıklı habere yer verdi. Haberde şu ifadeler kullanıldı:

“İktidarın politikaları ülkeyi yangına sürükledi. Dolar fırladı, umudunu kaybeden işsizlerin sayısı yüzde 118 arttı. İşsiz, çaresiz gençler eşyalarını ve kıyafetlerini satmaya başladı. Merkez Bankası’nda yaşanan başkan değişikliği piyasalarda deprem etkisi yarattı. Cuma gecesi Naci Ağbal’ın yerine eski AKP Milletvekili ve Yeni Şafak yazarı Şahap Kavcıoğlu’nun atamasıyla Merkez’de son 20 ay içerisinde üçüncü başkan değişikliği yaşanmış oldu. Değişikliğin yarattığı tedirginlik ise ilk işlem gününde dolar kurunun artmasıyla kendini gösterdi. Dolar kuru yüzde 15’i aşan yükselişlerle 8,47 seviyelerini gördü. Benzer hareketlerin yaşandığı avro/TL de 10 liranın üzerine çıktı. Durumdan Borsa İstanbul da nasibini aldı. Yüzde 6,65 düşüşle açılan borsada, iki kez üst üste devre kesici uygulaması çalıştı. İkinci kez verilen yarım saatlik aranın ardından üçüncü başlangıcın ardından BİST 100’de kayıplar yüzde 9’un üzerine çıktı. Sabah saatlerinde kurdaki yükselişle birlikte Hazine Bakanı Elvan bir açıklama yayımlayarak ‘Serbest piyasa mekanizmasından herhangi bir taviz kesinlikle söz konusu olmayacak’ dedi. Bu açıklamanın ardından kur 7,93 seviyelerine geriledi. Ağbal’ın gidişinin ardından ilk kez yorum yapan AKP’li Nurettin Canikli de ‘Optimal pozitif reel faiz seviyesini belirlemede para politikası araçlarını rasyonel kullanmayan merkez bankası başkanını değiştirmek piyasalara meydan okumak değil’ dedi. Ağbal’ın TCBM Başkanlığı’na atanması ve kısa bir süre sonra da Albayrak’ın Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan istifa etmesi piyasalar tarafından olumlu karşılanmış boş kalan koltuk bile dolar kurunda gerilemeye neden olmuştu.”

Karar gazetesi manşetindeki, “Ağır fatura” başlıklı haberinde, “MB Başkanı’nın görevden alınması ve ‘enflasyonun sebebi faizdir’ görüşüne dayalı eski ekonomi politikasına geri dönüş adımının yansımaları sert oldu. TL döviz karşısında hızlı eridi. Dolar 8 Euro 9.5 bandına çıktı. Borsa çakıldı, iki kez işlem kesildi. Türkiye’nin risk primi 4 ay sonra en yüksek seviyeyi gördü. Rasyonalite iddiasıyla atanan Ağbal’ın yerine ‘Enflasyonun nedeni faiz’ görüşünü savunan Kavcıoğlu’nun getirilmesi şaşkınlık yarattı. Yeni MB Başkanı’nın ‘Faizde acele etmeyeceğiz’ mesajı da gece yarısı kararıyla çelişti. Tepki çeken adımlar piyasaları sarstı. TL, dolar karşısında yüzde 10 değer kaybetti. Borsa İstanbul’da düşüş trendi nedeniyle işlemler iki kez durdu. Hazine Bakanı Elvan’ın ‘Serbest piyasadan taviz yok’ vurgusu dikkat çekti. ‘Öngörülemezlik’ süreci, Türkiye’nin risk priminin son dört ayın en yüksek seviyesine çıkmasına yol açtı. Ekonomistlerden ‘İrrasyonelliğe prim veren yapı hakim. Bu kararların altından nasıl kalkılacak’ eleştirileri yöneltti. 72 saat içinde yaşananların dünyada da yansıması oldu. Financial Times, Ağbal’ın görevden alınmasının yatırımcıda endişe yarattığını kaydetti. Goldman Sachs ise Türkiye’den sermaye çıkışının muhtemel göründüğünü savundu” ifadelerine yer verdi.

Evrensel gazetesi manşetindeki, “Ateş topu halkın kucağında” başlıklı haberinde, “Ekonomide dört buçuk ay önce ‘U dönüşü’ yaparak üst üste faiz artırımı yapan Erdoğan, Merkez Bankası Başkanı Ağbal’ı görevden alarak bir kez daha politika değiştirdi. Halkın kucağına daha yüksek enflasyon, faiz ve döviz kuru topu atıldı. Ağbal’ın görevden alınmasının ardından ilk işlem gününde Türk lirası, dolar ve avro karşısında yüzde 10’a yakın değer kaybetti. Yabancı sermayenin çıkışıyla Borsa İstanbul’un bir günde yaşadığı değer kaybı yüzde 9’u buldu. Yıl sonu kur, faiz ve enflasyon tahminleri arttı. İktisatçı Prof. Dr. Oğuz Oyan, ‘Enflasyon tutulamayacak. Halka yeni vergiler gelecek. Asgari ücretin pula döndüğünü göreceğiz. İşsizlik artacak. Yani bu bir felaket tablosu’ dedi” ifadelerini kullandı.

Cumhuriyet gazetesinin manşetinde, “Batıyoruz” başlıklı haber yer aldı:

“Merkez Bankası’nda (TCMB) başkan değişimiyle, zor ve yeni kazanılmaya başlanan kredibilitenin yerini soru işaretlerine bırakmasıyla TL/dolar çift haneye yakın tarihi bir değer kaybı yaşarken ekonomi yönetiminin piyasayı rahatlatmaya dönük ilk mesajları da yatırımcıyı tatmin etmedi. TL son 20 yılda tek günde çift haneli değer kaybını 2018’den sonra dün bir kez daha yaşadı. Bluebay Asset Management’tan Timothy Ash bu  durumu ‘Ağbal’ın görevden alınmasının maliyeti’ sözleriyle yorumladı. BİST-100 dün ilk işlemlerde yüzde 6.65, bankacılık endeksinde ise yüzde 8.13 kayıpla açıldı. Bunun üzerine endeksin geneline yayılan satışlarıla birlikte ‘endekse bağlı devre kesici sistemi’ devreye girerek, pay piyasası ve VİOP’taki işlemler geçici olarak durduruldu. 1427 puanda durdurulan endeks, yeniden açılış sonrası 1422 puana kadar indi. BİST yüzde yedi, bankacılık yüzde dokuz düşüşteyken bir kez daha durduruldu. Günü ise 1379 puanla en düşük değerini görerek kapattı. Gelişmeleri, çok sayıda uluslararası yatırımcı da farklı yorumladı. Örneğin Societe Generale, Ağbal’ın görevinden alınmasının Türkiye’nin ‘geri dönüşü olmayan bir noktaya’ getirdiğini belirterek dolar/TL’nin ikinci çeyrek sonuna kadar 9.70’e yükseleceğini, yıl sonunda 9.30 olacağını öngördü. Banka, ‘Tüm Türk varlıklarındaki uzun pozisyonları kapatma tavsiyesi veriyoruz’ dedi.”