“Pandora’nın Kutusu’ndan Saray’ın şirketi çıktı”
Enflasyon rakamları ve Pandora belgeleri iktidara yakın gazetelerde tek satır yer almadı.
05.10.2021
Yeni Yaşam gazetesi manşetinde, “‘Pandora’nın Kutusu’ndan Saray’ın şirketi çıktı” başlıklı habere yer verdi. Haberde şu ifadeler kullanıldı:
“Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’nun 12 milyon dosyayı inceleyerek paylaştığı bilgilerde Beştepe Sarayı müteahhidi Rönesans Holding de ifşa oldu. Son yıllarda kamu ihalelerinden büyüyen Holding'in vergi cenneti adalara milyonlarca dolarlık vergi kaçırdığı ortaya çıktı.
AKP döneminde zenginleşen ve işçi ücretlerini ödememesiyle gündeme gelen Rönesans Holding’in, bir yandan halkın parasıyla Erdoğan’a saray inşa ederken diğer yandan 210 milyon dolar kaçırdığı, 105.5 milyon doları ise ‘bağış’ olarak meçhul bir yere aktardığı anlaşıldı.
ICIJ’in paylaştığı belgelerde Türkiye’den 220 isim daha olduğu belirtilirken, paylaşım dünyadaki birçok liderin de ipliğini pazara çıkardı. Yolsuzluğu açığa çıkan 35 ülke lideri ve 336 politikacı ve yüksek kamu görevlisi arasında halkın parasıyla Londra’da büyük mülkler alan Aliyev de var.”
Cumhuriyet gazetesi habere manşetin yanında, “Pandora’dan liderler çıktı” başlığıyla yer ayırdı:
“Pandora Belgeleri, Katar, Azerbaycan, Brezilya ve Pakistan’ın ada aralarında bulunduğu çok sayıda ülke liderinin kirli çamaşırlarını ortaya döktü. 35 yeni ve eski lider ile 300’den fazla yönetici, vergi cennetlerine para aktarmış. 12 milyon belgede, Türkiye’den iş, sanat ve spor dünyasından 220 ismin yer aldığı belirtiliyor.”
Evrensel gazetesi, “Rönesans Holding 210 milyon dolar aktarmış” başlığıyla verdiği haberde, “Pandora Belgeleri adıyla ifşa edilen vergi kaçakçılığı belgelerine göre, AKP hükümetinden aldığı sayısız ihale ile gündeme gelen Rönesans Holding kamu parasıyla Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı inşa ederken vergi cennetine 210 milyon dolar aktarmış” ifadelerini kullandı.
Karar gazetesi habere ön sayfasının altında, “Pandora’nın kutusundan kirli para çıktı” başlığıyla yer verdi. Haberde şöyle denildi:
“Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu, Putin’den Tony Blair’e liderlerden, iş adamlarına çok sayıda ismin perde gerisindeki para trafiğini deşifre etti. 12 milyon dosyadan çıkan belgelere göre, Ürdün Kralı paravan şirketlerle İngiltere ve ABD’de 105 milyon dolarlık 14 lük ev aldı. Çekya Başbakanı Andrej Babis’in 22 milyon dolara ev alıp mülkiyetini gizlediği ortaya çıktı.
Belgelere Rönesans Holding’le ilgili vergi kaçırma iddiaları da yansıdı. Holding bağlantılı şirketler üzerinden Virgin Adaları’na 210 milyon dolar aktarıldığına yer verildi. İsviçre’ye gönderilip aynı yıl bağışlanan 105 milyon doların akıbetinin ise belirsiz olduğuna vurgu yapıldı.”
Birgün gazetesi manşetin yanında, “Pandora liderleri ifşa etti” başlığıyla yer ayırdığı haberde, “Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu tarafından 117 ülkede 650 gazeteciyle birlikte incelenen Pandora Belgeleri’nde 35 mevcut ve eski ülke lideri ile 300’den fazla kamu çalışanının off-shore şirketleri ve hesaplarına dair detaylar ortaya çıktı. Ürdün kralı 2. Abdullah, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ve ailesi, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy ve eski İngiltere Başbakanı Blair’in mali sırları ifşa edildi. Ortaya çıkan ifşaların ardından birçok ülkede soruşturma başlatılacak” ifadelerine yer verdi.
“Enflasyon harikalar diyarında”
Enflasyon TÜİK’e göre yüzde 19.58, ENAG’a göre ise yüzde 44 oldu.
Karar gazetesi habere manşetinde, “Enflasyon harikalar diyarında” başlığıyla yer verdi. Haberde şu ifadeler yer aldı:
“TÜİK yıllık enflasyonu yüzde 19 olarak duyurdu. Ekonomi bilimcilerinin kurduğu ENAG ise oranın yüzde 44 olduğunu belirtti. Vatandaş markette, pazarda sepetine koyduğu her üründe hayat pahalılığını hissederken duyurulan veri ‘TÜİK kendi dünyasında yaşıyor’ dedirtti. Ortaya çıkan çelişki ‘Bir yandan fiyatlar sorunsuz deniliyor bir yandan market baskınları yapılıp fahiş fiyatla mücadele mesajları veriliyor’ tepkilerine yol açtı.
Ekonomi yönetiminde hatalı politikalarla artan etiketler karşısında Cumhurbaşkanı Erdoğan ‘Fahiş fiyatla tavizsiz mücadele edeceğiz’ dedi. Zincir marketlere müfettişler gönderildi. Bu tablo ortadayken TÜİK yıllık enflasyonun yüzde 19.58 olduğunu bildirdi. Bilim insanlarının bir araya gelerek oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise oranın yüzde 44.70 olduğunu açıkladı. TÜİK verileri ‘canavarı’ cebinde hisseden vatandaşa inandırıcı gelmedi.
TÜİK verilerine tepki gösteren Kılıçdaroğlu ‘Pazara giden enflasyonun en az yüzde 40 olduğunu bilir. Saray harikalar diyarında yaşamaya devam ediyor’ dedi. Ekonomistler de yüzde 19’luk oranın hissedilenden uzak olduğuna vurgu yaptı: İndirimli satış mağazalarıyla enflasyon düşmez. Önemli olan vatandaşın alım gücünün erimesini önlemek. Çekirdek enflasyon dedik, baktık o da yükselişte. Bakalım ekimde şapkadan hangi tavşan çıkacak.”
Evrensel gazetesi manşetindeki habere, “Enflasyonda zirveye, yoksullukta dibe doğru” başlığını attı:
“Türkiye; zirvesinde savaş, ekonomik ve siyasi bunalım içinde ülkelerin olduğu ‘Dünya enflasyon sıralamasında’ 8. sıraya yükseldi. İktidarı eleştiren yurttaş ücretlere zam istedi.
ENAG verilerine göre tüketici enflasyonu yüzde 44.7 oldu. TÜİK rakamları enflasyonu yüzde 19.58 kaydetti. Çekirdek enflasyon ve üretici enflasyonu, enflasyonun artacağını gösterdi.
Türkiye; Venezuela, Sudan, Lübnan, Suriye, Zimbabveve Arjantin’in ardından en yüksek enflasyon yaşayan 8. ülke oldu. Söz konusu ülkeler büyük ekonomik ve siyasi buhran içinde.
Konuştuğumuz yurttaşlar ekonomik olarak her geçen gün daha da zorlandıklarını söyledi. Gençlerin umudu yok, işçiler boğazlarından kesiyor, emekliler ‘Fiyatlar düşmeli’ diyor.”
Cumhuriyet gazetesi, “Bu nasıl hesap” başlığıyla verdiği haberde, “Özerk olması gereken kurumların talimatla veri açıkladığı savı, TÜİK’in enflasyon raporu ile bir kez daha gündeme geldi. Tüketici fiyatları aylık yüzde 1.25, yıllık yüzde 19.58 ile TÜİK verileri yükseliş trendini ortaya koysa da günlük fiyat değişimlerinden elde edilen ENAGrup verileri ile ciddi olarak çelişti.
Gıdadaki yüksek seyir ve TL’deki değer kaybının etkileri enflasyonu uçurdu. Tüketici enflasyonu, eylülde yıllık olarak son 30 ayın en yüksek değerine ulaştı. Merkez’in yüzde 18’lik yeni politika faizi 1.58 puan aşıldı. Eğitimdeki aylık yüzde 5.15 artış ve kömürdeki yükseliş ‘Kış zor geçecek’ yorumlarına yol açtı” ifadelerini kullandı.
Birgün gazetesi habere birinci sayfasının altında, “Çekirdeği, tohumu her şekilde yüksek” başlığıyla yer ayırdı. Haberde şöyle denildi:
“İktidarın, artan fiyatlar nedeniyle önce sebze-meyve halleri ardından da zincir marketleri denetlemesi soruna çözüm olmadı. TÜİK’in eylül ayı enflasyon rakamlarında artış sürüyor. Buna göre eylül ayında fiyatlar bir önceki aya göre yüzde 1.25, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19.58 oranında artış gösterdi. Merkez Bankası’nın faiz artışı için işaret ettiği çekirdek enflasyon ise yüzde 16.9’a çıktı.”