“Rant akımı”
Günün dikkat çeken haberleri Birgün ve Karar gazetelerinin manşetinde yer aldı.
15.11.2021
Birgün gazetesi manşetinde, “Rant akımı” başlıklı habere yer verdi. Haberde şöyle denildi:
“Son 10 yılda kamunun kasasından sadece 10 elektrik şirketine 14,4 milyar TL ödendi. Bu paranın 5,3 milyar TL’si ise beşli çeteye ait şirketlere gitti. Diğer elektrik şirketlerinin de iktidarla olan bağlantıları dikkat çekici.
Üniversiteler, belediyeler, bakanlıklar, havalimanları, cezaevleri, hastaneler, kışlalar ve birçok kamu kurumu her yıl elektrik enerjisi alımı ihaleleri düzenleyerek kullanacağı elektriği ihaleyle satın alıyor. Bu ihalelerle de kamunun kasasından elektrik şirketlerine milyarlarca lira ödeniyor.
Kamudan en fazla elektrik enerjisi ihalesi alan 10 şirketin iktidarla olan ilişkileri de oldukça dikkat çekici. Ayrıca, kamunun kasasından bu 10 elektrik şirketine son 10 yılda ödenen para ise tam 14 milyar 453 milyon TL.
Kamudan en fazla elektrik enerjisi ihalesi alan 10 şirketten dördü de beşli çete içerisinde yer alan Cengiz, Kolin ve Limak’a ait. Sadece beşli çete içerisinde yer alan bu şirketlerin ortağı ve sahibi olduğu elektrik şirketlerine 10 yılda toplam 5 milyar 322 milyon TL ödendi.
Kamudan en fazla elektrik enerjisi ihalesi alan şirketler listesinin en başında Dicle Elektrik Şirketi yer alıyor. Şirket, 2014 ile 2021 yılları arasını kapsayan sekiz yıllık dönemde birçok kamu kurumundan tam 308 elektrik enerjisi ihalesi aldı. Bu 308 ihalenin değeri ise 2 milyar 806 milyon 617 bin TL’yi buluyor. Şirketin ihalesini aldığı kamu kurumları arasında cezaevleri, emniyet müdürlükleri, hastaneler, kışlar, havalimanları ve belediyeler yer alıyor.
Dicle Elektrik Şirketi, İsmail Fahreddin Tivnikli ve Abdullah Tivnikli tarafından kurulan Eksim Holding’e bağlı. Holdingin şuan yönetim kurulu başkanı, Abdullah Tivnikli’nin oğlu Ebubekir Tivnikli. 2018 yılında yaşamını yitiren holding kurucularından Abdullah Tivnikli’nin AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yakın ilişkileri olduğu biliniyordu. ‘Erdoğan’ın prensi’ ve ‘Becerikli Abdullah’ isimleriyle tanınan Abdullah Tivnikli’nin adı 17-25 Aralık operasyonlarında da geçiyordu.”
“Devlet stok yapar mı”
Karar gazetesinin manşetinde, “Devlet stok yapar mı” başlıklı haber yer aldı. Haberde şu ifadeler kullanıldı:
“Market raflarında şeker ya bulunmuyor ya da zamlı satılıyor. En temel gıda ürününde krize karşı önlem alması gereken devlet ise krizin sorumlusu haline geldi. Kamu kuruluşu Türkşeker’in piyasaya ürün vermediği ortaya çıkarken, Şeker İş Sendikası ‘Türkşeker zam beklediği için satışı durdurdu’ açıklaması yaptı. Patates, soğan için depo basan devletin zamlı satış için stok yaptığı iddiası tepki çekti.
Cumhuriyet’in kuruluş yıllarında büyütülen şeker fabrikaları, başkanlık sistemine geçiş sürecinde özelleştirildi. 15 fabrika ise Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’nin bünyesinde kaldı. Satış sonrası üretimde yaşanan sıkıntılar tartışma konusu olurken son dönemde marketlerde ürün bulunmadığına ilişkin şikayetler meseleyi ön plana çıkardı. Türkşeker ‘Arz problemi yok. Piyasada bazı firmalar fiyatları yükseltiyor’ açıklaması yaptı.
Şeker İş Sendikası Başkanı İsa Gök ise dikkat çeken iddiada bulundu. Gök ‘Özeller şekeri zamlı satıyor. Türkşeker de zarar ettiği için fazla satış yapmak istemiyor. Resmi zammı bekliyor’ dedi. Tatsız tablo ‘Devlet stok mu yapıyor’ tepkisine yol açtı. Türkşeker’in özelleştirme sonrası Varlık Fonu’na devredilip denetim dışında kalması da konunun bir başka ayağını oluşturdu. Muhalefet bağımsız denetim raporlarının Meclis’e gitmediğini vurguladı.”
“Bu aile dışında ihale alan yok!”
Cumhuriyet gazetesi manşetindeki, “Bu aile dışında ihale alan yok!” başlıklı haberinde, “MHP yönetimindeki Adana Feke Belediyesi, akaryakıtı 2014’ten bu yana ‘ihale alamayacak kişiler arasında olmasına’ karşın MHP’li meclis üyesi Ahmet Akpınar’ın şirketinden alıyor. Dört yıldır meclis üyesi olan Akpınar, 2019’da sözleşme feshedilince kardeşini devreye soktu.
Belediyenin son iki ihalesini, yöneticiliğini Akpınar’ın kardeşinin yaptığı şirket ‘tek katılımcı’ olarak aldı. 2014 yılından beri belediyenin ‘tek akaryakıt tedarikçisi’ olan Akpınar ailesinin 10 ihaleden elde ettiği toplam gelir yaklaşık 5.5 milyon liraya ulaştı” ifadelerine yer verdi.
“İklim zirvesinden geriye endişeler kaldı”
Evrensel gazetesi manşetinde, “İklim zirvesinden geriye endişeler kaldı” başlıklı habere yer verdi:
“Fosil yakıt kullanımını kademeli olarak durdurmayı amaçlayan 26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’nda taslak metin fosil yakıt kullanımının kademeli olarak sınırlandırılması şeklinde değiştirilerek kabul edildi. Bu değişiklik küresel sıcaklık artışını 1.5 dereceyle sınırlandırma hedefinden uzaklaşma anlamına geliyor.
Bazı Avrupa ve ada ülkeleri; Çin ve Hindistan’ın yoğun itirazları sonucu yapılan değişiklik karşısında hayal kırıklıklarını dile getirse de metni kabul etti. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ise konferansın kapanış konuşmasında, ‘Kırılgan gezegenimiz pamuk ipliğine bağlı. Hâlâ iklim felaketinin kapısını çalıyoruz’ dedi.”