“Ekonomi pes etti”

Karar gazetesi manşetinde, “Ekonomi pes etti” başlıklı habere yer verdi. Haberde şu ifadeler kullanıldı:

“Doların ateşine MB’nin ‘kovayla su’ müdahalesi yetersiz kaldı, kur 14 lira barajını da yıktı. Milli parayı en değersiz seviyeye getiren gidişat ‘Bu iş nereye kadar sürecek?’ sorusuna yol açtı. Rasyonalitenin bittiğini belirten uzmanlar artık bir tahminde bulunmanın mümkün olmadığını söyledi. TL’nin ekonomi bilimiyle öngörülemeyeceğini belirten İsviçre bankası UBS de lira raporu yayımlamayacağını duyurdu.

Dolar 14’ün üstüne çıktı, Merkez Bankası’nın dördüncü müdahalesi de kuru düşürmedi. Lirayı eritip vatandaşı her gün fakirleştiren tablo, vahim gidişata ilişkin endişeleri artırdı. Ancak ekonomi yönetiminin bilimi dışlayan tutumunu işaret eden uluslararası uzmanlardan ‘Artık TL’yi öngöremiyoruz’ çıkışı geldi. İsviçre bankası UBS TL’yle ilgili rapor yayımlamayacağını ve son raporun dikkate alınmaması gerektiğini duyurdu.

Deutsche Bank ise artan enflasyondan dolayı 2022’nin ilk çeyreğinde faiz artırmak zorunda kalınabileceğini bildirdi. Ekonomistler de belirsizlik tablosuna dikkat çekti. Oğuz Demir ‘Doların değeri yüzde 70’ten fazla arttı. Bu gidişle rezerv kalmayacak. Bırakın bu inadı’ ifadesini kullandı. İris Cibre ‘Merkez’in kurusıkı müdahaleleri yayı o kadar gerdi ki 14’ün kırılması sert oldu. Fakirleşmemizin tek nedeni ekonomi yönetimindeki hatalar’ dedi.”

“Cebine Bakan!”

Evrensel gazetesinin manşetinde, “Cebine Bakan!” başlıklı haber yer aldı. Haberde şöyle denildi:

“O dönem büyüyen firmalardan birinin sahibi olarak 2001 krizinden zenginleşerek çıkan Hazine Bakanı Nebati karamsarlara seslendi: Sen maaş alıyorsun. En fazla enflasyonun altında ezilirsin. Ama ben bütün varlığımı kaybederim bu iş düzelmezse.

Hazine Bakanı Nureddin Nebati, ‘Uyguladığınız ekonomik model ya tutmazsa’ sorusuna verdiği yanıtla ‘asıl risk sermaye kesiminin üzerinde’ iddiasıyla vatandaştan güven istedi: Tutmazsa üzülürüm! Bize inanmayanlara diyorum ki; ‘Sen maaş alıyorsun. En fazla neyini kaybedersin? Ben 1000 çalışanımla bütün varlığımı kaybederim.’

Prof. Dr. Hakan Kara uygulanan ekonomi politikalarının enflasyon altında ezilmekten çok daha ağır sonuçları olacağına dikkat çekti: Kamu politikasında ‘ya tutarsa’ diye bir yaklaşım olmaz. Nasreddin Hoca fıkrasında göle maya tutmadığında maliyeti sıfırdır, ancak iktisat politikasında maya tutmazsa maliyeti toplum öder.”

“AKP gitmeden yangın sönmez”

Birgün gazetesi manşetindeki, “AKP gitmeden yangın sönmez” başlıklı haberinde, “Saray rejiminin ‘faiz sebep, enflasyon neticedir’ yaklaşımıyla şekillenen ekonomi politikaları sonucunda patlayan döviz krizinin önüne geçilemiyor. Rekor üzerine rekor kıran doların ateşini söndürmek için yapılan müdahaleler etki etmiyor. Uzmanlara göre kurtuluşun ilk adımı iktidar değişimi. AKP iktidarının yarattığı ekonomik, sosyal, siyasal çöküntü altında sesini yükselten emekçiler, hükümeti istifaya çağırıyor. Toplumun hemen her kesimi, ülkenin dört bir yanında sokakları ve meydanları doldurmaya devam ederken verilen mesaj ortak: ‘Artık yeter, açlığa mahkûm değiliz, hükümet istifa.’

Dolar kuru 14 TL’ye yaklaşırken Merkez Bankası doğrudan satış yöntemiyle kura tam 3 kez müdahale etti. Banka, böylece 14 TL seviyesini savunacağını piyasalara göstermiş oldu. Piyasayı yakından takip eden yorumculara göre bu politika riskliydi zira 14 TL’nin aşılması durumunda zaten güven krizi yaşayan Merkez Bankası’na dönük güven daha da azalabilirdi. Korkulan 13 Aralık’ta gerçekleşti. Sabah saatlerinde dolar kuru sert şekilde atak yaparak 14,50 TL seviyesine kadar yükseldi. Ardından Merkez Bankası’ndan yapılan 4’üncü müdahale açıklaması geldi. Ancak müdahale gün içindeki değer kaybını bile karşılamaya yetmedi” ifadelerine yer verdi.

“Bu kur batırır”

Cumhuriyet gazetesinin manşetinde, “Bu kur batırır” başlıklı haber yer aldı:

“Kur tsunamisine 122.3 milyar dolarlık riskle yakalanan reel sektör, 685 milyar TL kur zararıyla karşı karşıya kaldı. İktidarın yeni politikası nedeniyle ihracat birim fiyatı yüzde 12 oranında artarken ithalat birim fiyatlarındaki artış ise yüzde 39 olarak gerçekleşti. İhracat fiyatları ithalata göre ucuz kaldı.”

Gazete manşetin altındaki, “Nebati modeli dolar 15 TL!” başlıklı haberinde ise, “Hafta sonu Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin ‘ekonomide Türkiye modeli’ni dinleyen piyasalar, haftaya büyük bir dalgalanma ile başladı. 13.85 seviyesinde olan dolar/TL, anlık işlemlerde 14.99’u da gördü. Bunun üzerine Merkez Bankası bir kez daha müdahale başlattı” ifadelerini kullandı.

“Dipsiz kuyuya taş atıyorlar”

Sözcü gazetesi manşetin yanında, “Dipsiz kuyuya taş atıyorlar” başlıklı habere yer verdi:

“İktidarın inatla sürdürdüğü yeni ekonomi modeli dün dövizi yine fırlattı. Dolar 14.75’e, Euro 16.65’e yükseldi. Merkez 4. kez müdahale etti. Ancak ateş sönmedi. Ekonomistler, ‘Dipsiz kuyuya taş atıyorlar. TL’nin kaybının nedenleri ortadan kaldırılmalı’ dedi.”