“Yanlış hesap, vahim sonuç”

Karar gazetesinin manşetinde, “Yanlış hesap, vahim sonuç” başlıklı haber yer aldı. Haberde şöyle denildi:

“Enerji krizi fabrikaları ‘iş paydos’ noktasına getirdi. İran’ın vanayı açmasına rağmen krizin sürmesi sorunun sistemsizlikten kaynaklandığını gösterdi. ‘Ucu mutfaklara çıkacak’ krizin göz göre göre geldiğini belirten uzmanlar, kesintiye yol açan üç başlığa dikkat çekti: 1- Planlama hatası yapıldı. 2- Azeri gazı sisteme dahil edilmedi. 3- Etkileri azaltacak önlem alınmadı.

Hükümet ‘üretim, istihdam, ihracat’ hedefi koyarken OSB’lerdeki kesintiler üretimi baltaladı. İSO Başkanı ‘Üretimde stres yaratacak’ uyarısı yaparken ilaç, et ve süt işletmelerinde gaz kesintisinin uygulanmayacağı bildirildi. Enerji uzmanları ise plansızlığa vurgu yaptı. Ali Arif Aktürk, Azeri gazının TANAP’a aktarılmasıyla sorunların başladığını söyledi. Mehmet Doğan da ‘Geçmişte daha büyük krizler yaşadık ama nasıl yönetileceği biliniyordu. Şimdi hiçbir planlama yapmadan herkesin gazını kıstılar’ dedi.

Büyük ölçekli sanayi tesislerinin doğalgaz ve elektrik kullanımına sınırlama getirilmesini ardından fabrikalar üretime ara vermeye başladı. Kartonsan ve Ege Endüstri doğalgaz tedariğinde gidilen kısıtlama nedeniyle üretime geçici olarak ara verdiğini duyurdu.

Gaz ve elektrik sıkıntısının ardından fabrikalar, Kamuyu Aydınlatma Platformu’na üretime ara verdiklerini bildirmeye başladı. Kartonsan’dan KAP’a yapılan açıklamada, doğalgaz kısıtlaması yapıldığı hatırlatılarak, ‘1 Nolu Karton Üretim Hattımızda (KM1) dogalgaz tedarik kısıtlaması kaldırılıncaya kadar, 21 Ocak 2022 tarihinden itibaren üretime geçici olarak ara verilmiştir’ denildi.”

“Sanayicinin kesinti feryadı”

Cumhuriyet gazetesi manşetinde, “Sanayicinin kesinti feryadı” başlıklı habere yer verdi. Haberde şu ifadeler kullanıldı:

“Ülkeyi 20 yıldır yöneten iktidarın, doğalgaz tüketimi ve elektrik üretimi konusunda stratejik planlama yapmadığı, İran’ın kesintiye gitmesiyle ortaya çıktı. Sanayicilerle internet üzerinden toplantı yapan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ile Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’a yakındılar.

İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, ‘babayiğitler olarak birçok zorluğu göğüslediklerini’ belirterek ‘Artık bu bizim babayiğitliğimizi bile aşıyor’ dedi. Söz alan ihracatçı ve sanayiciler ‘siparişleri yetiştirememe ve iflas’ uyarısı yaptı. Bakan Dönmez ise ‘Ne kadar gaz stokumuz var’ sorusuna yanıt vermedi.

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, sanayi tesislerine üç gün boyunca enerji verilememesine sosyal medya hesabından tepki gösterdi. Kılıçdaroğlu, ‘Bu iktidar, bu ülkeye bunu da yaşattı. Tabii daha önemli işleri var. Gece yarısı sanatçıların evine baskın yaptırmak, gazetecileri atasözü paylaştılar diye diye hapse attırmak, dil koparmak… Beceriksizler!’ dedi.”

“‘Enerji kesintisi emekçiye fatura edilmesin’”

Evrensel gazetesinin manşetinde, “‘Enerji kesintisi emekçiye fatura edilmesin’” başlıklı haber yer aldı:

“Enerji zamlarıyla cebi yanan emekçiler şimdi de sanayiye yönelik doğalgaz ve elektrik kesintisi uygulamasının bedeli ile karşı karşıya. Üretimin durduğu fabrikalarda işçiler ‘yıllık izin baskısı’ ve ‘ücret kesintisi’ endişesi yaşıyor.

OSTİM’de birçok atölyede üretim durdu. Ancak işçilerin bir kısmı yine de işe geldi. Özellikle çıraklar ve stajyerler, atölyenin genel temizliği ve makinelerin kaba bakımı için mesai saatleri içinde kesintiye rağmen çalıştı. Elektriğin belirleyici olmadığı depo işlerinde çalışma ara vermeden sürdü. Birçok atölyede işçiler geçtiğimiz pazar günü telafi mesaisi yaparken, yine birçok işçi önümüzdeki hafta sonu ve enerji akışının sağlandığı günlerde akşam saatlerinde telafi mesaisi yapacağını söyledi. Telafi mesaisi yapamayan işçiler ücret kesintisinden ötürü kaygılı.

Dr. Murat Özveri, ‘Her şey yıllık izinden mahsup ediliyor. Bu yıllık iznin varlık nedenine de, yasal düzenlemesine de aykırı’ dedi. Yıllık iznin bölünememezliği kuralını hatırlatan Özveri, ‘Yıllık iznin en az 10 gün kullandırılmasına ilişkin kural var. Yıllık izin, işçinin izin hakkını anayasal güvence altına alan yasal bir düzenlemedir. Bu tür afaki durumlarda yıllık izinden mahsup edilmesi hukuka aykırı, dolayısıyla yıllık izinden mahsup edemezler. İşverenlerin böylesi bir durumda hukuka uygun yapabilecekleri tek iş telafi çalışmasını devreye sokmaktır’ dedi.”

“Yolu kar değil iktidar kapadı”

Birgün gazetesi manşetindeki, “Yolu kar değil iktidar kapadı” başlıklı haberinde, “Yıllardır karayollarına, betona, köprülere yapılan milyarlarca liralık yatırım kar yağışıyla adeta eridi. Başkent Ankara ile megakent İstanbul arasında bağlantı saatler boyunca koptu. Binlerce kişi dondurucu soğukta yollarda mahsur kaldı ve okullarda misafir edildi.

İktidarın her fırsatta övünç kaynağı haline getirdiği karayolları, köprüler, viyadükler, otoyollar kar yağışına adeta teslim oldu. Sadece betona yapılan yatırım, binlerce kişiyi yolda bıraktı. Bakım, onarım, insan desteği sağlanmadan sadece yol açmanın yetmediği bir kez daha anlaşıldı.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası’ndan yapılan açıklamada yolların kesilmesine ilişkin şöyle denildi: ‘Karayollarında yaşadığımız sorunların hiçbiri bizim açımızdan sürpriz değil. AKP iktidarı Türkiye’nin dört bir yanını karayolları ile ağ gibi ördü. Bundan da sürekli övünerek bahsediyor. Karayolları ulaşımını desteklemek onların resmi iktidar politikası oldu. Kazalar ve yol kilitlenmeleri kaçınılmaz olacak.’

Açıklamada sorunlar şöyle özetlendi: 1- Ulaşım yatırımı sadece karayollarına yapıldı. Deniz ya da demiryolu bağlantısı düşünülmedi. 2- Plansız büyüme oldu. Deniz kıyısındaki kentler sanayi tesisleriyle dolduruldu. 3- Taşımacılığın sadece karayoluna yüklenmesi. 4- Karayollarında birçok işin taşerona verilmesi. Beraberinde yetkin personel sıkıntısı ve doğru müdahale yapılamaması” ifadelerine yer verdi.