“Ampulle gelen faturayla gider”

​Birgün, Karar ve Cumhuriyet hayat pahalılığının neden ve sonuçlarıyla ilgili haberleri manşete taşıdı.

P24

15.02.2022

Birgün gazetesinin manşetinde, “Ampulle gelen faturayla gider” başlıklı haber yer aldı. Haberde şöyle denildi:

“Araştırmalara göre, ekonomik krizden bunalan halk acilen çözüm bekliyor. İktidarın anketlerdeki oyları erimeye devam ederken, kararsızların oranı artıyor. Anket sonuçları AKP’li yöneticileri de birbirine düşürdü.

Son kamuoyu anketlerinde AKP’deki ve Cumhur İttifakı’ndaki oyların yeniden düşüşe geçtiği göze çarptı. 2021’in sonunda döviz kuruna müdahale eden ve ‘Köpüğü aldık’ açıklaması yapan, asgari ücreti yüzde 50 oranında artırarak 4 bin 253 TL’ye çıkaran AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hamleleri, krizin derinleşmesini engelleyemedi. Geçen ay oylarındaki eriyişi bir nebze de olsa durdurmayı başaran iktidara yönelik tepki son zamlarla birlikte giderek büyüdü. Seçmen, AKP’den uzaklaşsa da muhalefete mesafeli. Metropoll Araştırma’nın son açıkladığı ankete göre, yüzde 22,6 civarında kararsız seçmen bulunuyor. Bu seçmenlere ‘Hangi ittifaka yakınsınız’ sorusu yöneltildi. Kararsız seçmenin yüzde 8’i Cumhur İttifakı’na, yüzde 6,9’u ise Millet İttifakı’na yakın olduğunu açıkladı.

Yöneylem’in ‘Türkiye Siyaseti Paneli Ocak 2022’ araştırmasına göre de kararsız olduğunu ve oy kullanmayacağını belirten seçmenlerin toplamı yüzde 18,3. Kararsızlar dağıtılmadan önce AKP’nin yüzde 26,9, CHP’nin yüzde 26 civarında oyu olduğu görülüyor. Kararsızlar dağıtıldıktan sonra AKP’ye oy vereceğini söyleyenlerin oranı yüzde 32,9, CHP’ye ise yüzde 31,8 olarak belirlendi. Cumhur İttifakı’na oy vereceğini söyleyenlerin oranı yüzde 32,4 olurken, Millet İttifakı’na oy vereceğini söyleyenlerin oranı yüzde 40 olarak görüldü.”

“İndirim esnafın cebinden”

Karar gazetesi manşetinde, “İndirim esnafın cebinden” başlıklı habere yer verdi. Haberde şu ifadeler kullanıldı:

“Cepleri yakan hayat pahalılığına çözüm olarak gıdada KDV’nin düşürülmesi kararı alındı. Ancak hükümet indirimin faturasını bakkala, manava kesti. Geçmişte de fiyat artışlarının sorumlusu olarak gösterilen esnaf, alırken yüzde 8 oranında vergisini ödediği ürünü yüzde 7 indirimli satmak zorunda. Fiyatları indirmeyen esnafa ağır para cezaları yazılmaya başlanması özellikle küçük işletmeleri isyan ettirdi.

Temel gıda maddelerinde uygulanan KDV’nin yüzde 8’den 1’e düşürülmesi olumlu karşılanırken, ürünleri yüzde 8 üzerinden alan iş yerlerinin bu maddeleri yüzde 1’den satması tartışma konusu oldu.

Enflasyondaki yükselişin önü alınamayınca hükümet temel gıdada KDV’yi yüzde 8’den 1’e indirdi. Ancak iki üç kat artan fiyatlar karşısında yeterliliği tartışma konusu olan düzenleme düşünülmeden hayata geçirilince fatura esnafa çıktı. CHP Sözcüsü Öztrak ‘İşin önünü arkasını hiç düşünmemişler. Esnaf yüzde 8 KDV’yle faturayı kesmiş. Şimdi hemen 1’e indirin diyorlar. Tehdit edeceğinize aradaki vergi iadesini yapın’ dedi.

Marketler KDV maliyetiyle karşı karşıya kalırken bir de ‘ek indirim yapın’ baskıları geldi. Bunun karşısında ‘esnaf bu yükü nasıl kaldırsın’ tepkileri yükseldi. Sistemde KDV iadesinin olduğunu hatırlatan CHP’li Akif Hamzaçebi ise kritik detaya dikkat çekti: KDV iadesi normalde ertesi yıl yapılıyor. Yani aradan 1-1.5 yıl geçecek. Marketlerin zararsız satış yapması için bir genelge yayımlanıp stoktaki malların vergi iadesi ertesi ay yapılabilirdi.”

“Elektrik yurttaşı böyle çarptı!”

Cumhuriyet gazetesi manşetindeki, “Elektrik yurttaşı böyle çarptı!” başlıklı haberinde, “İktidar, elektrik zamlarına olan tepkiyi azaltmaya çalışırken elektrik dağıtım şirketi ile görevli tedarik şirketinin iki farklı tüzelkişilik olduğunu iddia etti. Ancak söz konusu şirketler çoğunlukla aynı holding çatısı altında faaliyet gösteren ‘ikiz şirketler’ olarak nitelendiriliyor.

Türkiye’de toplam 21 dağıtım şirketi bulunuyor. EPDK’ye göre bu şirketler ‘kargo işi yani taşımacılık ile görevli.’ Sadece şebekenin işletilmesinden sorumlular. EPDK, elektriği tüketicilere dağıtım şirketlerinin değil görevli tedarik şirketlerinin (GTŞ) sattığını belirtti.

Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu üyesi Olgun Sakarya, 2013 yılına kadar dağıtım şirketi ile GTŞ’lerin aynı, tek tüzelkişilik olduklarını anımsattı. 2013 başında mevzuat düzenlemesi yapılarak perakendeciliğin ayrı, dağıtımın ayrı tüzelkişiliklerce yapılmasının öngörüldüğünü belirten Sakarya, ‘Aynı şirket bünyesinde ayrıldılar. Birçok bölgede aynı bina içindeler. Aynı yapının altında faaliyet gösteriyorlar. Aynı çatı altında, aynı holding içerisindeler. Dağıtım şirketlerinin ikiz şirketleri’ dedi” ifadelerine yer verdi.

“Kovid kaynaklı ölümler açıklananın 2 katı”

Evrensel gazetesi manşetin altında, “Kovid kaynaklı ölümler açıklananın 2 katı” başlıklı habere yer ayırdı:

“CHP Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi’nin hazırladığı ‘21 ilde bulaşıcı hastalık ölümleri raporu’ Türkiye’de kovid-19 nedeniyle ölümlerin resmi rakamların daha üstünde olduğunu ortaya koydu. Mart 2020-31 Ocak 2022 tarihleri arasında CHP’li 21 büyükşehir ve il belediyesinde bulaşıcı hastalık sebebiyle vefat edenlerin toplam sayısının 86 bin 607 kişi olduğunu belirten İlgezdi, ‘Bakanlığın aynı tarihler için açıkladığı tüm Türkiye’de kovid-19 kaynaklı ölüm sayısı ise 87 bin 341 kişi. 60 ilde 23 ayda sadece 734 kişi mi öldü? Bu ölümlerin saklandığının kanıtı’ dedi.

Dünya genelinde kovid-19 nedeniyle toplam ölüm sayılarında 19. sırada yer alan Türkiye’nin yapılan araştırmayla aslında 7. sırada olması gerektiğini belirten İlgezdi, ‘Bizim elde ettiğimiz veriler Türkiye nüfusunun yüzde 46.9’unu temsil eden CHP’li 21 belediyeye aittir’ dedi. Türkiye’nin geri kalan 60 ilindeki kovid-19 ölüm eğiliminin bu raporda yer alan 21 ilin ölüm hızıyla eş değer olabileceği varsayıldığında Türkiye’de kovid nedeniyle toplam ölümlerin 184 bin 636 kişi olabileceğine dikkat çeken İlgezdi, ‘21 ilde bulaşıcı hastalık ölüm hızı 31 Ocak 2022 tarihi itibarıyla milyon kişide 1204- 4 bin 778 arasında değişmektedir. Sağlık Bakanı tarafından Türkiye’nin Wuhan’ı olarak adlandırılan İstanbul’da bulaşıcı hastalık ölüm hızı milyonda 2 bin 417’dir ve 6 ilin (Artvin, Bolu, Kırşehir, Edirne, Tekirdağ ve Hatay) bulaşıcı hastalık ölüm hızı İstanbul’dan daha yüksektir. Artvin’de 4 bin 778, Bolu’da 3 bin 919, Kırşehir’de 3 bin 888, Edirne’de 3 bin 551, Tekirdağ’da 2 bin 668 ve Hatay’da 2 bin 459’dur’ dedi.”