“Bir zümre dışında herkes kaybediyor”
Birgün, Karar ve Cumhuriyet gazetelerinin manşetinde ekonomik krizle ilgili haberler yer aldı.
23.08.2022
Birgün gazetesi manşetinde, “Bir zümre dışında herkes kaybediyor” başlıklı habere yer verdi. Haberde şöyle denildi:
“Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Nisan-Haziran dönemine ait 2. çeyrek İşgücü Girdi Endeksleri’ni açıkladı. Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında saatlik kazanç endeksi bu yılın 2'inci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 56,2 arttı.
Alt sektörler incelendiğinde, endeks sanayi sektöründe yüzde 57,7, inşaat sektöründe yüzde 57,9 ve ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 53,9 arttı. Endeks bu çeyrekte bir önceki çeyreğe göre yüzde 10,1 arttı. Alt sektörler incelendiğinde, endeks; sanayi sektöründe yüzde 11,5, inşaat sektöründe yüzde 9,7 ve ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 9,0 arttı.
Bu verilere göre ikinci çeyrekte işçilerin brüt temel ücret ve maaş ödemeleri ile ücret niteliğindeki düzenli kazançları, fazla çalışma ödemelerini ve düzensiz kazançları kapsayan saatlik kazanç endeksindeki artışın resmi enflasyonun altında kaldığı görüldü. TÜİK verilerine göre, tüketici enflasyonu nisanda 69,97, mayısta 73,50, haziranda ise 78,62 olarak belirlenmişti.
Ekonomist Dr. Oğuz Demir, ‘Son dönemde yoksullaştıran bir ihracat politikası görülmeye başlandı. Enflasyonla üretici üzerinde bir baskı yaratılıyor. Üretimdekini yoksullaştıran bir ihracat politikası uygulanıyor. Başlangıçta bu politika ihracatçıya kazandırıyordu, maliyetlerdeki artış bunun da önüne geçti. Sermaye sınıfının kazandığı bir sisteme dönüştü. Yurtdışına dolar ile satış yapılması ve üretme maliyetlerinin dolar üzerinden artması bu süreçte ihracatçı kazancını elde etti. Üretici hiçbir zaman kazanmadı. İhracatçı, içerdeki fiyat üzerinden sattığı işi yurtdışına doların değerinin artmasıyla daha yüksek fiyata satıyor. Üretici içerdeki fiyatı bildiğinde 1-2 lira kazanıyor. Artık ihracatçı da kurun üretici açısından çok yüksek seyretmesi sebebiyle ihracat açısından maliyet kazandıracak. Türk lirasının değerini düşüren uygulamalara son verilmeli, istikrarlı ekonomik ortam yaratılmalı, doğru ekonomi politikaları oluşturulmadığı sürece kısır döngü edecektir’ dedi.”
“Kendimiz ettik kendimiz bulduk”
Karar gazetesinin manşetinde, “Kendimiz ettik kendimiz bulduk” başlıklı haber yer aldı. Haberde şu ifadeler kullanıldı:
“Ekonomide keyfi kararların faturası ağırlaşıyor. Merkez Bankası’nın faiz indirimi ve ticari kredilere sınırlama getirme kararlarının ardından Türkiye’nin risk primi kritik 800 eşiğini aştı. Bu gelişmeyle birlikte dış borçlanma maliyeti yeniden artışa geçti. Ekonomistler ‘Tuhaf deneyler faizi de kuru da darmadağın etti. Bu gidişat hepimizin ödeyeceği bedeli büyütür’ diyor.
Hükümetin ekonomi yönetiminde izlediği politikalar enflasyona da kura da çare olmadığı gibi krizi derinleştirdi. Son olarak Merkez Bankası ticari kredi faizlerine dolaylı üst sınır getirdi. ‘Sandık hamlesi’ olarak görülen adımın ardından Türkiye’nin risk primi yeniden patladı. 10 gün önce 650’nin altına kadar gerileyen 5 yıllık prim 800 puan seviyesini aştı. 29 Temmuz’dan bu yana en yüksek seviyeye geldi.
Hazine’nin daha pahalı borçlanmasına yol açıp 85 milyonun cebini etkileyecek gelişmeyi ekonomistler değerlendirdi: CDS’yi 10 günde 800’ün üstüne çıkardık. 2 milyar dolar borç için Hazine’den 300 milyon dolar ek faiz çıkacak. Akıl yakan bu denklem uzun sürmez. Çok daha büyük bir bedel öderiz. Tuhaf para-kur politikası deneyi ve finansal baskılama nedeniyle ülkede faiz, kur darmadağın oldu.”
“Milyonlar icralık oldu”
Cumhuriyet gazetesi manşetindeki, “Milyonlar icralık oldu” başlıklı haberinde, “Ekonomik kriz, yüksek enflasyon ve işsizlik yurttaşı zora soktu. Ay sonunu güçlükle getiren yurttaş borç ödeme sıkıntısı da yaşamaya başladı. Yurttaşın artan borçları muhtarlıklara ulaşan icra bildirimlerine de yansıdı. Muhtarlıklar da icra evraklarıyla doldu taştı. CHP Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur’un açıkladığı verilere göre, 2021 sonunda 22 milyon 571 bin olan icra dosyası sayısı, bu ay itibarıyla 24 milyon 77 bin 828’e çıktı. 1 Ocak’tan bu yana geçen 225 günde icra dosyası sayısı 1.5 milyondan fazla arttı. Günlük icra dosyası sayısı ortalama 6 bin 700’e geliyor.
Beyoğlu’na bağlı Ömer Avni Mahallesi Muhtarı Ayşen Bingöl, ‘Üç dönemdir bu mahallede muhtarlık yapıyorum. Burası hem nüfusu az hem de gelir düzeyi belli bir seviyenin üzerinde olan kişilerin yaşadığı bir mahalle. Buna karşın günde yaklaşık 10 icra evrakı geliyor’ dedi” ifadelerine yer verdi.
“Freni patlamış TIR AKP-MHP iktidarı”
Yeni Yaşam gazetesinin manşetinde, “Freni patlamış TIR AKP-MHP iktidarı” başlıklı haber yer aldı:
“Mardin Derik’te Cengiz Holding’e ait Eti Bakır Fabrikası’ndan yük alan TIR’ların halkın arasında dalmasıyla yaşanan olayda 21 kişi katledildi; 6’sı ağır 25 kişi de yaralandı. Görgü tanıklarının ifadesi ve 3 TIR’ın peş peşe frenlerinin patlaması kasıt şüphesine yol açarken, ihmaller zinciri de dikkat çekiyor. Tüm uyarılara ve sık sık yaşanan kazalara rağmen önlem alınmadığı ortaya çıktı.
Derik’te halkın arasında dalan Cengiz Holding’e çalışan TIR’lar, AKP-MHP iktidarının uygulamalarını akıllara getirdi. Savaş politikası, Kürt düşmanlığı, doğa yağması, siyasi kırım, kadın kırımı, rant, rüşvet, yolsuzluk, emek sömürüsü, yoksulluk ve birçok kazadaki ihmaller AKP-MHP iktidarının, freni patlayan Cengiz Holding’in TIR’ları gibi halkın arasında daldığı yorumlarını beraberinde getirdi.”