“Demokrasiye dönüş programı”
Karar, Evrensel ve Cumhuriyet, “Altılı Masa”nın açıkladığı anayasa paketini manşete çekti.
29.11.2022
Karar gazetesi manşetinde, “Demokrasiye dönüş programı” başlıklı habere yer verdi. Haberde şöyle denildi:
“Altı partinin anayasa paketinde başkanlık sistemiyle ‘hasara uğrayan’ devlet yapısının ‘rayına oturtulmasına’ dönük yaklaşım öne çıktı. Kurumların ve kuralların yeniden işlediği, parlamenter sistemin yanlışlarının ayıklandığı sistemli yönetime dönüş vurgusu yapıldı. Meclis’in ve yargının güçlendirileceği, tam mutabakatla en geniş özgürlükler penceresinin açılacağı belirtildi.
Cumhurbaşkanı partisiyle ilişiğini kesecek. Bir dönem ve 7 yıl için seçilebilecek. Kanunlara veto yetkisi sona erecek.
Tek başlı yürütme modeli bitecek. Yürütmede asıl yetki Bakanlar Kurulu’nda olacak. Cumhurbaşkanı temsili yetkileri kullanacak.
Seçim barajı yüzde 3’e düşecek. Yüzde 1 oy alan parti Hazine yardımı alacak. Parti kapatma davası açılabilmesi Meclis iznine bağlanacak.
Hükümetin denetimini sağlayan meclis soruşturması ve gensoru geri gelecek. Bütçeyi kabul yetkisi TBMM’ye iade edilecek.
Yargı bağımsızlığı sağlanacak. HSK ikiye ayrılacak. Hakim ve savcılara coğrafi teminat sağlanacak. Savunma iddia makamıyla eşitlenecek.
Haklar genişletilerek ‘insan onuru’ maddesi anayasaya girecek. İfade özgürlüğü güvence altına alınacak. Basın özgürlüğü devletin ödevi sayılacak.
Milletlerarası antlaşmalardan çekilme yetkisi TBMM’de olacak, YÖK kaldırılacak, KHK ile OHAL bitecek, yetki Bakanlar Kurulu’na ait olacak.”
“Güçlendirilmemiş demokrasi”
Evrensel gazetesinin manşetinde, “Güçlendirilmemiş demokrasi” başlıklı haber yer aldı. Haberde şu ifadeler kullanıldı:
“Altılı masanın ‘güçlendirilmiş, parlamenter sistem ve anaysa değişikliği’ önerisindeki eksik noktaları Evrensel yazarları değerlendirdi.
‘Şu anki sisteme göre demokratik adımlarla belirli rahatlama sağlamaya aday gözükse de, daha önceki sistemin de çözüm getirmekten uzak olduğu Kürt sorunu ve grev hakkı gibi alanlara dokunmuyor. Sınıfsal bakımdan sermaye düzeninin istikrarını sınır kabul eden, demokratik açıdan da ‘milli bütünlük’ bağlamına halel getirmemesi öncelenen güdük bir metin.’
‘Aslında açıklanan yepyeni bir anayasa değil, eski anayasada değişiklik önerileri. ‘İnsan onurunun dokunulmazlığı’, bu sözlerin kağıt üzerinde Anayasa’ya eklenmesiyle değil, fabrikadan en üst kademe meclisine her düzeyde gerçekleştirilecek halk egemenliğinin demokratik hak ve özgürlükleri amasız, sınırlamasız bir demokratikleşmeyle tanımasıyla gerçek olabilir.’
‘Altılı masanın anayasa değişikliği önerisi bir yamalı bohça. Beş sene önceki sistemde çok küçük birkaç rötuş yaparak demokratikleşiyoruz balonunu satmak istiyorlar. Demokratikleşme iddiasında iseniz yönetimi halka devretme konusunda adımlar atmalısınız. Bütün yetki ve kararı devletin ve ülkenin sahibi olduklarını sananlara vererek demokratikleşme olmaz.’”
“Demokratik rejimin harcı”
Cumhuriyet gazetesi manşetindeki, “Demokratik rejimin harcı” başlıklı haberinde, “Güçlendirilmiş parlamenter sistem için bir araya gelen altı muhalefet partisi, Ankara Bilkent Otel’de uzlaştıkları anayasa metni önerisini paylaştı. ‘Biz Türkiye’yiz’ başlığıyla hazırlanan videoda, ‘tek adam’ rejimi; ‘Devlet ayrı, iktidar ayrıdır. Kişileri değil hukuku baş üstünde tutarız. Biriz ama bir kişi değiliz’ denilerek eleştirildi.
6’lı masa, barolar, sivil toplum kuruluşları ile meslek örgütleri, iş dünyası, sendikalar, kadın ve gençlik örgütlerini ziyaret ederek anayasa çalışmasını paylaşacak, 81 ilde ortak sivil toplum buluşmaları düzenleyecek, Yapılacak görüşmelerin ardından anayasa metni TBMM’ye sunulacak” ifadelerine yer verdi.