“Asrın ihalesi”
Karar gazetesi, deprem konutlarının ihalesindeki dikkat çeken “çabukluğu ve hazırlığı” manşete taşıdı.
21.02.2023
Karar gazetesi manşetinde, “Asrın ihalesi” başlıklı habere yer verdi. Haberde şöyle denildi:
“Binlerce canın yitirildiği büyük felakette kurumların hazırlıksızlığı ve arama kurtarmadaki gecikme tartışılırken deprem konutlarının ihaleleri 15 gün içinde hazırlandı. 1999’dan beri beklenen afete hazırlık için adım atılmamasına karşılık, depremde gösterilemeyen koordinasyon becerisinin ve hızlı yönetimin inşaat sürecinde sergilenmesi dikkat çekti.
AFAD, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinde can kaybının 41 bin 156’ya yükseldiğini açıkladı. 15 binada arama kurtarma çalışması devam ederken 20 bin 870 binada enkaz çalışmaları yürütüldü. 392 bin 287 kişi tahliye merkezleri aracılığıyla bölgeyi terk etti. Barınma sorununun en kritik ihtiyaç olduğu bölgede 7 bine yakın konteyner kuruldu, iki ayda hedefin yüz bin konteyner olduğu belirtildi. Çadırların plansız kurulduğu eleştirileri karşısında AFAD, çadırların 2 metre arayla düzenlendiğini, bölgede 216 bin 166 çadır kurulduğunu kaydetti. Pazarcık ve Elbistan merkezli depremlerin ardından 6 bin 212 artçı sarsıntının meydana geldiği bölgede inşaat çalışmalarına başlanacağı açıklandı.
Uzmanlar, iktidarın deprem bölgesinde yapıların bir yılı içinde inşa edilip sahiplerine teslim edileceği yönündeki vaadini eleştiriyordu. İngiliz Financial Times gazetesine konuşan British Columbia Üniversitesi’nden Profesör Sara Shneiderman ‘Tepeden inme bir inşa süreciyle konutlar inşa edilir ama insanların istediği gibi olmaz. Böylece büyük bir parayı yanlış harcamış olursunuz’ ifadesini kullandı.
Prof. Dr. Naci Görür de ‘Kentlerimizi depreme dirençli inşa etmeliyiz, deprem bölgesinde acele inşaat benzer acıları yaşatabilir’ uyarısında bulundu. Görür, Twitter hesabından ‘Deprem bölgesindeki faaliyetlerle ilgili bir uyarım daha olacak: Eğer prekast betonarme kullanmıyorsunuz bir süre o bölgede inşaatlarda beton dökmeyiniz zira çok sık küçüklü büyüklü artçı depremler oluyor. Bu depremler dökülen betonlarda küçük çatlak, kırık ve zafiyet oluşturur’ paylaşımında bulundu.”
“AFAD varken de yokmuş!”
Evrensel gazetesinin manşetinde, “AFAD varken de yokmuş!” başlıklı haber yer aldı. Haberde şu ifadeler kullanıldı:
“Hükümet sözcülerinden ‘İlk andan itibaren oradaydık’ açıklamaları gelirken Kocaeli’den Hatay’a giden deprem gönüllüleri ‘Gittiğimizde kimse yoktu. AFAD’a yardım edeceğiz sanıyorduk meğer AFAD bizmişiz’ dedi.
Deprem sonrası Kocaeli’den yola çıkan gönüllüler ikinci gün Antakya’ya ulaştı. Kendilerini yönlendirecek kimseyi bulamadıklarını söyleyen gönüllüler, tüm koordinasyonu gönüllüler olarak kendilerinin kurduğunu anlattı. Gönüllüler dönmek istediklerinde Kocaeli AFAD Müdürlüğü tarafından soruşturmayla tehdit edildiklerini vurguladı.”
“Rantçı akla bir dakika bile çok”
Birgün gazetesi manşetindeki, “Rantçı akla bir dakika bile çok” başlıklı haberinde, “AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Maraş merkezli depremlerden en çok etkilenen illerden biri olan Hatay'da AFAD Koordinasyon Merkezi'nde açıklamalarda bulundu. Günlerce halkın ‘devlet nerede’ diye sorduğunu unutan Erdoğan yapılanlardan övgüyle bahsetti ve yine muhalefete yüklendi. İktidara geldiği günden bu yana bilime kulaklarını tıkayan Erdoğan bundan sonra yapılaşmaların kat sayısının 4’ü geçmeyeceğini ve jeologlar, jeofizikçilerle birlikte çalışacaklarını söyledi. Devleti göremeyen yurttaşın haykırışlarını duymazdan gelen yine de çalışmalarda bazı eksiklikler yaşandığını ise kabul etti.
Erdoğan 21 yıldır kesintisiz yönetimde. Yıkımın ve yaşanan ölümlerin sorumlusu iktidardan başkası değilken suçu üzerlerinden atma telaşında. Kentleri nasıl hızlı inşa edeceklerinden bahsedip, Fatiha okumayı da ihmal etmiyorlar. Utanmadan halktan bir yıl daha istiyorlar. Bir konuda haklılar. Ülke yeniden kurulacak. Ama bunu yağacak olanlar sürecin müsebbipleri değil depremin ilk dakikasından itibaren kenetlenen milyonların iradesi olacak” ifadelerine yer verdi.
“Bakanlardan tam saha inkâr”
Cumhuriyet gazetesinin manşetinde, “Bakanlardan tam saha inkâr” başlıklı haber yer aldı. Haberde şu ifadeler kullanıldı:
“Kahramanmaraş merkezli depremlerde büyük yıkım yaşandı. Yurttaş yazgısına terk edildi. AFAD yetersiz kaldı. Asker sahaya geç sürüldü. Ekipler ancak 3. gün bölgeye gidebildi. Yollar yarıldı. Havaalanı pisti çöktü. Övündükleri her şey yıkıldı. Bakanlar ise deprem felaketinden 15 gün sonra yetersizliklerini inkâr etti.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, depremlerden sonra paramparça olan yolları unuttu. Karaismailoğlu, ‘Dayanıklı yollar sayesinde ulaşımı kesintisiz sağlamış olduk’ dedi. Ancak İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Ulaştırma Bakanı ile aynı fikirde değil. Bakan Soylu 13 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta ‘Ertesi sabah yollar, havalimanı kapalı olduğu için, doğalgaz olmadığı, fırınlar çalışmadığı için vatandaşımızın ihtiyacını karşılamak durumundaydık. Buradaki marketleri polis marifetiyle açtık’ demişti. Soylu ayrıca yağma haberlerine karşı ‘Güvenlik sorunu yok’ demişti. Ancak Erdoğan yağmayı doğrulamıştı.”