Seçim sürecini dijital kaynaklar zenginleştirdi
7 Haziran veri üretiminden gönüllü toplamaya ve haber paylaşımına kadar Türkiye’nin “en dijital’’ seçimi oldu
11.06.2015
Alternatif Bilişim Derneği’nin seçimden bir gün önce yayınladığı açıklama konumumuzu özetliyor: Internet Seçimlerin Adil Geçmesinin Güvencesidir. Elbette ki dijital kaynaklar tek başına yeterli değildi. Muhalefet partilerinin bu sefer işi sıkı tutması ve giderek büyüyen ve etki gücünü artıran Oy ve Ötesi gibi oluşumlar adil sonuçların ortaya çıkmasında en büyük etkendi. Bunun altını çizdikten sonra görebildiğim dijital kaynakları listelemek isterim.
Bu seçim sürecinin dijital açıdan daha zengin olacağının ilk sinyalleri Kılıçdaroğlu’nun Ekşi Sözlük’teki AMA [Ask Me Anything]’sında verilmişti. Kısa süre sonra Liberal Demokrasi Partisi Genel Başkanı Cem Toker de İnci Sözlük’te benzer bir etkinlik yaptı.
Birkaç başlık altında dijital kaynakları sıralayalım:
Veri Üretimi/ Veri Görselleştirilmesi
Oy ve Ötesi’nin dijital işlerinden biri T3 projesi: Fotoğraflanan oy pusulalarını dijitalleştirmek ve doğrulamaya katkıda bulunmak için: t3.oyveotesi.org
Doğruluk Payı bir fact-checking sitesi olarak yalnızca seçim için var olan bir proje değildi ama seçim vaatlerinin ölçümlenmesi de önemli bir katkı sundu.
James in Turkey gibi bloglar seçim sürecinin verileştirilmesine katkıda bulundular. Örneğin, nerede miting yapıldığının haritalandırılması.
Erik Meyersson’un blogu kadar Türkiye seçimleri üzerine istatistiksel analiz yapan başka blog da göremedim bugüne kadar.
Efe Kerem Sözeri’nin başta HDP olmak üzere siyasi parti ofislerine yönelik saldırılarla ilişkili olarak oluşturduğu veri tabanı, Sözeri’nin veri bazlı hazırladığı çalışmalardan yalnızca bir tanesi idi.
Research Institute on Turkey blogunda seçim anketlerinin analizi de ses getirdi.
Kadın adayların dağılımına dair bir veri.
HDP’nin barajı geçmesinde kadın adayların oranına dair bir veri.
Başka bir kadın aday dağılımı analizi.
Seçim kampanyası masraflarına dair. Tabii bu haberin kaynağı olan Denge ve Denetleme Ağı’nın çabaları da gözardı edilmemeli.
2015 seçimleri öncesi son 3 seçimin mahalle bazlı sonuç haritası.
Al Jazeera’den Karşılaştırmalı seçim beyannameleri.
Seçim hilelerinin görselleştirilmesi.
Jiyan.org’da Seçim Bildirgelerini Kelime Bulutu.
Uluslararası Şeffaflık Derneği milletvekili adaylarından mal varlığını kamuoyuna açıklayanların listesini yayınladı.
P24’te daha önce bahsettiğim Seçim Var projesinde 4000’e yakın seçim haberi haritalandırıldı.
Biraz dağınık bir şekilde olsa da Seçim süreciyle ilgili bir wiki çalışması da SeçimTürk projesi bağlamında yapıldı.
Gönüllü toplama
HDP kampanyasının gücü alttan gelen destekle çok ilgiliydi. Gönüllü toplayan sitelerden biri Barajları Aş Da Gel idi. Başka bir HDP’ye destek sitesi: Direniş ve Dayanışma.
Sanırım bu sitelerden en ses getireni 10danSonra oldu. Yaygın bir şekilde dağıttıkları bu görselin bir etki gücü olduğuna inanıyorum.
Türkiye’nin Oyları Gönüllü formu için Google Form kullanılmıştı.
Eşit Haklar İçin İzleme Derneği, Bağımsız Seçim İzleme Platformu adı altında Youtube’a koyduğu bir video ile gönülü çağrısı yaptı.
Facebook da oy kullanımını teşvik amaçlı olabilecek “oy veriyorum butonu” yaptı.
Politik mizah derlemeleri
Bu konuda o kadar çok örnek var ki, yalnızca birkaçını sayalım:
Game of Thrones ve Seçim uyarlamaları.
Kararsızlar için bir parti testi.
Popüler Kültür öğelerinin kullanıldığı görseller.
CHP Retro.
Elimden geldiğince Erkan’s Field Diary’nin Facebook sayfasında da topluyorum politik mizah örneklerini.
Seçim İzleme
Webrazzi güzel bir derleme yapmıştı, birçok haber kuruluşu seçim izlemeye yönelik özel sayfalar hazırladı:
Al Jazeera: 2015 Genel Seçim
Anadolu Ajansı (AA): Secim.aa.com.tr
Dokuz8Haber yurttaş gazeteciliği ağı: dokuz8Haber
Hürriyet Genel Seçim sayfası
NTV secim.ntv.com.tr
Oy ve Ötesi
Radikal’in Seçim 2015 sayfası
Sözcü Genel Seçim 2015
Evrensel.net seçim özel sayfasında
Haberler.com Secim.haberler.com
Mynet Genel Seçim 2015 sayfası
CNN Seçim 2015 sayfası
Birgün canlı blog
Yeterince duyurabildiler mi emin değilim ama Twitter da Seçim 2015’e özel interaktif bir sayfa hazırladı.