Bilgi Üniversitesi’nde haberde ayrımcılık tartışıldı

Üniversitelerin iletişim, gazetecilik, radyo-televizyon ve görsel sanatlar bölümlerinde, ‘’Nasıl Yapmalı’’ başlığı altında gazetecilik atölyeleri düzenleyen Punto24 Bağımsız Gazetecilik Platformu (P24), eğitim programına habercilikte ayrımcılık konusunu inceleyerek devam etti.

“Haber ve Ayrımcılık” başlıklı atölye, 10 Mayıs’ta İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Kuluçka Merkezi’nde gazeteci Yonca Poyraz Doğan’ın moderatörlüğünde Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sevda Alankuş, Apoyevmatini gazetesi Genel Yayın Yönetmeni (GYY) Mihail Vasiliadis ve geçtiğimiz yılın sonunda P24 tarafından yayınlanan “Ayrımcı Dile Karşı Habercilik Kılavuzu” yazarlarından Barış Soydan’ın katılımıyla gerçekleşti. 

Haberde ayrımcılığın hiç olmaması gerektiği halde çok yaygın olarak görüldüğünü belirterek atölyeyi açan Poyraz Doğan, bir kişiye ya da gruba, belli özelliklerinden dolayı önyargılı, yaftalayıcı, aşağılayıcı, düşmanlaştırıcı ifadeler kullanıldığında ayrımcılık yapılabildiğini söyledi ve “Ayrımcılık bir siyasî ya da dinî tercihi olanlara yönelik yapıldığı gibi, bir etnik gruba, cinsel yönelime, cinsiyete ya da yaş grubuna ait olanlara karşı da yönelebilir,” dedi.

Ayrımcılık türleri arasında en sık olarak görülen kadına yönelik ayrımcılık üzerinde duran Prof. Dr. Sevda Alankuş, sunumunda haberde kadının ötekileştirilerek, bedenine vurgu yapılarak temsilini çeşitli örneklerle anlattı. 

“Kadına erkek egemen sistem tarafından atfedilen özellikler etnik, dinî, sınıfsal, politik ayrımcılığa maruz kalan gruplara da atfediliyor. Bu gruplar da aslında kadınlaştırılıyor,” diyen Alankuş, erkeğin medeniyet, akıl, kültür gibi saygın değerlerle kadınınsa doğa, duygusallık ve bedenle özdeşleştirildiğini söyledi.

Alankuş ayrıca feminist etik üzerine kurulu bir haberciliğin gerekliliğinin altını çizdi. 

Barış Soydan "Ayrımcı Dile Karşı Habercilik Kılavuzu”nu tanıttığı sunumunda, kılavuzun hazırlanma sürecini anlattı, medyada sıklıkla karşılaşılan ayrımcılık kategorilerine örnekler verdi ve kolaylıkla fark edilenin dışında da ayrımcılık türleri olduğunu söyledi. 

“Örneğin yaş, psikolojik sorunlar, sınıfsal aşağılama gibi konularda daha duyarlı olmalıyız,” diyen Soydan, kılavuz sayesinde görünür ya da görünmez, ayrımcılığın her türüne yönelik olarak hassasiyet geliştirmeyi amaçladıklarını söyledi. 

Rumca olarak İstanbul’da yayınlanan Apoyevmatini gazetesinin sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni olan Vasiliadis ise ötekileştirmenin yaygın olduğu Türkiye’de eşit insanlar olmanın gerekliliğini vurgularken, “Kadın ve erkek birbirimizi tanımadığımız gibi, insan olarak göremediğimiz için ayrımcılığa gidiyoruz,” dedi.

Gazetecinin görevinin yalnızca doğruyu ve gerçeği anlatmak olduğunu vurgulayan Vasiliadis, gazetecilik öğrencilerine yazdıkları haberlerde sıfat kullanmamayı salık verdi ve bunu yaparlarsa ayrımcılıktan kaçınmanın mümkün olduğunu belirtti.

Açık Toplum Vakfı’nın desteğiyle gerçekleşen P24 eğitim programı öğrencilerin soruları ve tartışma ile sürdü. Atölye sonunda öğrencilere “Ayrımcı Dile Karşı Habercilik Kılavuzu”  dağıtıldı, ayrıca ayrımcı dil içeren üçhaber örneği verildi ve bu haberlerin nasıl ayrımcı öğeler içerdikleri konusunda bir analiz yazmaları istendi. (P24)