“Yakında erken seçim yapılacak”

Halkın yüzde 95’inin karşı çıkmasına, uzmanlarla siyasetçilerin, hem köpekleri hem de çocukları koruyacak bilimsel öneriler sunmalarına rağmen köpek tecridi ve katliamı yasası; Tarım, Orman ve Köyişleri komisyonundan sonra, meclis genel kurulundan da AK Partili ve MHP’li vekillerin oylarıyla geçti.

17 maddeden oluşan; köpeklerin barınaklara götürülmesini, “sahiplenilmemeleri, güçten düşmeleri ve bulaşıcı hastalık taşımaları” gibi muğlak ifadelerle belirtilen durumlarda ise katledilmelerini içeren teklif, komisyonda büyük tartışmalara neden olmuş, son yapılan ankete göre halkın yüzde 95’i katliam yasasına karşı çıkmış ve Türkiye’nin dört bir yanında sokak eylemleri düzenlenmişti.

İktidar partileri, tepkilerin hiçbirini dikkate almadı ve katliam yasası teklifi, 28 Temmuz Pazar günü meclis genel kurulunda görüşülmeye başlandı. İki gün süren görüşmeler sonucu teklif, bugün sabah saatlerinde 275 kabul, 224 ret oyuyla genel kuruldan geçerek kanunlaştı. Şimdi sırada Cumhurbaşkanı onayı ve yasanın resmî gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmesi var.

Henüz yasa yürürlüğe girmeden, Erdoğan’ın 24 Temmuz Çarşamba günü AK Parti grup toplantısında yaptığı konuşmada sarf ettiği sert sözler ve yasa karşıtlarına yönelik ithamları nedeniyle, ülkenin çeşitli bölgelerinde hayvanseverlerle hayvanlara yönelik saldırılar yaşandı. Bunlardan biri de 27 Temmuz gecesi Muğla Gökova’da, kimliği belirsiz kişilerce gerçekleştirilen toplu köpek zehirlemesiydi. Zehirlenen hayvanların can çekişerek ölmesine dair görüntüler, kamuoyunda infial yarattı.

Dün henüz yasa teklifi görüşmeleri sürerken, CHP grup başkanvekili ve Mersin milletvekili Ali Mahir Başarır’la genel kurulda yaşananların yanı sıra yasa yürürlüğe girdikten sonra CHP’nin yapacaklarına dair konuştuk. Başarır, erken seçimin altını çizdi.

“Belediyeler bu yasayı uygulamayacak”

> Dün (Pazar) başlayan ve bugün sabaha karşı ara verilen yasa teklifi görüşmeleri devam ediyor. Yasanın genel kuruldan hızla geçirilmesi için iktidar tarafından büyük bir çaba gösteriliyor. Yasa görüşmelerinin gerçekleştiği tarihler, Meclis TV’nin de en yoğun izlendiği günler oldu. Neler yaşanıyor genel kurulda?

Yasa teklifi, toplam 17 maddeden oluşuyor ve maddeler çok uzun değil. Dün (Pazar) ölüm üzerine hazırlanan beş madde, genel kurulda görüşüldü. Bugün sabaha kadar da sürse, görüşmeleri tamamlamak istiyorlar. Muhalefet ise tüm maddeler için önerge vererek, yoklama isteyerek, Anayasa ve iç tüzüğün vermiş olduğu tüm hakları kullanarak, süreci uzatmak istiyor. Bunu da yapıyoruz zaten. Grubumuzdan Karabük milletvekilimiz ameliyat oldu, rahatsızlandı. Yine bir milletvekilimizin rahatsızlığı var. Onlar dışında tüm grubumuz mecliste.

> Yasa teklifi, meclis genel kurulundan geçtikten sonra Cumhurbaşkanı onayına gidecek. Bu aşamada ne yapmayı düşünüyorsunuz?

Anayasa Mahkemesi’ne götüreceğiz CHP grubu olarak. Belediyelerin bu yasaya karşı çok ciddi anlamda direnci olacak. Bu yasa, hukuka uygun, Anayasa’ya, akla uygun bir yasa değil. Uygulanabilecek bir yasa hiç değil. Öyle bir yasa yapmışlar ki; Anayasa’ya aykırı, mantığa aykırı, gerçekleşmesi imkânsız ve şartlar uygun değil. Bu yüzden herkes rahat olsun, belediyeler bu yasayı uygulamayacak. 

“Sineyimillet demek, seçim demek değildir”

> İktidar kanadından CHP’li belediyelere; “Bu yasayı uygulamazsanız yaptırımları olacak.” şeklinde tehditvari çıkışlar yapıldı. Hatta bu gelişmeleri, belediyelere kayyım atanabilir, şeklinde yorumlayanlar oldu.  Bu anlamda CHP’li belediyeler sıkıntı yaşayıp, yasayı uygulamayı düşünebilirler mi?

İktidarın belediyelere yönelik söylemlerine sadece gülüyorum. Bu bakış açısı, hasta bir bakış açısı. Öyle şey olur mu? Şundan emin olun ki, bu yasayı uygulayacak zamanları olmayacak çünkü iktidar değişecek.

> Erken seçimi mi diyorsunuz?

Evet. Göreceksiniz, bu ülkede yakın bir zamanda erken seçim yapılacak çünkü artık bu şekilde olmuyor.

> Sineyimillete dönmeyi düşünüyor musunuz? Mesela diğer partilerle de ortak alınacak böyle bir karar, prosedür olarak seçime götürmez mi ülkeyi?

Anayasa’ya göre götürmez. Sineyimillete gidildiğinde olacak şeyi söyleyeyim: Milletvekili sayısının belli bir oranda azalması durumunda, ara seçime gidilecek. Diyelim ki 200 milletvekili istifa etti ve biz ara seçimde sadece 150’sini tekrar alabildik. 50 milletvekilini kaybedip, karşı tarafa Anayasa yapma çoğunluğunu vermiş olacağız. Sineyimillet demek, seçim demek değil. Böyle bir düşünce var evet ama bu düşünce, Anayasa’da karşılık bulmuyor.

> Peki, mecliste yeterli çoğunluk yokken, erken seçim nasıl olacak bu koşullarda?

Yurttaşlar, herkes, yavaş yavaş kendini buna hazırlıyor. Eğer toplum, ülkenin yüzde yetmişi, erken seçim isterse kimse bunun karşısında duramaz.

> Şu anda toplumun yüzde 85-90 arası çoğunluğu, herhangi bir parti adı altında olmasa da, hayvan katliamı yasasına muhalefet etmiyor mu zaten?

Sadece hayvan yasası da değil, emekliler ve çiftçiler de var. Bakın yakında okullar açılacak, yurt ve burs sorunu olan binlerce evladımız mevcut. Toplumun tüm kesimleri, iktidardan rahatsız artık.

> O zaman diyorsunuz ki; hayvan katliamı yasası yürürlüğe girse de iktidarın uygulamaya vakti olmayacak zira bir erken seçim yaklaşıyor, doğru mu?

Evet, öyle olacak.

“Gerekli bütçe verilirse sorunu çözeriz”

> Dünkü genel kurul görüşmelerinde AK Parti Rize milletvekili; “Biz bu yasayla yetkiyi belediyelere veriyoruz. Belediyelerin çoğu CHP’de. Neden karşı çıkıyorsunuz, kendinize mi güvenmiyorsunuz?” dedi. Sizin bu konudaki değerlendirmeleriniz nelerdir ve 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 20 yıldır uygulanmamasında CHP’li belediyelerin rolü ya da ihmali yok mu, ne düşünüyorsunuz?

20 yıllık Hayvanları Koruma Kanunu’nun uygulanmamasının nedeni, sadece belediyeler değil. Altı kişilik kurulda; vali, il sağlık müdürü, tarım müdürü, müftü ve belediye yer alıyor. Yani kanuna uymak sadece yerel yönetimin değil, merkezi iktidarın da sorumluluğu. Ama şimdi her şeyi belediyelere yıkıyorlar. Türkiye’de hayvan sayısı haddinden fazla ve tüm sorumluluk belediyelere verildiğinde bütçe yetmeyecektir. Şimdi bizlerin çabasıyla belediyelere bir bütçe daha eklendi. Görüşmelerde önergeyle gelecek. Belediyelerin bütçesinin binde 3’ü ile binde 5’i arası bir fon oluşturulacak. Bu fon; aşı, kısırlaştırma ve hayvanlara doğal ortamlarında müdahale edilmemesi için harcanacak. 

Eğer aşı ve kısırlaştırma, bundan 20 yıl önce yapılsaydı biz şimdi bunları konuşuyor olmayacaktık. Sorun yumağı birikti, büyüdü, büyüdü ve şimdi “Hadi belediyeler çözsün.” deniyor. Biz ise bunun imkânsız olduğunu, söylüyoruz. Gerekli bütçe verilirse tüm sorunları zaman içinde çözebiliriz.  

Eğer bize hayvanları ötenaziyle katledin, derlerse bunu hiçbir CHP’li belediye yapmayacak. Hatta kimsenin şüphesi olmasın; bizde olmayan belediyelerin barınaklarını da milletvekilleri ve hayvanseverler olarak düzenli şekilde denetleyeceğiz.

> Gökova’da iki gün önce bir köpek katliamı yaşandı. Muğla belediye başkanı Ahmet Aras, konuyla ilgili açıklama yapmadı, hatta aradık, telefonunu açmadı. Her ne kadar ‘yasayı uygulamayacağız’ deseniz de, hayvan hakları savunucularının, CHP’li belediyelere dair de güvensizlikleri söz konusu. Hem CHP’nin hem de iktidar partilerinin belediyelerini nasıl denetleyeceksiniz?

Bizim belediyelerimizde hayvanlara karşı böyle bir şey olmadı, olmaz, olmayacak da. Hayvan barınaklarıyla ilgili en küçük bir şikayet bize iletildiğinde, tarım komisyonumuz, komisyona bağlı milletvekili arkadaşlarımız ve başka milletvekillerimiz görevlendirilecek, şikayete konu olan durumu inceleyecekler.

“Basit suçlar için infaz düzenlemesi yapılabilir”

> Hayvan yasası Ekim ayına ertelenebilir diye düşünülürken, 9. yargı paketi ertelendi. Yargı paketinin Ekim ayına ertelenmesinin nedeni nedir?

En büyük nedeni, kadının soyadıyla ilgili madde. Kadınlara evlendiklerinde eşlerinin soyadının verilmesi maddesine karşı bir direnç sağlandı. Biz de; ya bu maddeyi kaldırın ya da yasayı erteleyin, dedik.

> Tabii hem mahpus yakınları hem de cezaevleriyle ilgilenen bizler, bu pakette cezaevlerindeki hasta mahpuslarla ilgili bir düzenlemenin olmasını da talep ediyoruz bir süredir. Bu konuda bir gelişme olabilir mi Ekim ayında?

Türkiye’de hem af kelimesinden alerji duyan hem de af ya da infaz indirimi bekleyen insanlar var. Mesela motorkurye cinayeti gibi cinayetler, kadın cinayetleri, uyuşturucu baronlarının suçları ya da cinsel suçlar, toplumda büyük bir infial yaratıyor. Diğer yandan karşılıksız çek gibi ekonomik suçlardan cezaevinde yatan insanlar var. İnfaz hukukunu ayrı bir şekilde değerlendirmek gerekiyor. Günün birinde Anayasa değiştirildiğinde, Anayasa’ya affın teklif edilmeyeceği suçlara dair maddeler konulabilir. Basit diye nitelendirebileceğimiz ve toplumda infial yaratmayan bazı suçlar hakkında, dönem dönem infaz indirimi düşünülebilir. Toplumda rahatsızlık yaratan cinayet, uyuşturucu gibi çok vahim suçlar var ve bunlar asla tartışılamaz. Bazı suçların affının olmaması lazım.

> Evet, genel af adil ve mantıklı bir talep değil lakin yargı paketiyle hasta mahpusların tahliyelerine ilişkin bir adım atılması için CHP olarak girişiminiz olacak mı, böyle bir talebiniz var mı?

Pakette böyle bir madde yer almıyor. Bu konuda hiçbir öneri de gelmedi. Bu yüzden konuşulmadı bile.

“Vekillerin iradeleri yok”

> Bugün hayvan katliam yasasıyla ilgili süren görüşmelerde gündeminiz nedir?

Sabaha kadar genel kurulda olacağız. Yasa bir saat bile geç çıksa bizim için kazançtır. Çıkmaması ise büyük bir kazanç. Tüm haklarımızı kullanıp bu yasanın genel kuruldan geçirilmesini engellemeye çalışacağız. Bunu yapmaya devam edeceğiz.

> Devlet Bahçeli’nin son açıklamasından sonra kamuoyunda ‘MHP yasaya hayır diyebilir’ diye bir beklenti oluşmuştu. Ama dün MHP milletvekillerinin yasa lehine konuşmalarıyla ortaya hiç de böyle bir tablo çıkmadı.  MHP’nin oyuna dair gözlemleriniz var mı?

Dedikleriyle tutarlı olup olmadıklarını oylamada göreceğiz. Yasaya hayır diyecekleri yönünde bir izlenimim yok çünkü vekillerin böyle bir iradeleri yok. Grupları serbest bıraksalar, emin olun bu yasa geçmez.

> Hem AK Parti hem de MHP vekillerinden, yasaya karşı söylemler duyduk aslında…

Bakın, mecliste 600 tane milletvekiliyiz. Hepimizin de çocukları var. Her milletvekili gidip çocuklarına sorsun bu yasayı, bakalım onlar ne diyor.