“Havadan karadan kaçış”

Karar gazetesi manşetindeki habere, “Havadan karadan kaçış” başlığını attı. Haberde şu ifadeler kullanıldı:

“Dünyanın gözü kulağı Afganistan’da… Kabil’in düşmesiyle birlikte Taliban’dan kaçan kalabalıklar havaalanına, otoyollara akın etti. İnsanlık trajedisine dönüşen ilk 24 saatte can kayıpları yaşandı. ABD’nin, 20 yıl sonra ardında soru işaretleri bırakarak gelen tahliyesiyle milyonları kapsayan mülteci selinin önündeki ‘baraj kapakları’ açılmış oldu. Sıkıntılı tablonun nasıl yönetileceğine ilişkin kritik süreç başladı.

Washington’un çekilme açıklamasından sonra geçen ay İran, Rusya ve Çin’i kapsayan temas trafiği yürüten Taliban ardından 10 günde tüm vilayet merkezlerinde kontrolü sağladı. Taliban’ın başkente de girmesiyle Kabil’den kaçış başladı. Endişe içindeki halk Hamid Karzai Havalimanı’na akın etti. Binlerce sivil havaalanında sıkıştı, izdihamda hayatını kaybedenler oldu. Türk vatandaşlarının tahliyesi için gönderilen THY uçağı 324 yolcuyla İstanbul’a indi.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu da ‘Büyükelçiliğimiz faaliyette’ açıklaması yaptı. Taliban sözcülerinden uluslararası topluma ‘diyaloğa hazırız’ mesajları geldi. Geride kalan kaos ortamıyla oluşan yeni göç akını kritik hale gelirken BM Güvenlik Konseyi olağanüstü toplantı kararı aldı. Başkentler pozisyonlarını belirlemeye başlarken KARAR TV’de konuşan CHP’li Ünal Çeviköz ise ‘Türkiye'nin Taliban rejimini tanıyacağı belirtiliyor’ dedi.”

Cumhuriyet gazetesi habere manşetinde, “Cehennemin ortasında” başlığıyla yer verdi. Haberde şöyle denildi:

“Köktendinci Taliban’ın şimdilik müdahale etmediği ve kaçış kaosunun yaşandığı Kabil Havalimanı’nın güvenliği için pazarlıklar sürerken Türkiye’nin planını ‘durdurduğu’ ileri sürüldü. Muhalefet, ‘Askeri çekin’ çağrısını yineledi. Bakan Akar, ‘Süreci izliyoruz. Her tedbir alındı’ dedi. Taliban’dan işbirliği çıkışı geldi.

Ankara’nın hala havalimanı için teknik ve güvenlik desteği vermekte ısrarlı olduğu belirtilirken emekli büyükelçi Uluç Özülker, Türkiye’nin planının çöktüğünü belirtti. Özülker, ‘Orada kalmak büyük risk. Mehmetçiğe yazıktır. Neyin bedelidir bu? Ne Taliban’a ne Amerika’ya güvenilir. Taliban değişmez. Taliban, Taliban’dır’ dedi.”

Birgün gazetesi, “Emperyalizm ve gericilik yok etti” başlığıyla paylaştığı haberde, “Afganistan’da İslamcı örgüt Taliban’ın başkent Kabil’i üç gün içinde ele geçirmesinin ardından ülkede belirsizlik ve kaos devam ediyor. Yıllardır emperyalistlerin işgali ile Taliban gericiliği arasında sıkışan Afgan halkı ülkeden kaçmaya çalışıyor. Kabil’in pek çok noktasında izdihamlar yaşanırken uçaklara binmeye çalışan Afganlar, Kabil Havaalanı’nı can pazarına çevirdi. ABD askerlerinin havalimanında sivillere ateş açması sonucu en az beş kişi öldü. İki kişinin de havalanan uçaktan yere düşerek hayatını kaybettiği açıklandı.

Ülkede çatışmaların sona erdiğini ve savaşın bittiğini bildiren Taliban güçleri ülke içinde ve dışında tüm taraflarla diyaloğa açık olduklarını belirtti. Yapılan açıklamada Afganistan’ın adının değiştirileceği ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndan yeni isminin ‘Afganistan İslami Emirliği’ olarak duyurulacağı ifade edildi. Açıklamada kadınların ve azınlıkların şeriatla uyumlu olan haklarına saygı gösterileceği, ülkedeki Afganların da yabancıların da korunacağı da iddia edildi. Ülkenin ne tür bir rejimle yönetileceğinin kısa süre içinde açıklanacağını duyuran Taliban güçleri, uluslararası topumun endişelerini diyalog yoluyla çözmek istediklerini belirterek ‘tüm ülke ve kuruluşlardan bütün sorunların çözümü için bizimle masaya oturmalarını istiyoruz’ vurgusu yaptı” ifadelerini kullandı.

Evrensel gazetesi manşetindeki habere, “Yıkımla geldiler, yıkımla gittiler” başlığını attı:

“‘Sonsuz Özgürlük’ iddiasıyla Afganistan’a giren ABD ve NATO işgal güçleri 20 yıllık savaş ve yıkımın ardından ülkeyi yeniden Taliban’a bıraktı. Üst düzey Afgan yetkililer kaçtı. Panik hakinde göç etmeye çalışan halk yalnız bırakıldı.

Afganistan’dan Taliban’ın Kabil’i ele geçirmesinin ardından on binler Kabil havalimanına akın etti. ABD askerlerinin uyarı ateşi açtığı ve 5 kişinin öldüğü öğrenildi. Bir uçağın uçuş takımlarına tutunan iki Afgan’ın ise metrelerce yüksekten düşerek hayatlarını kaybettikleri açıklandı.”

Sözcü gazetesi, “Zulümden kaçış” başlıklı haberinde, “Kabil Havalimanı’nın insanlık dramı yaşandı. Afganlar, ülkedeki Batılıları tahliye etmek için gönderilen uçaklara binmeye çalıştı. Birbirini ezdi. İzdiham yaşandı. 5 kişi bu sırada ezilerek öldü. 

Bir ABD uçağının kanatlarına tutunarak gitmeye kalkışan 2 Afgan ise, uçak havalandıktan sonra düşerek can verdi. Karayoluyla kaçmak isteyenler de çoluk çocuk yollara döküldü. Göç dalgası geliyor” ifadelerini kullandı.

Yeni Şafak gazetesi habere manşetinde, “Yüz üstü bıraktı” başlığıyla yer ayırdı:

“Taliban’ın yönetim ele geçirdiği Afganistan’dan, ABD’nin ‘kullan-at’ politikasını özetleyen çarpıcı görüntüler geliyor. Amerikalı askerler başkent Kabil’i kaçarcasına terk ederken, Washington’a çalışan Afganlar, ülkeden ayrılmak için hareket halindeki kargo uçaklarının peşinden koşup binmeye çalıştı.”

Hürriyet manşetindeki habere için, “Ölümüne kaçış” başlığını kullandı. Haberde şu ifadeler yer aldı:

“Taliban’ın girdiği Kabil’den kaçmaya çalışan halk, tahliye uçaklarına binebilmek için birbiriyle yarıştı. Tekerlek boşluğuna sığınan insanlar uçaktan düşerek can verdi.”

Sabah gazetesi ön sayfasının altında yer verdiği, “Afganistan’dan kaçış izdihamı” başlıklı haberinde, “Taliban’ın Kabil’i ele geçirmesinin ardından binlerce Afgan ülkeden kaçmak için havalimanına akın etti. Uçakların tekerleklerine asılanların gökyüzünden düşüş görüntüleri dünyayı şoke etti. A Haber’e konuşan Taliban Sözcüsü Shaheen, Türkiye’yi kardeş gördüklerini söyledi” ifadelerini kullandı.

Akşam gazetesi habere manşetin altında, “Allah bir milleti bu duruma düşürmesin” başlığıyla yer verdi:

“Taliban’ın Kabil’i ele geçirmesinin ardından ABD, askerlerini tahliye ederken geride çaresizce uçakların tekerleklerine tutunarak kaçmaya çalışan Afganları bıraktı.”