“‘Heterodoks’ liraya yük”

Karar gazetesinin manşetinde, “‘Heterodoks’ liraya yük” başlıklı haber yer aldı. Haberde şöyle denildi:

“Hükümetin ‘dolara acil dizgin’ kaygısıyla getirdiği Dövize Endeksli Mevduat’a ilişkin uluslararası kuruluşlar ‘Fayda sağlamayacağı gibi ekonomiye yük olur’ dedi. Üç başlığa dikkat çekildi: 1- Yeni sistem mali olarak sürdürülebilir değil. 2- Dolardaki hareketlilik azalmadı, devletin kasasına yönelik risk arttı. 3- TL’de kırılma yarattı. Lirada'ki oynaklık Bitcoin’i geçti.

Sonuçları yeteri kadar analiz edilmeden başlatılan Dövize Endeksli Mevduat için ‘Daha önce uygulandı, başarısız oldu’ eleştirileri yükseldi. Sisteme yönelik tartışmalar sürerken iki yabancı kuruluşun analizinde dikkat çeken değerlendirmelere yer verildi. İngiltere merkezli Standard Chartered, heterodoks para politikasının yüksek enflasyonla birleşip TL’de yapısal kırılma yarattığını kaydetti.

Sistemin, kamu maliyesi üzerinde risk oluşturduğunu da savunan banka, yılsonu dolar tahminini 20’ye çıkardı. Raporda ‘Liradaki oynaklık Bitcoin’i geçti. Turizm gelirleri durumu tersine çeviremeyebilir’ denildi. Bank of America da DEM’in mali olarak sürdürülebilir olmadığını belirtti. Enflasyona karşı alınacak KDV indirimlerinin fiyatları düşürmeyeceği gibi mali yük yaratacağı öngörüsünde bulunuldu.”

“Veresiye yaşıyoruz”

Cumhuriyet gazetesi manşetinde, “Veresiye yaşıyoruz” başlıklı habere yer verdi. Haberde şu ifadeler kullanıldı:

“Kredi kartı borçlu sayısı 34 milyon 700 bine yükseldi. Kartlarda limit kalmayınca bakkalların gündeminden çıkan veresiye talepleri yeniden gündeme geldi. Aylık borç tutarının 6-7 binden 13 bin TL’ye çıktığını söyleyen bakkallar, halkın deftere en çok ekmek, peynir ve yağı veresiye yazdırdığını söyledi.

Lüks binaların hemen arkasındaki Gülbağ ve Kuştepe’de de veresiye defterleri bir hayli kabarık. Konuştuğumuz bakkallardan Yavuz T., ‘Alım gücü kalmadı. İnsanlar çok öfkeli. Az önce bir çocuk geldi; 24 liralık bir sigaranın 20 TL’sini bir karttan, 4 TL’sini başka bir karttan çekti’ dedi.”

Gazete, manşetin altındaki, “Parti devleti olduk” başlıklı haberinde ise, “Muhalefetin bilgi edinme, randevu gibi talepleri birçok kez yanıtsız kalırken bürokratlar, AKP teşkilatlarının toplantılarına gidip özel sunumlar yapıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Bayraktar, AKP Ankara İl Başkanlığı’nın yönetim kurulu toplantısına katıldı.

Toplantı, il başkanlığının sosyal medya hesabından da duyuruldu. Ankara İl Başkanlığı, bu ayki üç günlük istişare toplantısını ‘Bir gönül davası’ sloganı ile Antalya’daki ultra lüks bir otelde düzenlemiş ve üç bakan katılıp AKP’lilere projeler hakkında sunum yapmıştı” ifadelerine yer verdi.

“Kalp pili yok, haftaya gel”

Evrensel gazetesi manşetindeki, “Kalp pili yok, haftaya gel” başlıklı haberinde, “Tıbbi malzeme ve ilaç bulma sıkıntısı başta olmak üzere, sağlık sisteminin yeni yıla devrettiği pek çok sorun katlanarak büyüyor: Kalp pili alarm veren hastaya ‘pil yok’ denildi!

Tıbbi malzemede yaşanan sıkıntıdan etkilenen vatandaşlardan bir de Erzurum’da yaşayan kalp yetmezliği olan Ali Dursun Doğan. Kalp yetmezliği nedeniyle 2018’den beri kalp pili kullanan Doğan, kalp pilinin alarm vermesiyle 5 Ocak’ta Erzurum Eğitim ve Araştırma Hastanesine gitmiş. Doğan’ın yapılan kontrollerinde kalp pilinin bitmek üzere olduğu ama döviz kurundaki yükseliş nedeniyle firmaların hastaneye pil vermediği söylenmiş. Doğan, doktorunun iki hafta içinde pilin değişmesi gerektiğini söylediğini belirterek ‘14 Ocak’ta arayın dediler. Aradığımda 20 Ocak’ta hastaneye gelmem istendi. Pil sorunu çözüldü mü bilmiyorum. Hastaneye gidince anlayacağız’ diye konuştu.  

Türk Toraks Derneği (TTD) Sağlık Politikaları Çalışma Grubu Başkanı Doç. Dr. Yavuz Havlucu, tıbbi malzemede yaşanan sıkıntının asıl sebebinin kamu ve üniversite hastanelerinin ödeme dengesinin bozulmasından kaynaklandığına işaret ediyor. Alınan malzemelerin ödemelerinin hastaneler tarafından 18 aydan önce yapılamadığını belirten Doç. Dr. Havlucu ‘Kurun bu kadar dalgalı, ekonominin bu kadar kötü olduğu dönemde küçük bir bakkal dahi bu kadar uzun süre için mal vermez. Böyle olunca medikal firmaları 18 ay sonra ödeneceği belirtilen bu malzemeleri vermiyor. Sıkıntı ortopedi ve beyin cerrahinin yanı sıra kalp damar cerrahisine de yansıdı. Ve gitgide bunun yaygınlaşacağı gözüküyor. Yakında genel cerrahinin yaptığı en basit ameliyatlar ve guatr ameliyatlarında bunun olmayacağı garantisini kimse veremez. Buralarda da sıkıntı başlayacak’ dedi” ifadelerini kullandı.

“Muhalefete yurttaş ikazı”

Birgün gazetesinin manşetinde, “Muhalefete yurttaş ikazı” başlıklı haber yer aldı:

“Artan ekonomik kriz Cumhur İttifakı tabanında erimeye neden olurken iktidar, tüm yatırımını çözülmeyi durdurmak üzerine yaptı. 20 Aralık’ta ortaya atılan kur korumalı TL hesabı yeni bir model olarak sunulsa da enflasyon düşmedi, işsizlik zirve yaptı. İktidarın ‘nasılsa gideceği’ rehavetiyle hareket eden muhalefet, halkın dikkatini sandık ve ittifaklar meselesine çekti.

İttifakların adının değişip değişmeyeceği tartışılırken ‘üçüncü, dördüncü, beşinci ittifak’ gibi tanımlamalar muhalefetin ana gündem maddesi haline getirildi. Yoksullukla boğuşan milyonların temel sorunlarını karşılayacak bir program ise ortaya konulmadı. ‘Bizi sokağa çekemeyeceksiniz’ denilerek sokağın sesi de duymazdan gelindi, sandığı beklemesi öğütlenen halk, adeta tribünlere çekildi.

Yakın döneme kadar paylaşılan neredeyse tüm kamuoyu yoklamalarında iktidarın sürekli oy kaybettiği görüldü. Buna karşılık halkın gündemine temas edemeyen muhalefetin oylarında ise kayda değer bir artış yaşanmadı. Geçtiğimiz hafta anket sonuçlarını yayımlayan Toplumsal Etki Araştırmaları Merkezi’nin (TEAM) aralık ayı raporu da başta muhalefet partileri için dikkat çekici sonuçlar ortaya koydu. Ankete göre AKP’de uzun süredir devam eden erimenin durduğu, oylarının kısmen yükseldiği görüldü.”