“İşçi katliamlarına ferman!”

Soma Katliamı’yla ilgili davadan çıkan skandal karara yönelik tepkiler gündemde geniş yer buldu.

P24

17.06.2021

301 madencinin hayatını kaybettiği Soma Katliamı’yla ilgili davada maden sahibi Can Gürkan'a 20 yıl, iki mühendise 12’şer yıl hapis cezası verildi. Yönetici Haluk Evinç ise beraat etti.

Evrensel gazetesi habere manşetinde, “İşçi katliamlarına ferman!” başlığıyla yer verdi. Haberde şu ifadeler kullanıldı:

“301 işçinin yaşamını yitirdiği Soma Katliamı’yla ilgili yeniden görülen davada, katliamın göz göre göre geldiği kanıtlarla ve bilirkişi raporlarıyla belgelenmesine rağmen patron Can Gürkan'a sadece 20 yıl, iki mühendise 12’şer yıl hapis cezası verildi. Yönetici Haluk Evinç ise beraat etti.

Karar avukatlar ve ailelerin tepkisine neden oldu. Bu cezaların neredeyse yatarının bile olmadığını belirten avukatlar, ‘Yeni işçi katliamlarına ferman çıkarılmıştır’ derken, madenci aileleri de ‘301’i yeniden öldürdüler. Adaleti bizimkilerle birlikte gömdüler’ dedi.”

Birgün gazetesi manşetten gördüğü habere, “Fukara ölümü, zengin adaleti” başlığını attı. Haberde şöyle denildi:

“Siyasi müdahalelerle 7 yıl boyunca sürüncemede bırakılan Soma Katliamı davasında karar sermayeden yana oldu. 301 madenci hayatını kaybederken aramızda gezen katiller hapse girmeyecek.

Manisa’nın Soma ilçesinde Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.’nin işlettiği madende 301 maden işçisinin katledilmesine ilişkin görülen davada karar patronlardan yana oldu. Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davada; madenin sahibi Can Gürkan 20 yıl hapis acil durum eylem planı müdürü Haluk Evinç hakkında ise beraat kararı verildi. Diğer 2 sanık hakkında sadece 12,5 yıl hapis cezası verildi. Yeni infaz yasasına göre sanıklar aldığı cezasının yarısını yatacak. Ancak daha önce yaklaşık 5 yıl tutuklu kalan ve ardından serbest bırakılan sanıkların tutukluluk süreleri göz önünde bulundurulduğunda kimse hapse girmeyecek.

2014 yılında Soma Katliamı’nı protesto eden madencilere Başbakanlık Müşaviri Yusuf Yerkel’in attığı tekme iktidarın tarafını belli etmişti. Kâr hırsının sonucu gerçekleşen Soma Katliamı’nın sorumlularına verilen göstermelik cezalarla sermayeye arkanızdayız mesajı verildi. Ülkeyi ucuz emek cennetine dönüştürme hayalleri peşinde koşan iktidar, sadece emeği değil işçi canını da ucuzlaştırdı. Fıtrat, kader gibi dini referanslarla ölümleri meşrulaştırdı. Ses çıkaranı ise gözaltına aldı, hapis cezaları verdi.

Soma davasında ‘bilinçli taksir’ değil de ‘olası kast’ suçundan ceza verilseydi bu emsal bir karar olacaktı. Böylece iş cinayeti yargılamalarında sorumluları daha ağır bir yargılama bekleyecekti. Soma’da adil bir yargılama yapılsaydı, her yıl alınmayan önlemler ve kâr hırsı nedeniyle binlerce işçinin iş cinayetlerinde katledildiği ülkemizde patronlara karşı caydırıcı olacaktı.”

Yeni Yaşam gazetesi manşetten, “Son tekme yargıdan!” başlığıyla verdiği haberde, “Manisa Soma’da 2014’te 301 madencinin hayatını kaybettiği katliama ilişkin açılan davada karar çıktı. İhmaller zinciri ile 301 madencinin hayatını kaybetmesine yol açan Soma Kömür Başkanı Can Gürkan’a 20 yıl, Haluk Evinç’e beraat, Efkan Kurt ile Adem Osmanoğlu’na 12 yıl 6 ay ceza verildi.

Katliamda ihmalleri olan devlet görevlileri hiç yargılanmadı. Maden sahibi Gürkan, katledilen her işçi için sadece bir ay hapis yatacak. Dönemin Başbakanı Erdoğan’ın Müşaviri Yusuf Yerkel Soma’da madencilerin yakınlarına attığı tekme ile hafızalara kazınmıştı. Aileler ise ‘Bu dava bitmedi’ dedi” ifadelerine yer verdi.

Karar gazetesi sürmanşetindeki habere, “Adalet aramdık ama olmadı” başlığını attı:

“301 madencinin cinayet gibi ihmallerle can vermesine ilişkin davada şirket sahibi Can Gürkan serbest bırakıldı. Ödül gibi cezaya aileler isyan etti: Adaleti arıyorduk, bulamadık.

Soma Maden Faciası'nın yeniden görülen davasında, "Bilinçli taksirle öldürme ve yaralamaya neden olma" suçlamasıyla yargılanan Soma Kömür İşletmeleri A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan'a 20 yıl hapis cezası verildi. Aile avukatlarından Nergiz Tuba Aslan, ‘Kabul edilebilir gibi değil. Yeni infaz yasasına göre cezaları kesinleşse bile yatacağı en fazla birkaç aydır onu da yatar mı bilmiyorum. Biz mücadelenin hukuki boyutunu bırakmayacağız’ dedi.”

Cumhuriyet gazetesi habere, “Adalet göçük altında” başlığıyla yer ayırdı. Haberde şu ifadeler kullanıldı:

“Manisa’nın Soma ilçesinde 7 yıl önce meydana gelen maden faciasıyla ilgili Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi, dört sanık için kararını verdi. ‘Bilinçli taksirle öldürme ve yaralamaya neden olma’ suçlamasıyla yargılanan Soma Kömür İşletmeleri AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan’a 20 yıl, mühendisler Efkan Kurt ile Adem Osmanoğlu’na 12 yıl 6 ay hapis cezası verilirken yönetim kurulu üyesi Haluk Evinç ise beraat etti. Kurt ve Osmanoğlu, daha önceden tutukluluk süreçleri olmadığı için Yargıtay, kararı onaylarsa tutuklanacak. Can Gürkan’ın, gerekçeli kararın açıklanması sonrasında cezaevinde yatıp yatmayacağı kesinleşecek. 

Duruşmada mahkeme başkanı hâkim Salih Pehlivanoğlu, şehit madenci yakınlarına başsağlığı diledi. Pehlivanoğlu’nun sözlerini duyan madenci yakınları, ‘Hakkımızı helal etmiyoruz. Allah belanızı versin’ diye tepki gösterdi. Pehlivanoğlu’nun heyet kararını okuması sonrası avukatlar ve madenci yakınları masaları yumrukladı. İki madenci yakını ise ayakkabılarını çıkararak mahkeme heyetine attı. Üç ayakkabıdan biri hâkim Pehlivanoğlu’nun koluna isabet etti. Kürsüye yürümek isteyen madenci yakınlarına polis engel oldu.”

Hürriyet gazetesi, “Soma kararına ailelerden tepki” başlığıyla gördüğü haberde, “Soma’da 7 yıl önce 301 madencinin hayatını kaybettiği facianın sanıklarına verilen cezalar, madenci ailelerinin tepkilerine neden oldu.

Şirketin yönetim kurulu başkanı Can Gürkan 20 yıl, mühendisler Efkan Kurt ile Adem Osmanoğlu ise 12 yıl 6’şar ay hapis cezası aldı. Daha önce 8 yıl 4 ay ceza alan yönetim kurulu üyesi Haluk Evinç de beraat etti. Karara isyan eden avukat Can Atalay, ‘Taksirle işlenen suçlar için infaz düzenlemesi gelirse bir gün bile yatmazlar’ dedi” ifadelerine yer verdi.

“Tek devlet çift maaş”

Karar gazetesinin manşetinde, “Tek devlet çift maaş” başlıklı haber yer aldı. Haberde şöyle denildi:

“Türkiye’de milyonlarca işçi, memur, asgari ücretli salgınla daha da zorlaşan ekonomik koşullarda geçinmeye çalışırken bürokratların iki-üç maaş alması vicdanları kanatıyor. ‘Devlette tek maaş alan kalmamış’ dedirten tablo adalet duygusunu yok ederken, çarpıklığa karşı ‘Toplumun her kesimini rahatsız eden bu yozlaşmaya artık bir dur denilmeli’ çağrıları yükseldi.

Kur ve enflasyon etkisiyle parası eriyen vatandaş ay sonunu güçlükle getirirken ‘çift maaşlı bürokratlar’ toplumda rahatsızlığa yol açıyor. CHP’li Deniz Yavuzyılmaz, şirketlerin genel kurul tutanaklarını kanıt göstererek bakan yardımcılarının aynı zamanda şirketlerin yönetim kurulu üyeliği koltuğunda oturduğunu dile getirdi. Yavuzyılmaz, birden çok görevle birlikte aylıkların ise 80 bin liralara kadar ulaştığını kaydetti.

Kamuoyuna yansıyan onlarca örneğin ardından AK Partili Mehmet Metiner de rahatsızlığını sosyal medyada ‘Toplum vicdanını kanatan haksız düzene son verilmeli’ ifadesiyle belirtti. Ancak Metiner’in paylaşımı daha sonra silmesi dikkat çekti. Sıkıntılı tablo TBMM’de de gündeme geldi. CHP’li Ahmet Kaya, banka yönetim kurulu üyelerinin birden fazla aylık aldığını belirtti. ‘Gençlerin işsiz kalmasının bir sebebi de sizsiniz’ dedi.”

Benzer bir haber Sözcü gazetesinin manşetindeydi. “Altın bürokratlar” başlıklı haberde, “Bir yanda 3-5 kuruş maaşla ay sonunu getiremeyen, geçim yükü altında ezilen milyonlarca vatandaş ve hiçbir geliri olmayan milyonlarca işsiz. Diğer yanda devletin tüm imkanlarından yararlanan, çifter çifter, üçer üçer maaş alıp bir eli yağda, bir eli balda yaşayanlar. ‘Altın bürokrat’ lakabı takılanlar.

CHP’li Deniz Yavuzyılmaz bu ‘Altın bürokratlar’ın izini sürüp listesini yaptı. Aralarında cumhurbaşkanından bile fazla maaş alan bürokrat var. Örneğin Nadir Alpaslan. Kültür bakanı yardımcısı. 27 bin 717 lira maaş alıyor. Aynı zamanda bir bankanın da yönetim kurulu üyesi. Buradan 148 bin lira geliri var” ifadeleri kullanıldı.