“Muhalefete D’Hont önlemi”
AKP ve MHP tarafından Meclis’e sunulan Seçim Kanunu teklifi gazetelerde geniş yer buldu.
15.03.2022
Karar gazetesinin manşetinde, “Muhalefete D’Hont önlemi” başlıklı haber yer aldı. Haberde şöyle denildi:
“Altı partinin ‘ittifak’ mesajlarıyla vardığı mutabakatın ardından hükümet kanadından, mevcut modelin ‘yeni siyasi şartlara uyarlandığı’ sandık hamlesi geldi. TBMM’ye sunulan ve D’Hont sistemini yeniden düzenleyen teklifle, ittifakla barajı geçecek oy oranı düşük partilerin milletvekili çıkarması zorlaştırıldı. Muhalefetten ‘Gideceğini anlayan iktidar artık ne hukuk ne demokrasi tanıyor’ tepkisi geldi.
AK Parti ve MHP’nin TBMM’ye sunduğu seçim kanunu tasarısına göre baraj yüzde 7’ye çekilecek. Meclis’te grup şartı kaldırılacak ancak partilerin seçimden 6 ay önce 41 ilde örgütlenmesi gerekecek. Her partinin oy oranının esas alınacağı d’Hont modeli uygulanacak. Küçük partiler ittifakla barajı geçse bile vekil çıkarmakta zorlanacak. Teklifte, Erdoğan’ın ‘Cumhurbaşkanı’ sıfatıyla seçim çalışmalarına katılabilmesinin de önü açıldı.
Altı parti ittifak mesajları verirken gelen teklifin muhalefetin önünü kesmeye yönelik hamle olduğu dile getirildi. ‘Mevcut kanunda ittifakların toplam oyuna göre vekil dağılımı yapılıyordu şimdi her parti kendi oyu kadar vekil çıkaracak’ vurgusu yapıldı. İYİ Partili İsmail Tatlıoğlu ‘Bu işin kuralı kalmadı’ tepkisini gösterdi. CHP Sözcüsü Faik Öztrak ‘İktidar seçim sistemiyle oynamaya başladıysa gidici olduğunu artık biliyordur’ dedi.”
Cumhuriyet gazetesi sürmanşetindeki habere, “Seçim için sinsi plan” başlığını attı. Haberde şu ifadeler kullanıldı:
“AKP-MHP’nin hazırladığı yasa önerisi, muhalefet partileri için ‘birçok engeli’ içinde barındırıyor. Muhalefet, ‘Birkaç ay sonra ‘İktidar ve Erdoğan’a verilmeyen oylar geçersiz’ şeklinde bir teklifle de gelebilirler’ tepkisi gösterdi.
Dikkat çeken maddelerden biri de ittifakı barajı geçse de yeterli oyu alamayan partinin vekil çıkaramayacak olması. Bu durum ‘Gelecek, DEVA, DP ve SP, kendi ismiyle Millet ittifakı içinde yer alamaz’ çeklinde yorumlandı.”
Birgün gazetesi ön sayfasının altında, “Sandığa müdahale” başlığıyla paylaştığı haberde, “Cumhur İttifakı seçime bir yıl kala oyunun kuralını değiştiriyor. Barajı aşağı çekme görüntüsü altında halk iradesine yeni engeller çıkarılıyor.
Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, AKP ve MHP'li milletvekillerinin ortak imzasıyla bugün TBMM Başkanlığına sunuldu. Teklife göre, seçimlerde yüzde 10 olarak uygulanan ülke seçim barajı yüzde 7’ye indiriliyor.
İttifakın aldığı oy toplamı ülke barajını geçtiği takdirde, seçim çevrelerinde milletvekili hesabı ve dağılımı, ittifak içinde yer alan her bir partinin o seçim çevresinde almış olduğu oy sayısı dikkate alınarak yapılacak. İttifakı oluşturan siyasi partilerin her birinin çıkaracağı milletvekili sayısı, her seçim bölgesinde ittifak içinde elde ettiği oy sayısı esas alınarak genel D'Hondt uygulamasıyla belirlenecek.
Söz konusu teklifin ayrıntılarının açıklanmasıyla ‘seçim güvenliği’ tartışmaları başladı. Söz konusu teklifi BirGün’e değerlendiren CHP’li Süleyman Bülbül, teklifin, seçim güvenliği açısından ciddi sorunlar yaratacağı görüşünde.
İl ve ilçe seçim kurulları başkanlarının birinci sınıf hakimler arasından kura ile belirlenmesine ilişkin öngörülen düzenleme hakkında da konuşan Bülbül, AKP iktidarındaki atamalara dikkat çekti. AKP’nin her yerde kendi hakim ve savcılarını atadığını hatırlatan CHP’li Bülbül, iktidarın ‘yargı sistemini ele geçirdiğini’ ifade etti. Öngörülen düzenlemeyi Bülbül, ‘AKP, seçimi yine demokratik alandan çıkarıp partizan bir atmosferde yapmak istiyor’ şeklinde niteleyerek, ‘Bundan önce nasıl sorunlar yaşandı ki bu seçimde bir sistem değişikliğine gidiliyor bu sorgulanmalı ve bu kamuoyuna açıklanmalı’ çağrısını yaptı” ifadelerini kullandı.
Evrensel gazetesi habere manşetin yanında, “Temsilde adalet MHP’ye kadar!” başlığıyla yer ayırdı:
“Cumhur İttifakı seçim kanunu değişikliği teklifini Meclis’e sunarken seçim barajından yine vazgeçmedi, sadece yüzde 7’ye düşürülmesini teklif etti. Arka planda MHP’nin baraj altı kalmasının önüne geçilmek istendiği yorumları yapılıyor.”
Sabah gazetesi birinci sayfasının altındaki habere, “Seçim barajı yüzde 7” başlığını attı. Haberde şöyle denildi:
“Cumhur İttifakı’nın yeni yasa teklifi, seçim barajını yüzde 7’ye indirecek ve demokrasi ayıbı milletvekili hüllesine son verecek.
Teklif yasalaştığında, seçimlerde bir partinin Meclis’e milletvekili gönderebilmesi için Türkiye genelinde gereken yüzde 10’luk oy oranı, yüzde 7’ye çekilecek. Siyasi partilerin seçimlere katılmalarına ilişkin TBMM’de grubu olması koşulu da çıkarılacak.”
Yeni Şafak gazetesi, “‘Artık oy’la vekile son” başlığıyla paylaştığı haberde, “AK Parti ve MHP’nin Meclis’e sunduğu 15 maddelik Seçim ve Siyasi Partiler Yasa Teklifi’ne göre seçim barajı yüzde 7 olacak. Partiler içinde bulunduğu ittifakın ‘artık oy’larından faydalanarak milletvekili çıkaramayacak” ifadelerine yer verdi.
Hürriyet gazetesi manşetindeki habere, “Yeni seçim böyle olacak” başlığını attı:
“AK Parti ve MHP’nin uzun süredir üzerinde çalıştığı Seçim Kanunu teklifi Meclis’e sunuldu. Teklif yasalaşırsa baraj yüzde 7’ye düşecek, ‘artık oy’larla milletvekili çıkarma dönemi sona erecek.”