Ordular! İlk hedefiniz İŞKUR! İleri!

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mayıs ayı işsizlik rakamlarını açıkladı. İşsizler ordusunun sayısı 2019 yılı Mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 21 bin kişi artarak 4 milyon 157 bin kişi oldu.

Havuz gazeteleri her zaman olduğu gibi işsizlik rakamları açıklandığında “ölü taklidi” yapmaya devam ederken, yalnızca Güneş gazetesi ön sayfasının altından utangaç bir şekilde ama yüzü hiç kızarmadan “işsizliğin azaldığını” iddia etti. (Bkz: “Mayısta işsizlik 2 puan düştü”)

Büyüyen işsizlik rakamlarına belli başlı gazeteler geniş yer ayırırken, Aydınlık gazetesi de haberi manşete çekerek şaşkına çevirdi.

Evrensel gazetesi haberi manşetinde, “4 gençten biri işsiz” başlığıyla gördü:

“Türkiye genelinde istihdam azaldı, işsizlik arttı. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı ağustos 2009’dan bu yana en yüksek oranı görerek yüzde 16.2’ye yükseldi. Bir yılda 1 milyon 112 bin yurttaş işsiz kalırken, 15-24 yaş arası dört gençten biri işsiz. İşsiz sayısı 4 milyon 527 bini (mevsim etkisinden arındırılmış) buldu. DİSK-AR tarafından yapılan hesaplamaya göre ise geniş tanımlı işsiz sayısı 6 milyon 890 bin oldu. Geniş tanımlı işsizlik oranı mayıs 2019’da yüzde 19.8 olarak hesaplandı.”

Birgün gazetesi manşetten verdiği habere, “İşsiz ordusuna saat başı 125 kişi katıldı” başlığını atarken haberde şu ifadeler yer aldı:

“Türkiye’nin en büyük sorunu işsizlik durdurulamaz bir hızla büyüyor. TÜİK Mayıs ayı işsizlik verileri ürkütücü boyutta. Mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 102 bin kişi artarak 4 milyon 527 bine ulaştı. İşsizlik oranı ise 3.4 puanlık artışla yüzde 14 seviyesinde gerçekleşti. Mevsim etkilerinden arındırılmamış genç nüfustaki işsizlik oranı ise kara bir tablo ortaya koydu: 5.5 puanlık artışla yüzde 23.3. CHP Parti Sözcüsü Öztrak, ‘İktidarın ‘ekonomi şahlanışa geçti’, ‘türbülans sona erdi’ gibi gerçeklerle ilgisi olmayan gayri ciddi söylemlerine karşın şahlanışa geçenin ekonomi değil işsizlik olduğunu TÜİK rakamları gösterdi’ dedi. Öztrak, 2009’daki küresel ekonomik krizde görülmeyen işsizliğin bu krizde görüldüğünü vurguladı. DİSK-AR’ın ‘Mızrak çuvala sığmıyor’ başlıklı raporuna göre geniş tanımlı işsiz sayısı 6,86 milyon oldu.”

Cumhuriyet gazetesi işsizlik rakamlarına “Bütçe dikiş tutmadı” başlıklı haberinin içinde yer ayırdı:

“Yılın ilk 7 ayında bütçe gideri yüzde 23 artışla 565 milyar lira oldu. Merkez Bankası’nın ihtiyat akçesinden 40 milyar lira Hazine’ye aktarılmasaydı, açık yılsonu için öngörülen 80.6 milyar lirayı aşacaktı. Devlet, hizmet alımlarına temmuzda 2.4 milyar lira, 7 ayda 15.2 milyar lira harcadı. Ekonomik krizle birlikte işsizlik artışı sürüyor. İşsiz sayısı 1 milyon 21 bin artarak 4 milyon 157 bine yükseldi. Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik tarihi zirveye yerleşerek 4 milyon 527 bini gördü. İstihdam bir yılda 840 bin azaldı. Genç işsizliği 6 puan artarak yüzde 25.5’e yükseldi.”

Yeni Yaşam manşetin altında yer verdiği habere, “İstihdam çöktü” başlığını attı ve “Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı Mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 21 bin kişi artarak 4 milyon 157 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 3,1 puanlık artış ile yüzde 12,8 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 3,4 puanlık artış ile yüzde 15,0 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 5,5 puanlık artış ile yüzde 23,3 olurken, 15-64 yaş grubunda bu oran 3,2 puanlık artış ile yüzde 13,1 olarak gerçekleşti. İstihdam edilenlerin sayısı 2019 yılı Mayıs döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 869 bin kişi azalarak 28 milyon 269 bin kişi, istihdam oranı ise 2 puanlık azalış ile yüzde 46,1 oldu” dedi.

Sözcü gazetesi habere, “İşsizler ordusuna 1 milyon daha katıldı” başlığıyla yer ayırdı:

“TÜİK’in açıkladığı son rakamlara göre işsizlik %12.8’e yükseldi. Resmi rakamlara göre 4 milyon 157 bin işsizimiz var. Gerçek sayı 7 milyondan fazla. Gençlerde işsizlik oranı ise yüzde 23.3.”

Karar gazetesi habere ön sayfasının altında, “Bir ayda 1 milyon çalışan eve döndü, işsizlik rekor kırdı” başlığıyla yer verdi. Haberde, “TÜİK, mayıs ayına ait işsizlik verilerini açıkladı. 2018’e göre işsiz sayısı 1 milyon 21 bin kişi daha yükseldi. Çalışmayanların oranı yüzde 3.1 artış gösterdi. Tarım, turizm istihdamının dikkate alınmadığı ‘mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik’ yüzde 14 ile tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı. CHP Sözcüsü Faik Öztrak tepkisini, ‘Şahlanışa geçen ekonomi değil işsizlik oldu’ sözleriyle dile getirdi” ifadeleri kullanıldı.

Aydınlık gazetesi, “1 milyon yeni işsiz” manşetiyle çıktı:

“TÜİK verilerine göre son 1 yılda 1 milyon kişi daha işsizler ordusuna katıldı. Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik de yeni bir rekor kırarak yüzde 14’e ulaştı. Resmi işsiz sayısındaki yıllık artışın son 6 aydır her ay 1 milyonun üzerinde olması dikkat çekiyor. Çalışmaya hazır olduğu halde iş bulamadığı için işgücü piyasasından çekilenlerle birlikte, mevsimlik çalışanlar, eksik ve yetersiz istihdam edilenler de dikkate alındığında, geniş işsizlik oranı son bir yılda 3.5 puan artarak yüzde 21.9 oldu. Verilere göre; işsizler ordusu, 1 milyon 21 bin kişinin katılımıyla 4 milyon 157 bin kişiye ulaştı. Buna karşın gerçek işsiz sayısı ise son bir yılda 1 milyon 282 bin kişi arttı, 7 milyon 622 bin oldu.”

Gezelim, görelim, yiyelim!

Günün bir diğer önemli gelişmesi Cumhuriyet gazetesinin manşetinde yer aldı. Gazete manşetindeki, “Yüzsüzlüğün bu kadarı: Rüşvet sözleşmede” başlıklı haberinde şu ifadelere yer verdi:

“Çamlıhemşin’de özel bir florası olan Palovit Şelalesi ile Palovit yaylası arasındaki bağlantı yolları betonla kaplanıyor. Doğa katliamına geçit veren Rize İl Özel Dairesi’nin yol çalışmalarına ilişkin yaptığı ihale sözleşmesinde skandal bir madde yer aldı. Maddeye göre idare personelinin yapacağı yurt dışı veya yurt içi ‘teknik gezi’ masrafları ‘yüklenici firma tarafından’ karşılanacak. Sözleşmede, yüklenici firmanın gezi planlaması yapmaması durumunda, görevli personelin resen bu teknik geziye gönderileceği ve masrafların firmadan kesileceği ifade edildi. Avukat İbrahim Demirci, ‘Yapacakları gezinin parasını bile Fırtına’yı, doğayı peşkeş çekip, ödetiyorlar. Mevcut yollar var. Neden yaylalara ikinci yollar yaptıkları anlaşılıyor’ dedi.”