“TÜİK de vaka sayısına geçti”

Enflasyon kasım ayında yüzde 2,3 olurken yıllık yüzde 14,03 olarak açıklandı.

Cumhuriyet gazetesi habere manşetinde, “Resmen yandık” başlığıyla yer verdi. Haberde şöyle denildi:

“Döviz kurunun yarattığı maliyet artışları kasım enflasyonunda net şekilde görüldü. Tüketici fiyatları aylık yüzde 2.3 ile yılın en hızlı artışını gösterirken, yıllık enflasyon da yüzde 14.03 ile beklentilerin oldukça üzerinde gelerek 2020’nin zirvesine tırmandı. Yükselişte en büyük etken gıda ve ulaştırma kalemleri oldu. Elektrik ve doğalgaza gelen çift haneli zamlar ve çarşı pazarda görülen fiyat artışları yurttaşı isyan ettirdi. Bu yılın mutfak enflasyonu yüzde 20.79 oldu. Üretici fiyatları yıllık yüzde 23.11’e çıktı. TÜFE’nin beklentilerin oldukça üzerinde artması, yeni faiz artışı beklentilerini de kuvvetlendirdi.   

Birgün gazetesi manşetindeki habere, “Yangın artık evin içinde” başlığını attı:

“İktidar suni tartışmalarla gündemi saptırmaya çalışsa da acı gerçekler gizlenemiyor. Çarşı-pazardaki yangın TÜİK’e rağmen enflasyon rakamlarına da yansıdı. Enflasyon kasımda yüzde 2,3 olurken yıllık bazda yüzde 14,03 olarak açıklandı. TÜİK rakamlarına göre yılbaşından bu yana en yüksek artış gerçekleşirken 2005 yılından bu yana en yüksek kasım ayı enflasyonu kayıtlara geçmiş oldu. TÜİK’in açıkladığı enflasyon rakamları temmuz ayından beri kısmi artışlarla yüzde 11 seviyelerinde seyrediyordu. Ekim ayında enflasyon yüzde 11,89 olarak açıklanmıştı. Enflasyonda baz etkisinin yarattığı avantaj sona erdi. 2018’in ekim ayında Rahip Brunson krizinin ardından dolar kurunun fırlamasıyla birlikte yıllık enflasyon yüzde 25,24’e kadar yükselmişti. 2019’a gelindiğinde ise önceki yıl yüksek seyreden enflasyon yüzünden baz etkisi avantajı nedeniyle enflasyon düşük görünmeye başlamış ve 2019 ekim ayında yüzde 8,55’e kadar düşmüştü. Bu yılın son çeyreğinde de baz etkisi var ancak bu sefer bir avantaj değil, dezavantaj olarak karşımızda. Geçen yılın son çeyreğinde düşük seyreden enflasyon bu yıl baz etkisi nedeniyle görünümün yüksek olmasına neden oluyor. Kasım ayındaki aylık enflasyon yüzde 2,3. Ancak baz etkisi nedeniyle yıllık enflasyon ekimde yüzde 11,89’dan, kasımda yüzde 14,03’e kadar yükseldi. Peki kasım ayındaki aylık yüzde 2,3’lük enflasyon aralık, ocak, şubat ve mart aylarında da yaşanırsa yıllık enflasyon nereye kadar tırmanacak? Buna göre aylık enflasyon bu hızıyla giderse mart ayındaki yıllık enflasyon yüzde 20’nin üzerine çıkarak yüzde 21,18’e yükselecek.”

Karar gazetesi ön sayfasının altında, “TÜİK de vaka sayısına geçti” başlığıyla verdiği haberde, “TÜİK kasım ayı enflasyonunun aylık 2.3 olduğunu duyurdu. Yıllık oran ise yüzde 14’e ulaştı. Enflasyon raporları tartışılan kurumun son verileri ‘gerçek tabloya yaklaştığı’ gerekçesiyle olumlu karşılandı. Sosyal medyada ‘TÜİK da hasta sayısından vaka sayısına geçti’ paylaşımı yapıldı. Hazine Bakanı Elvan ‘Kasım enflasyonu gıda, petrol fiyatlarındaki artış ve döviz kurundaki etkilerin yansımasıyla beklentilerin üzerinde gerçekleşti’ dedi” ifadelerini kullandı.

Evrensel gazetesi habere manşetinde, “Asgari ücretliyi, emekliyi ezmeyin” başlığıyla yer ayırdı:

“Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) kasım ayına ilişkin tüketici ve üretici fiyat endekslerini açıkladı. Enflasyon kasım ayında TÜFE'de bir önceki aya göre yüzde 2,30, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 13,19, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,03 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 12,04 oranında arttı. Yıllık enflasyon yüzde 14,03 ile yılın zirvesini görmüş oldu. Evrensel Ekonomi Yazarı Bülent Falakaoğlu enflasyon rakamlarını değerlendirdi. Bugünlerde işçi ve emeklinin gözünün açıklanacak enflasyonda ve hükümetin açıklayacağı maaş ve ücret artış rakamında olduğunu belirterek ‘Yükselen enflasyonla birlikte şimdi yeniden ‘faiz’ artışı gündeme gelebilir. Veriler gösteriyor ki emekçilere içirileceği, bizzat ülke yönetiminin en tepesinden itiraf edilen ‘acı ilaç’ çok daha acı hale geldi. Acılığı azaltmak güçlü bir itirazla olabilir ancak!’ dedi. Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan da enflasyonun beklentilerin üzerinde arttığını belirtti. Öte yandan ENAGrup üyesi akademisyenler tarafından yürütülen enflasyon araştırmasında ise kasım enflasyonu TÜİK'in enflasyonuna göre yüzde 49 fazla.”

Sözcü gazetesi manşetindeki habere, “Koronavirüs öldürüyor, enflasyon süründürüyor” başlığını attı. Haberde şu ifadeler kullanıldı:

“Bir yandan salgının çıkardığı fatura, bir yandan da yüksek enflasyon vatandaşın belini büktü. Bu dönemde milyonlarca esnaf ve çalışanın geliri sıfırlanırken geçim şartları hayatı çekilmez hale getirdi. Dün enflasyon açıklandı. Yüksek döviz kurunun yarattığı maliyet artışı enflasyonu zıplattı. Tüketici fiyat endeksi 2020 yılı Kasım ayında aylık yüzde 2,30, yıllık yüzde 14,03 arttı. Yıllık enflasyon 2020 yılının zirvesine çıktı. Kasım ayında fiyatı en çok artan ürün yüzde 66.93 ile domates oldu. Endekste yer alan 418 maddeden, 322 maddenin ortalama fiyatında artış gerçekleşti.”

“‘Temaslı’ skandalı”

Cumhuriyet gazetesinin manşetinde, “‘Temaslı’ skandalı” başlıklı haber yer aldı:

“Büro-İş Genel Başkanı Alay Hamzaçebi, personel azlığı nedeniyle SGK’de dönüşümlü çalışmaya geçilemediğini belirterek ‘Esnek çalışma, dönüşümlü çalışma yok. 10.00-16.00 saatleri arasında çalışıyorlar’ dedi. Hamzaçebi, kurum içinde, temaslı çalışanların bildirilmesi yönünde genelge yayımladığını ancak amirler tarafından sözlü olarak ‘çok emin olmadıkça çalışanların temaslı olarak bildirilmemesi’ talimatı verildiğini söyledi. Hamzaçebi, SGK’de çalışan personel sayısının çok az olduğunu vurgulayarak borçların yapılandırılması nedeniyle SGK çalışanlarının yoğunluğunun arttığına işaret etti. Bir kişinin 4-5 kişilik iş yapar duruma geldiğini aktaran Hamzaçebi, ‘Bu da personel üzerinde aşırı bir baskı oluşturuyor. Çalışanlar zaten koronavirüsten dolayı huzursuz’ ifadelerini kullandı. Çalışanlara yönelik önlemlerin yeterince alınmadığını da aktaran Hamzaçebi, ‘Koruyucu siperlikler kimi yerde var, kimi yerde yok. Bire bir tehlike ile karşı karşıyalar. Öksürmede anında bulaşabilir. Üst düzey bir önlem yok’ diye konuştu. Dul ve yetim aylıkları bağlanma başvurularında da artış olduğuna işaret eden Hamzaçebi, ‘Önceden bir servise 3-4 başvuru geliyorken, şimdi 10-15’e çıktı. Bu ani bir artış demek, normal değil. Salgından dolayı demek ki’ ifadelerini kullandı.”