“AKP faizde de ikiyüzlü çıktı”

​Cumhuriyet, Birgün ve Karar gazetelerinin manşetindeki haberler gündemde öne çıktı.

20.09.2022

Cumhuriyet gazetesi manşetinde, “AKP faizde de ikiyüzlü çıktı” başlıklı habere yer verdi. Haberde şöyle denildi:

“‘Bir Müslüman olarak ‘nas’lar neyi gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğiz. Hüküm bu’ deseler de AKP döneminde sadece dış borçlar için 203.5 milyar dolar faiz ödendi. Bütçeden yapılan faiz ödemeleri ise 1 trilyon 543 milyar liraya çıktı. 2023 bütçesindeki faiz şimdiden 565.6 milyar lira.

CHP TBMM Grubu’nun güncel ekonomi raporunda, sık sık faize karşı olduğunu dile getiren AKP iktidarının yol açtığı faiz yüküne de dikkat çekildi. İşte raporda öne çıkan vurgular: 

-Yılın ilk yedi ayında dış borçlar için 6.8 milyar dolarlık faiz ödemesi yapıldı. Bunun 3.2 milyar doları kamu sektörü, 3.7 milyar dolarını özel sektör gerçekleştirdi. Bu ödemeyle birlikte AKP iktidarında yurtdışına dış borçlar için ödenen toplam faiz 203.5 milyar dolara ulaştı. Yine rapora göre Türkiye’nin gelecek 12 aylık dönemde 230 milyar dolarlık bir finansmanı da çevirmesi gerekiyor.

-17 Ekim’de TBMM’ye sunulacak 2023 bütçesiyle iç ve dış borçlar için ödenecek faiz tutarı ise şimdiden 565.6 milyar lira öngörüldü. İktidarın gelecek yıl kur korumalı mevduat (KKM) için ne kadarlık faiz farkı ödemesi yapılabileceğine ilişkin tahmini henüz belli değil. Ancak en iyi ihtimalle 200 milyar lira olacak KKM faiziyle birlikte 2023’te bütçenin faiz yükünün en az 750 milyar liraya bulacak. Böylece sadece iç ve dış borç faiz ödemesi için 2023’te ayrılan tutar, 2022’deki 330 milyar liraya göre yüzde 71.5 artacak ve bütçenin en yüksek artan kalemi olacak.”

“Gelecek hırsızları”

Birgün gazetesinin manşetinde, “Gelecek hırsızları” başlıklı haber yer aldı. Haberde şu ifadeler kullanıldı:

“20 yıldır tek başına ülkeyi yöneten iktidarın yoksulluğu önlenemez hale getiren politikaları, en çok çocukları etkiledi. ‘Ailesinin yanında bakımı sağlanamayan’ çocuk sayısı 2022’nin henüz ilk yarısında 147 bine ulaştı.
Ailesinin yanında temel ihtiyaçları karşılanamayan ve ailesinden koparılma riski bulunan çocuk sayısındaki dramatik artış, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın Ocak-Haziran 2022 dönemi verileri ile ortaya konuldu. Türkiye’yi 20 yıldır tek başına yöneten AKP’nin politikalarının yarattığı yoksulluk, en çok da çocukları vurdu. Hemen her yıl yüz binlerce çocuk ailesinden alınma riski ile karşı karşıya kalırken Sosyal ve Ekonomik Destek (SED) hizmetlerinden yararlandırılan çocuk sayısındaki artış, yoksulluğun dramatik etkisini bir kez daha gözler önüne serdi.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın verilerine göre, 2020 yılında 129 bin 422 olan ailesinin yanında bakımı sağlanamayan çocuk sayısı, 2021 yılında 141 bin 275’e yükseldi. Bakanlık 2022 yılının tamamında SED hizmetinden yararlandırılacak çocuk sayısını 145 bin olarak öngörse de yılın ilk yarısına yönelik veriler SED hizmetine yönelik öngörülerin aşıldığını açığa çıkardı. Buna göre, 2022 yılının henüz ilk yarısında 147 bin 456 çocuk SED hizmetinden yararlandırıldı. Ocak-Haziran 2022 döneminde SED kapsamında toplam 1 milyar 180 milyon 19 bin TL ödenek kullanıldı. Bakanlığın 2023 ve 2024 yıllarına dair öngörüleri de yoksulluğun itirafı niteliğinde. 2023 ve 2024’te SED hizmetinden yararlandırılması planlanan çocuk sayısının sırasıyla 150 bin ve 155 bin olacağı öngörülüyor.”

“Ver garantiyi bitir tartışmayı”

Karar gazetesi manşetindeki, “Ver garantiyi bitir tartışmayı” başlıklı haberinde, “Dar gelirli kesimde büyük beklenti yaratan sosyal konut projesinde hâlâ soruların olması tartışmaları besledi. En büyük kaygı ise ‘Ya evler bitmezse?’ noktasında oluştu. 2019 örneği hatırlatılınca uzmanlar ve muhalefet çözüm olacak öneri getirdi: Köprüler gibi ihaleleri alacak müteahhitlere de Hazine’den gelir garantisi verilsin. Maliyet artışları karşılansın, proje yarım kalmasın.

Çevre Bakanı Kurum ‘İlk Evim İlk İş Yerim’ projelerine altı günde 3 milyon 466 binden fazla başvuru yapıldığını açıkladı. Kayıtların 31 Ekim’e kadar devam edeceğini hatırlattı. Vatandaşlar ev hayaliyle kamu bankalarına koştu ancak projeye ilişkin belli başlı soru işaretleri hala bir yanıt bulmadı. Taksitlerle ilgili şüphelerle birlikte sosyal medyada 2019’daki projeyi işaret eden kullanıcılar ‘Bu kez de aynısı olur mu’ endişesini dile getirdi.

Tartışmalar sürerken KARAR yazarı Uğur Emek, Kamu Özel İşbirliği projelerini işaret etti. Emek ‘Şehir hastaneleri modeline benzer şekilde işletmeciler konutları yapıp işletsin, Sözleşme sonunda da oturanlara devretsin. Bütçeden yıllık 90 milyar lira bu konutlara kira olarak ödensin’ dedi. Kaygıların arttığı dönemde gündeme taşınan öneri destek buldu. Milyonların kafasındaki soru işaretlerinin Hazine garantisiyle giderilebileceği vurgulandı” ifadelerine yer verdi.