“Başa döndük”

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’ndeki oylamada, Türkiye’nin 13 yıl sonra yeniden siyasi denetim sürecine alınmasına karar verildi.

Cumhuriyet manşetindeki habere, “AKP ektiğini biçiyor” başlığını attı. “İktidar, demokrasi çağrılarına kulaklarını tıkadı. Avrupa Konseyi, 13 yıl sonra Türkiye’yi denetleme sürecine aldı” üst başlığıyla verilen haberde, “Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nde yapılan tarihi oylamada Türkiye, 13 yıl sonra ‘demokratikleşme yönünde umut vermediği’ gerekçesiyle yeniden denetlemeye alındı. Türkiye’nin ev ödevleri arasında öncelikle OHAL sürecinde başlayan hukuksuzluklara son verilmesi; siyasetçi gazeteci ve aydınların serbest bırakılması yer alıyor. Türkiye 2004 Haziranı’nda reformlar yapma sözleri vererek ‘denetim süreci’ni bitirmiş ve AB ile müzakerelerin kapısını aralamıştı. Son kararla Türkiye ‘denetim sonrası diyalog süreci’nden çıkartılırken Arnavutluk, Azerbaycan, Bosna Hersek, Ermenistan, Gürcistan ve Moldova ile aynı lige düştü” ifadeleri yer aldı. 

Evrensel gazetesi habere sürmanşetinde, “AKP’nin karnesi Türkiye’yi geriye attı” başlığıyla yer verdi ve “Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), Türkiye’yi siyasi denetime alma kararı verdi. Karar, 45’e karşı 113 oyla kabul edildi, 12 parlamenterse çekimser kaldı. Karar ile Türkiye 2004 öncesindeki gibi yeniden ‘siyasi ve hukuksal denetim’e alınmış oldu. Bunun gerekçesi ise insan hakları karnesinin olumsuz notlarla dolu olması. AKPM Türkiye raportörleri imzalı belgede, OHAL altında, hukuk kurallarının ötesine geçerek ‘orantısız’ önlemler aldığı Türkiye’de Meclis’in işleyişinin ‘baltalandığı’ belirtilmiş, tutuklu milletvekillerinin 16 Nisan referandumu için kampanya yürütemediği vurgulanmıştı. Tüm bunlar, AKPM’nin kararında etkili oldu” ifadelerini kullandı.
Birgün gazetesi ön sayfasının altında yer ayırdığı habere, “‘Avrupa’nın kararı, geriye gidişin dünyaca tescili’” başlığını attı ve “Aylardır devam eden OHAL’i, yayımlanan KHK’leri gerekçe gösteren Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), Türkiye’nin 13 yıl sonra yeniden denetim sürecine alınmasına karar verdi. Türkiye, üyelik müzakereleri görüşmelerinin ardından tekrar denetim sürecine alınan ilk ülke oldu. CHP AB Temsilcisi Kader Sevinç, ‘Dramatik geriye gidişin dünyaca tescili’ dedi” ifadelerine yer verdi.
Sözcü gazetesi manşetindeki haber için, “Başa döndük” başlığını kullandı. Haberde, “Türkiye 58 yıllık Avrupa Birliği yolundaki en ağır darbesini dün aldı. Kurucu üyesi olduğumuz Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi, bizi ‘sabıkalı demokrasiler’ listesine dahil etti. Oysa Türkiye, yaptığı reformlar sayesinde 2004 yılında siyasi denetimden çıkarılmıştı. O tarihte iktidar ve basın bunu büyük zafer olarak sunmuştu. Ancak aradan geçen 13 yıl içinde zafer, hezimete dönüştü. OHAL uygulamaları, anayasa ve hukukun çiğnenmesi, demokratik kurumların bozulması gibi nedenlerle Türkiye yeniden siyasi denetime alındı” ifadeleri yer aldı.

Yeni Şafak habere sürmanşetinde, “Sizi kim denetlesin” başlığıyla yer verdi ve “15 Temmuz darbesine arka çıkan, terör örgütlerine destek veren, 16 Nisan referandumuna açıktan müdahale eden Avrupa’dan bir düşmanlık daha. Kendi içinde yükselen ırkçılığı görmezden gelen AKPM, Türkiye’nin denetlenmesini isteyen skandal raporu kabul etti” dedi.

Star gazetesi manşetindeki habere, “15 Temmuz misillemesi” başlığını attı ve “Kanlı darbe girişimini açıkça destekleyen Avrupa, referandumdan da evet çıkınca eşi görülmedik bir uygulamaya imza attı; Türkiye’ye siyasi denetim kararı aldı” ifadelerini kullandı.
Akşam gazetesi parçalı manşetindeki habere, “Yeter! Açın kapıları” başlığını attı: “Avrupa, üyelik sürecindeki Türkiye’yi 13 yıl aradan sonra yeniden denetime aldı. Gözler Geri Kabul Anlaşması’nın iptaline çevrildi.”

Vatan gazetesi ön sayfasında, “13 yıl sonra denetleme” başlığıyla verdiği haberde, “Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Türkiye’nin 2004’te çıktığı siyasi denetim sürecine yeniden alınmasına karar verdi. OHAL, KHK’lar, ifade özgürlüğü, tutuklu vekiller ve yeni başkanlık sistemi karara gerekçe olarak sıralandı” ifadeleri yer aldı. 

Hürriyet birinci sayfasının altında, “Avrupa’dan şok karar” başlığıyla paylaştığı haberde, “Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin (AKPM) kabul ettiği kararla Türkiye, 2004’te çıktığı denetim sürecine tekrar dahil edildi. Oylamada AK Parti, MHP ve CHP milletvekilleri Türkiye’nin denetim sürecine alınmaması yönünde, HDP milletvekilleri ise alınması yönünde oy kullandı. Karar, Türkiye’nin insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğü alanlarında yükümlülüklerini yerine getirmediği anlamını taşıyor” ifadeleri kullanıldı.

“Ölüleri kaldırıp oy kullandırmışlar”

Birgün gazetesi manşetinde, “Ölüleri kaldırıp oy kullandırmışlar” başlıklı haber yer verdi. Haberde, “Hayır ve Ötesi tarafından açıklanan 16 Nisan Referandumu’na ilişkin rapor, bir skandalı ortaya çıkardı. Raporda, Urfa’da 31 Mart 2017 günü hayatını kaybeden E.E isimli yurttaşa, Eyyübiye ilçesinde bulunan 2179 No’lu sandıkta oy kullandırıldığı tespitine yer verildi. Hayır ve Ötesi’nin raporunda, ‘Dar bir örneklem üzerinden, çok kısa bir süre zarfında ve nüfus bilgilerini edinmemizin mümkün olmadığı koşullarda ulaştığımız bu bilgi, ortada araştırılması gereken çok sayıda vaka olduğunu düşündürmektedir’ uyarısı yapıldı. Raporda 7 bin 48 seçmen sandığında, kullanılan oy sayısının ilgili sandıktaki seçmen sayısına eşit olduğu veya sandık görevlileri de dikkate alındığında, seçmen sayısı ve sandık görevlileri toplam sayısından da fazla olduğu ve bu sandıklardan 2 bin 397’sinde seçmen sayısından fazla oy kullanıldığı bilgisine yer verildi. Toplam 1 milyon 672 bin 249 kişiden hiçbirinin seçmen listelerinin kesinleştiği 10 Mart 2017 gününden bu yana hayatını kaybetmemiş ya da asker olarak silahaltına alınmamış olmasının mümkün olamayacağı vurgulandı” ifadeleri yer aldı.