Kriz derinleşiyor, tehditler artıyor

TÜİK’in açıkladığı 2018 yılı Eylül ayı işsizlik rakamlarına göre işsizlik oranı 0.8 puanlık artış ile yüzde 11.4’e çıktı.

Yeni Yaşam  gazetesi "Kriz derinleşiyor tehditler artıyor" başlığı ile manşete taşıdığı haberinde, sanayi üretimi ve işsizlik istatiskleri verilerine dikkat çekti.  Haberde ekonomik kirizin etkilerini yurttaş her geçen gün daha çok hissederken hükümet yurttaşların itirazlarının önüne geçmeye çalışıyor" denildi.

Evrensel gazetesi habere manşetinde, “Üretim düşüyor, işsizlik artıyor” başlığıyla yer verdi ve “Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Eylül 2018 işsizlik rakamlarını açıkladı. Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2018 yılı Eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 330 bin kişi artarak 3 milyon 749 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 0,8 puanlık artış ile yüzde 11,4 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 0,7 puanlık artış ile yüzde 13,5 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 1,6 puanlık artış ile yüzde 21,6 olurken,15-64 yaş grubunda bu oran 0,9 puanlık artış ile yüzde 11,7 olarak gerçekleşti. İşgücü 2018 yılı Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 598 bin kişi artarak 32 milyon 813 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,4 puan artarak yüzde 54 olarak gerçekleşti. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı 0,4 puanlık artışla yüzde 73,5, kadınlarda da 0,4 puanlık artışla yüzde 34,9 olarak gerçekleşti. Eylül 2018 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 puan azalarak yüzde 33,8 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre değişim göstermeyerek yüzde 22 oldu” ifadelerini kullandı.

Birgün gazetesi manşetin altında yer ayırdığı habere, “Ekonomide ağır hasar” başlığını attı ve “İşsizlik oranı geçen yılın aynı ayına göre 0.8 puan artarak yüzde 11.4 oldu. İşsiz sayısı 330 bin kişi artışla 3 milyon 749 bin kişiye ulaştı. Böylece işsizlik oranı Mart 2017'den bu yana en yüksek seviyeye çıkmış oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayına ilişkin iş gücü istatistiklerini açıkladı. Buna göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı, eylülde geçen yılın aynı ayına göre 330 bin kişi artarak 3 milyon 749 bin kişiye çıktı. Aynı dönemde işsizlik oranı 0.8 puan yükselerek yüzde 11.4 oldu. İşsizlik oranı eylülde bir önceki aya göre ise 0.3 puan arttı. Tarım dışı işsizlik oranı ise 0.7 puanlık artışla yüzde 13.5 olarak tahmin edildi. Söz konusu ayda 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 1.6 puan artarak yüzde 21.6 oldu. İşsizlik oranı, 15-64 yaş grubunda ise 0.9 puan yükselerek yüzde 11.7 olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı Mart 2017'den (yüzde 11.7) bu yana en yüksek seviyeye çıkmış oldu” dedi.

Cumhuriyet gazetesi manşetinde, “Çöküyoruz” başlığını kullandı ve “Ekonomik kriz derinleşiyor. 2018 Eylül döneminde 330 bin kişi daha işsizler kervanına katıldı. İşsizlik oranı 0.8 puan artışla yüzde 11.4’e çıktı. Büyümenin öncüsü sanayi üretimi ekimde yüzde 5.7 azaldı. Bireysel kredi borcunu ödememiş kişi sayısı yüzde 34.6 artarken karşılıksız çek sayısı patladı. İşsizlik oranı yüzde 0.8 puan artışla yüzde 11.4’e çıktı. Ekonomide küçülme, yüksek enflasyon ve işsizliğin bir arada yaşandığı ağır bir    kriz tablosu yaşanıyor. Türkiye ekonomisinin yılın üçüncü çeyreğinde sadece yüzde 1.6 büyümesi ardından açıklanan ekim ayı sanayi üretimi yüzde 5.7 azalarak yılın son çeyreğinde ekonomide küçülme beklentilerini teyit ederken, işsizlik oranı yüzde 11.4 ile eylülde de artışını sürdürdü. Prof. Dr. Seyfettin Gürsel’e göre, özellikle istihdamdaki ciddi kayıp ve sanayide üretimin yavaşlamasının adı net kriz ya da resesyon. Ekonomik kriz ekonomide küçülme, yüksek enflasyon ve yüksek işsizlik şeklinde kendini gösteriyor. Kriz üç koldan devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre Eylül 2017 döneminde yüzde 10.6 olan dar tanımlı standart işsizlik 0.8 puan artarak Eylül 2018’de yüzde 11.4 olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı böylece yüzde 11.7 olan Mart 2017’den bu yana en yüksek seviyede gerçekleşmiş oldu. Eylül 2018 döneminde tarım dışı sektörlerin hepsinde istihdam kayıpları kaydedildi. Artan 330 bin işsizin 160 bini yani yaklaşık yarısı daralan inşaat sektöründen geldi. Geri kalan 62 bin hizmetler, 56 bini tarım ve 40 bini ise sanayi çalışanlarından oluştu. Yeni işsizlerin 282 bini erkeklerden oluşurken bunun nedeni de inşaat sektörü oldu” ifadelerine yer verdi.

“Derin uçurum”

Birgün gazetesinin manşetinde, “Derin uçurum” başlıklı haber yer aldı. Haberde, “Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB), Liselere Geçiş Sınavı’na (LGS) ilişkin değerlendirme raporu eğitimdeki son duruma ilişkin önemli verileri ortaya koydu. Rapora göre özellikle Matematik ve Fen Bilgisi testindeki soruları doğru yanıtlamakta zorluk çeken öğrenciler, bu iki alandaki 40 sorudan yalnızca 20’sini doğru yanıtladı. Öğrencilerin büyük bölümünün ‘boş’ bıraktığı matematik sınavındaki başarısızlığı bakanlık, sınav süresinin yetersizliği ile ilişkilendirdi. Öğrenciler ortalama olarak bu alandaki 20 sorudan 6,99’unu yanıtlayabildi. Soru sayısı 10 olan testlerde adaylar ortalama T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük testinde 9,26 ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi testinde ise 9,72 doğru yaptı. Yabancı Dil testinde elde edilen ortalama doğru yanıt sayısı 7,78 oldu. Öğrenciler en çok yüzde 28,99 oran ile matematik testindeki soruları boş bıraktı. Matematiği yüzde 6,25 oran ile fen bilimleri testi, yüzde 4,42 oran ile yabancı dil testi izledi. Raporda, velilerinin eğitim düzeyleri yüksek olan öğrencilerin sınav puanlarının arttığı belirlendi. Anne eğitim düzeyi ilkokul olan öğrenciler ile lisansüstü olan öğrencilerin sınav sonuçları arasında 60 puanlık fark oldu. Okullar arasındaki eşitsizlik, LGS’deki başarı oranlarına da yansıdı. Buna göre, devlet okullarından mezun olan ve liseye yerleşen öğrencilerin sınav puan ortalaması 339,94 olurken özel okul öğrencilerinin ortalaması 380,55’e ulaştı. Devlet okullarından mezun olan öğrencilerin meslek ya da imam hatip liselerine yerleşme oranı yüzde 90 oldu. Özel okul mezunlarına ait yerleşme oranlarının en yüksek olduğu iki lise türünün ise Anadolu lisesi ve fen lisesi olduğu belirlendi” ifadelerine yer verildi.