“Ne de olsa 12 Eylül’ün mirasçıları!”

Birgün gazetesi manşetinde, “Ne de olsa 12 Eylül’ün mirasçıları!” başlıklı habere yer verdi. Haberde şöyle denildi:

“Zamlı asgari ücret 1980’lerdeki düzeyinde. Oysa Asgari ücretin 1970’lerdeki düzeyi korunsaydı 2022’de 10 bin liranın üzerinde asgari ücret hayal olmazdı. Türkiye ekonomisinin büyümesi buna müsait. Sadece 2016’dan bu yana asgari ücret büyümeden adil pay alsaydı bugün asgari ücretin 8 bin 100 lira olması gerekirdi.

Asgari ücret yüzde 29,3’lük artışla 5 bin 500 TL olarak açıklandı. Uzun yıllar sonra asgari ücrete yıl içinde ikinci kez zam yapıldı. Asgari ücrete zam yapılmasına karşı çıkan hükümet yüksek enflasyon nedeniyle yaşanan pahalığın yarattığı tepkiyi bir parça gidermek için sonunda asgari ücrete zam yapılması gerektiğini kabul etti. Asgari ücrette 1247 TL artış yapıldı. Bu artışın toplumdaki beklentinin çok altında olduğu açık. Dahası bu artış asgari ücrette yılın ilk beş ayında yaşanan 1525 TL düzeyindeki artışı dahi telafi etmedi.

Asgari ücretin kişi başına GSYH’ye oranı yüzde 75’ti. Bu oran 12 Eylül 1980 darbesiyle yüzde 40’a geriledi. 2002 yılında AKP iktidara geldiğinde yüzde 52’ye yükseldi. 2016 yılında yaşanan yüzde 30’luk artışla asgari ücretin milli gelir içindeki payı yüzde 60’lara kadar çıktı. Ancak sonrasında asgari ücretin milli gelir içindeki payı hızla gerileyerek 2022 yılında zamlı asgari ücretin tahmini Kişi Başına GSYH’ye oranı yüzde 42’ye geriledi. Böylece 1980’li yıllara benzer bir tablo ortaya çıkmış oldu. Asgarin ücretteki gerçek tablo, bölüşüm ilişkileri açısından görünüm 12 Eylül düzeyine benziyor.”

“İtiraz etmezsek koşullar değişmez”

Evrensel gazetesinin manşetinde, “İtiraz etmezsek koşullar değişmez” başlıklı haber yer aldı. Haberde şu ifadeler kullanıldı:

“Patronlar, iktidar ve sendikal bürokrasi eliyle sefalete mahkum edilen asgari ücretliler, ‘Sessiz kaldığımız sürece aç kalmaya devam edeceğiz’ diyor.

Temel tüketim maddelerine yapılan fahiş zamlar karşısında asgari ücrete yapılan artışın devede kulak olduğunu belirten işçilerin tepkisi sürüyor. 5 bin 500 liralık asgari ücretin yarısı kadar bir miktarda kiralık ev bile bulamadıklarını belirten işçiler, ‘Bize yine açlığı reva gördüler’ diyor.

Patronların ve AKP hükümetinin yanı sıra Türk-İş’in de sefalet zammına imza attığını hatırlatan işçiler, ‘Sessizliğimizden faydalanıp daha çok üstümüze geliyorlar. Biz sesimizi çıkarmazsak, mücadele etmezsek bu koşullar değişmeyecek. Açlık sınırının altında yaşamaya devam edeceğiz’ diyor.”

“Bu iradeye yenileceksiniz”

Yeni Yaşam gazetesi manşetinde, “Bu iradeye yenileceksiniz” başlıklı habere yer verdi:

“HDP’nin 5. Olağan Büyük Kongresi, Ankara Spor Salonu’nda on binlerin katılımına sahne oldu. ‘Çözüm Biziz, Sözümüz var’ şiarıyla yapılan kongreye yurt içi ve yurt dışından yoğun katılım olurken, on binler salona sığmadı. HDP’nin eşbaşkanlığına Pervin Buldan ve Mithat Sancar yeniden seçildi. On binler sık sık ‘Bijî Serok Apo’ sloganları atarken, ‘HDP halktır, halk burada’ diyerek iktidarın baskı politikalarının boşuna olduğuna vurgu yaptı. Salonda basın protokolünün olduğu bölüme, ‘Özgür basın susturulamaz’, ‘Gazetecilere özgürlük’ ve ‘Azadi ji bo rojnamevanan’ yazılı pankartlar da asıldı. Başta Selahattin Demirtaş, Figen Yüksekdağ, Leyla Güven olmak üzere tutuklu siyasetçiler de ‘Bu mücadeleyi zaferle taçlandıracağız’ mesajı gönderdi.”      

“5 yılda 500 bin yeni milyoner”

Karar gazetesi manşetindeki, “5 yılda 500 bin yeni milyoner” başlıklı haberinde, “Lira dolar karşısında eridikçe dövizi olan milyonerliğe terfi etti. Hesabında en az 1 milyon TL bulunanların sayısı son beş yılda 500 bin kişi arttı. Milyonerlerin cüzdanı başkanlıkla birlikte daha hızlı kabardı. Toplam varlığın yüzde 64’ü yarım milyon kişide toplanırken kalan 84.5 milyonun bunun yarısıyla yetinmesi ‘Milyonları geçim derdine sokan sistem zengine kazandırıyor’ dedirtti.

Milli paranın değerindeki düşüş milyonları fakirleştirirken dikkat çeken tablo… Kurdaki önlenemeyen tırmanış TL’yi hızla eritirken bankada döviz varlığı bulunanları lira bazında ‘milyonerler ligi’ne soktu. Başkanlık sistemine geçiş ise süreci hızlandırdı. Banka hesabında 1 milyon lira ve üstü varlığı bulunanların sayısı 2012’nin mayıs ayında 48 bin kişiyken 2017’nin aynı döneminde 118 bin kişiye çıktı.

Milyonerlerin sayısı son beş yılda ise yaklaşık dört kat artışla 118 binden 590 bine çıktı. Milyonerler bu süreçte varlıklarını yüzde 90'dan fazla artırırken alt gelir grubunda bu oran yüzde 30'da kaldı. Ekonomiyi çıkmaza sokan sistem, yüksek gelir diliminde bulunanların kazancını artırırken alt gruptaki kesimi daha da fakirleştirdi. Milyonları ezen çarpık yapı bu gidişatın sürdürülemez olduğunu gösterdi” ifadelerine yer verdi.

“Çocuklar 50 TL için sokaklarda”

Cumhuriyet gazetesinin manşetinde, “Çocuklar 50 TL için sokaklarda” başlıklı haber yer aldı:

“İktidarın yanlış ekonomi politikaları yüzünden çocuklar hayatla çok erken yaşta tanışıyor. Okulların kapanmasıyla yaz tatiline giren öğrenciler, ailelerine katkı sağlamak için tezgâhını alıp sokaklara çıktı. Kimisi mendil, kimisi su, kimisi limon satıyor ve giderler de çıkınca geriye yalnızca 50 TL kalıyor.

700 bin öğrencinin olduğu İzmir’de yedi öğrenciden biri seyyar satıcılık yapıyor. İzmir Seyyar Satıcılar Derneği Başkanı Evren Laçin, ‘Çocuklar için okul tatil olmuş ya da olmamış fark etmiyor. Aralarında okula giderken yarım gün çalışıp şimdi tam gün satıcılık yapanlar var’ dedi.”