“Türkiye’de esti, Madrid’de sustu”
İspanya’nın başkenti Madrid’de gerçekleşen kritik NATO Zirvesi gazetelerde geniş yer buldu.
30.06.2022
Cumhuriyet gazetesi manşetinde, “Türkiye’de esti, Madrid’de sustu” başlıklı habere yer verdi. Haberde şöyle denildi:
“Madrid’deki NATO Liderler Zirvesi’nin en önemli gündem maddesi olan İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği başvurularıyla ilgili önceki gün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg arasında yapılan dörtlü zirvenin ardından üç ülkenin dışişleri bakanları, Türkiye-İsveç-Finlandiya üçlü muhtırasını imzaladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik başvurularıyla ilgili 15 Mayıs’ta yaptığı açıklamada ‘Her iki ülkenin de terör örgütlerine karşı açık, net bir tavrı söz konusu değil. Kaldı ki bu süreç içinde ‘biz bu terör örgütlerine karşıyız’ deseler bile ki tam aksine teslim etmeleri gereken teröristlerle ilgili teslim etmeyeceklerine dair açıklamaları var. İsveç, terör örgütlerinin kuluçka merkezi, parlamentolarında teröristleri konuşturuyorlar, hatta PKK yanlısı teröristler var parlamentolarında. Biz bunların neyine güveneceğiz? Türkiye’ye yaptırım uygulayanların bir güvenlik örgütü olan NATO’ya girmelerine biz evet demeyiz’ demişti.
Türkiye’nin, NATO üyeliklerine vetosunu kaldırmasının, Türk-Amerikan ilişkilerine etkisini de değerlendiren Loğoğlu, ‘Türk-Amerikan ilişkilerinin gündeminde olan sorun başlıkları bakımından ben somut bir ilerleme beklemiyorum. Olsa olsa belki ABD yönetimi, Türkiye’nin F-16 talebi konusunda biraz daha cesaretlendirici bir tutum takınabilir. Kaza atladıldı, sorunların büyümesinin önüne geçildi diyebiliriz’ dedi.”
Yeni Yaşam gazetesi manşetindeki habere, “Kürt karşıtlığı ‘zirve’ye çıktı” başlığını attı. Haberde şu ifadeler kullanıldı:
“Rusya, Çin’e karşı yeni konseptin belirlendiği NATO Madrid Zirvesi 28-30 Haziran’da İspanya’nın başkenti Madrid’de gerçekleşti. Rusya korkusuyla NATO’ya üyelik başvurusu yapan İsveç ve Finlandiya konusunda Türkiye ile Kürt karşıtlığı üzerinden pazarlıklar yapıldı.
NATO Madrid Zirvesi’ne Türkiye’nin Kürt karşıtlığı üzerine yürüttüğü kirli pazarlık damga vurdu. Geçtiğimiz günlerde, ‘Ben oldukça Finlandiya ve İsveç NATO üyesi olamaz’ diyen AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, yapılan toplantıyla İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğine iki ülkeyle imzaladığı memorandum ile onay verdi. Memorandumda iki ülke Türkiye gibi Kürt karşıtı olmayı taahhüt etti.
Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ve NATO sekreteriyle dörtlü zirve yaptıktan sonra Türkiye, İsveç ve Finlandiya dışişleri bakanları arasında üçlü memorandum imzalandı, İsveç ve Finlandiya önündeki veto kaldırıldı.”
Evrensel gazetesi habere manşetinde, “Zafer hamaseti” başlığıyla yer ayırdı:
“‘Kesinlikle hayır diyeceğiz’ diyerek İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine karşı çıkan Erdoğan, NATO zirvesinde geri adım attı. İktidar ve medyası ‘zafer’ kazandıklarını savunurken Prof. Dr. Uzgel, ‘Bir zafer yok, propaganda var’ dedi.
Erdoğan'ın içeride ve dışarıda zayıf durumda olduğuna dikkat çeken Uzgel, ‘Erdoğan kendi varlığını hissettirmek, elinde hâlâ bazı araçların olduğunu göstermek istedi. Bakarsanız, ortada böyle büyük bir durum da yok’ dedi.
İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğinin ABD için önemli olduğuna dikkat çeken Uzgel, ‘O nedenle onların başka derdi var, NATO’yu güçlendirmek istiyorlar, Avrupa’yı kontrol altına almak istiyorlar’ dedi.
Erdoğan’ın elindeki aracın zayıflığına işaret eden Uzgel, ‘Sürdürülmesi mümkün olmayan bir kozdu, kısa sürdü. Bunun üzerinden muhtemelen görünürde Finlandiya ve İsveç, el altından da ABD ile pazarlık yapmaya çalıştılar. Amerika yanaşmayınca pazarlık bir tek İsveç ve Finlandiya ile oldu. Oradan da bakarsanız somut bir şey yok. Erdoğan istediği şeyleri alamadan eli boş dönmüş’ değerlendirmesinde bulundu.”
Karar gazetesi manşetindeki habere, “Düğüm telefonda çözüldü” başlığını attı. Haberde şu ifadeler kullanıldı:
“İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine dönük ‘Ankara blokajının’ kaldırmasında Biden-Erdoğan görüşmesi dönüm noktası oldu. F-16’ları gündeme getiren ABD Başkanı’nın ‘Veto kalkarsa satışın önü açılır’ sinyali verdiği ileri sürüldü. Erdoğan iki ülkenin teröre desteği kesmesine yönelik Türkiye’nin meşru tutumuna vurgu yaptı. Müşterek zemin oluşunca dörtlü masada veto aşıldı.
Türkiye, İsveç, Finlandiya ve NATO’yla kurulan Madrid masasından mutabakat çıktı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘Ben başta olduğum sürece iki ülke de NATO’ya giremez’ çıkışından sonra gelinen noktada ortak memorandum imzalandı. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg vetonun aşıldığını duyurdu. ‘İki ülke PKK ile mücadelede Türkiye ile tam işbirliği taahhüdünde bulundu’ dedi. Silah ambargolarının da kalktığını kaydetti.
Mutabakat metninde YPG ve FETÖ ‘Türkiye için milli güvenlik tehdidi’ şeklinde tanımlandı. AK Parti Sözcüsü Çelik ‘Somut adımlar atılacak olması önemli bir kazanım’ dedi. Altı haftalık tansiyonun aşılmasında ise Erdoğan ile Biden’ın Madrid’den önce yaptığı görüşme belirleyici oldu. Economist’in iddiasına göre ABD Başkanı yaşanan sürecin F-16 satışını riske attığını dile getirdi. Stoltenberg de üçlü görüşmede bu başlığa değindi.”
Sözcü gazetesi habere manşetinde, “Yine kandırıldık vakası olmasın!” başlığıyla yer verdi. Haberde şöyle denildi:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsveç ve Finlandiya’nın teröre destek verdiğini söyleyip, ‘Ben başta olduğum sürece NATO’ya giremezler’ demişti. Ancak Madrid’deki NATO zirvesinde tavır değişti. 2 ülkeyle terörle mücadele etmeleri için mutabakat imzalandı. NATO vetosu kaldırıldı.
İsveç ve Finlandiya NATO’ya girdikten sonra verdiği sözü tutmazsa ne olacak? Erdoğan önceki yıllarda FETÖ ve kumpas davalarında olduğu gibi yine ‘Kandırıldık, aldatıldık. Milletimiz bizi affetsin’ mi diyecek?”
Sabah gazetesi manşetinde yer ayırdığı haber için, “Erdoğan evine zaferle dönüyor” başlığını kullandı:
“Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya ile imzaladığı mutabakat dünya basınında geniş yer buldu. Ortak manşet: Türkiye masada her istediğini aldı.
Madrid’de imzalanan mutabakatın ardından Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın vetosunu kaldırması NATO Zirvesi’ne damga vurdu.”
Hürriyet gazetesi manşetindeki habere, “Türkiye kazandı” başlığını attı. Haberde şöyle denildi:
“Avrupa basını, NATO zirvesinde varılan uzlaşmayı Türkiye’nin başarısı olarak yorumladı. Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’ya NATO’da uyguladığı vetoyu kaldırması karşılığında aldığı taahhütlerle siyasi kazanım elde ettiği vurgulandı.”