Medyada özdenetim nasıl olmalı?

Gazeteciler, Basın Konseyi ve Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) temsilcileri ve akademisyenler “Türkiye’de Medyada Özdenetimin Etkinleştirilmesi” konulu bir yuvarlak masa toplantısında bir araya geldi.
 
Avrupa Birliği (AB) ve Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu’nun (UNESCO) desteğiyle yürütülen proje kapsamında 27 Ekim’de Adahan İstanbul Otel’de düzenlenen toplantıda katılımcılar Türkiye’de mevcut özdenetim mekanizmalarını, bu mekanizmaların etkinliğini ve medyada daha etkili bir özdenetim için çözüm önerilerini tartıştılar.
 
Punto24 Bağımsız Gazetecilik Platformu’nun (P24) ev sahipliği ve moderatörlüğünde yapılan toplantıya konuşmacı olarak şu isimler katıldı:
 
Basın Konseyi İkinci Başkanı Murat Önok, RTÜK üyesi İsmet Demirdöğen, P24 Başkanı Hasan Cemal, teyit.org kurucusu Mehmet Atakan Foça, Kadir Has Üniversitesi öğretim görevlisi ve Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Akademi eğitim koordinatörü Sarphan Uzunoğlu, Bilgi Üniversitesi’nden Profesör Aslı Tunç, Galatasaray Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ceren Sözeri, Evrensel gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Fatih Polat, T24 Genel Yayın Yönetmeni Doğan Akın, Milliyet gazetesi okur temsilcisi ve Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Etik Kurulu Koordinatörü Belma Akçura, belgesel yapımcısı ve gazeteci-yazar Ümit Kıvanç, gazeteci Tuğba Tekerek, Artı Gerçek yazarı Mehveş Evin ve Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Sivil Toplum, Temel Haklar, Yargı ve İç İşleri Bölüm Başkanı Michael Alexander Rupp.
 
Toplantıda dünyadaki örnekler ışığında Türkiye’deki mevcut özdenetim mekanizmaları ve özellikle Basın Konseyi’nin yapısı ve etkinliği; radyo ve televizyon haberciliğinde denetim/özdenetim ve RTÜK modeli; okur temsilciliğinin medyada özdenetimi sağlamadaki rolü ve etkinliği konularına ek olarak, İnternet haberciliğinde ve genel olarak yeni medyada özdenetimin nasıl sağlanabileceği ve teknolojinin özdenetimi desteklemede nasıl kullanılabileceği gibi sorular üzerinde duruldu.
 
Konuşmacılar ayrıca ifade özgürlüğü, sansür/otosansür, medyadaki kutuplaşma, propaganda-haber ilişkisi, medyanın ekonomisi, sendikalaşma gibi konuları da gündeme getirerek bu olguların özdenetim süreçlerine etkisini tartıştılar.
 
Yürütücülüğünü P24’ün üstlendiği “Türkiye’de Medyada Özdenetimin Etkinleştirilmesi” konulu proje, medyanın özdenetimi konusunda kapsamlı bir araştırmanın gerçekleştirilmesini, sonuçlarının bir kitap halinde yayınlanmasını ve gelecekte medyanın özdenetim mekanizmalarını geliştirmeye yönelik bir yol haritası çıkarılmasını hedefliyor. 27 Ekim’deki yuvarlak masa toplantısındaki tartışmalar, ortaya atılan sorular ve çözüm önerileri hazırlanacak kitabın da genel çerçevesini çizmiş oldu.
 
2018 Haziran’ına kadar tamamlanması hedeflenen proje, söz konusu kitabın bulgu ve önerilerinin medyanın özdenetiminin etkinleştirilmesine yönelik bir “yol haritası” oluşturma hedefini taşıyan bir konferansta tartışılmasıyla tamamlanacak.
 
Proje, “Güneydoğu Avrupa ve Türkiye’de Medyaya Güveni İnşa Etmek” üst başlığını taşıyan ve Türkiye dahil toplam yedi ülkede hayata geçirilen üç yıllık çalışmanın bir parçasını oluşturuyor.