“Devlet tok ev sahibi”
Gazeteler bugün ekonomik krizin etkilerinin ve hesap verebilirlikten yoksun devlet yönetiminin vahim sonuçlarını mercek altına aldı
23.09.2024
Evrensel, BirGün, Cumhuriyet ve Karar bir haftaya daha giderek kötüleşen geçim sorununu, devletin usulsüzlüklerini ve hazinedeki mali açıkları manşetlerine taşıyarak başladı.
Karar gazetesi “Devlet tok ev sahibi” başlıklı haberinde Sayıştay’ın denetim raporuna dayanarak devlet kurumlarının israfını gözler önüne seren bir dizi örneğe yer verdi. Haberin spotunda şu ifadeler yer verildi: “Hükümet, darboğazdaki ekonomi nedeniyle kuryenin bahşişin bile peşine düşerken bütçedeki asıl karadelikler görmezden gelindi. Milletin cebindeki her kuruşu izleyen devletin kendi kurumlarındaki ‘umursamazlık ve hesap vermezlik’ ise Sayıştay raporlarına yansıdı. Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün kendine ait binaların kirasını toplamadığı, Orman Genel Müdürlüğü’nün verdiği kredileri takip etmediği ortaya çıktı.”
Birinci sayfanı manşetinde öne çıkarılan dört örnek ise şunlar:
– “Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait bazı taşınmazların kiraları vadesinde tahsil edilmedi, hukuki işlem de başlatılmadı. Bölge müdürlüklerince kiraya verilen taşınmazlar kira süresi sonunda ihale yapılmadan bir taahhütnameyle yeniden aynı kişilere kiraya verildi.”
– “Orman Genel Müdürlüğü tarafından yangın uçağı ve helikopteri alımı için oluşturulan fon 2018 yılından itibaren takip edilmedi. Orman köylülerinin kalkındırılması için kullandırılan kooperatiflere verilen krediler de tahsis edilmedi. İki binden fazla dosya icralık hale geldi.”
– “Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlı yurtlardaki kafeterya, berber ve lokantalar için işletici olarak başvuran kişi ve firmalar arasında düşük puan alanlara Genel Müdür takdiriyle ihale verildi. İşletici firmanın hangi kriterlere göre seçildiğine ilişkin bir ‘usul ve esas’ da gözetilmedi.”
– “Devlet tok ev sahibi”2023’te Hazine garantili dış kredi kullanan kamu kurum ve kuruluşlarına sağlanan 96 milyar TL garanti tutarının 17 milyar lirası kur farkına ödendi. AFAD’ın, Milli Savunma Bakanlığı’ndan talep ettiği hava araçları için 4 milyon lira olan uçuş maliyetleri bakanlığa aktarılmadı.”
“Yaşlılığa ipotek”
Evrensel ise geçimsizlik darboğazında bulunan emeklilerin durumuna odaklandı. “Yaşlılığa ipotek” başlıklı manşet haberinde prim hesaplama sistemi nedeniyle gelecek sene emekli olacak işçilerin, bu sene emekli olacaklardan yüzde 35 kadar daha az emekli maaşı alacaklarını belirtti.
Haberde şu ifadelere yer verildi: “Orta vadeli program işçilerin geleceğini de vuruyor. Kıdem tazminatını yok edip emeklilik sistemini piyasalaştırmanın adımlarını atan iktidarın hesap oyunları nedeniyle, 2025’te emekli olanlar 2024’te emekli olanlara göre daha az maaş alacak. Emekli kira bile ödeyemez hale gelirken, zaten yetersiz olan kamu huzurevi fiyatları üçe katlandı, özele yol verildi, parası olmayan çaresizliğe itildi.
Haberde ayrıca hükümetin yeni bir fon üzerinden işçilerinin kıdem tazminatının gasp etmeye hazırlandığı savunuldu.
“Kur farkı oyunu”
Cumhuriyet gazetesi ise manşet haberinde Dışişleri Bakanlığı’nda “ödeme ve muhasebe kayıtlarında usulsüzlük” olduğunu iddia etti. “Kur farkı oyunu” başlıklı haberde şu ifadelere yer verildi: “Sayıştay’ın 2023 yılı denetim raporu Dışişleri Bakanlığı’ndaki usulsüzlükleri ortaya koydu. Bakanlığın 2022 yılına ait bazı işlemleri, 2023 yılı işlemi gibi kayıtlarına geçirdiği ve yurtdışı ödemeleri nedeniyle oluşan kur farklarını “personel gideri” gibi gösterdiği belirlendi.
“Her odasında ayrı israf var”
BirGün gazetesi ise Sayıştay denetim raporunda Saray’ın harcama kalemlerini mercek altına aldı. “Her odasında ayrı israf var” başlıklı ikinci manşetinde sadece Cumhurbaşkanlığı’na bağlı Dijital Dönüşüm, Finans, İnsan Kaynakları ve Yatırım ofislerinin bile yıllık harcamalarının 1 milyar TL’ye dayandığı vurgulandı. Haberde Cumhurbaşkanlığı sistemine geçişten sonra kurulan bu ofisler “sistemin kara delikleri” olarak nitelendi.