Orji adasında teorik fizik tartışması

Epstein’in bilim merakı, bir yandan çok paraya kavuşmuş oğlan çocuğunun istediği oyuncaklarla eğlenmesi olarak görülebilir, öbür yandan zenginler-güçlüler-muktedirler çemberine katılmak isteyen dezavantajlı yeni zenginin kendine itibar ve çevre yaratma aracı olarak. Bir bilim sitesi de kurmuştu, şimdi ulaşılamıyor. “Jeffrey Epstein Özgürce Düşünebilen İlk Robotları Destekliyor” başlığını hatırlıyorum. Desteklediği yalnız robotlar değildi. Bilimle uğraşan birçok erkek ondan çok fayda gördü.

Epstein’in yeniden tutuklanması ve hücrede ölü bulunmasının ardından, katkılarının, ilişkilerinin izleri yok ediliyor. Bilime katkısına dair haberler sayfalardan uçuyor, adı her yerden siliniyor, bağışları başka yerlere aktarılıyor. Yalnız Harvard Üniversitesi, 2008’de hapse girişinden önce Epstein’in yaptığı 6,5 milyon dolarlık bağışı o zaman da -“bilim için kullanıldı” gerekçesiyle- geri vermemişti, şimdi de böyle bir niyeti yok. Epstein’le ilişki kurmuş bilimadamlarının ortak özelliği, bir-iki istisna dışında, bundan rahatsızlık duymamak, zaten.
 
Çok heyecanlandı, çek gönderdi
 
Epstein bilimsel saydığı mevzulardaki merakını ünlü bilimadamlarını toplayıp tartışarak gidermeyi tercih ediyor, çağırdığında gelsinler ya da kendisini bilim hâmisi  olarak sunmasını sağlasınlar diye önlerine -tâbiri caizse- yemler atıyordu. Mekanizmanın nasıl işlediğini Harvard Üniversitesi profesörlerinden Stephen Kossyln tarif ediyor: “İki ay önce ona evrimsel psikolojide yeni bir alternatiften sözediyordum. Çok heyecanlandı ve bana bir çek gönderdi.” Kossyln’in yürüttüğü, Tibet rahipleriyle ilgili bir deneyi de Epstein finanse etmişti. Virginia Giuffre’nin iddiasına göre, psikoloji, sinir sistemi ve öğrenme süreci üzerine çalışan profesöre Epstein’in ikramı bu kadarla kalmamıştı.

Avusturyalı matematiksel biyoloji profesörü Martin Nowak, Princeton Üniversitesi İleri Araştırmalar Enstitüsü'nde teorik biyoloji programını yürütüyor, oyun teorisinin evrime ilişkin temel soruları cevaplayıp cevaplayamayacağını araştırıyordu. Epstein Nowak’la sık sık görüşüyor ve bazen onu alıp ülkenin her tarafına götürüp doğaçlama konferanslar verdiriyordu. Üç yılda Nowak’a yazdığı çeklerin toplamının 500 bin dolar olduğu söyleniyordu. Nowak, “Jeffrey’de fizikçi kafası var,” diyordu. “Kendi alanınızdan bir meslektaşınızla konuşur gibi oluyorsunuz. Bazen sırf onun merakını gidermek için konuşuyoruz. Hayatımı değiştirdi. Onun desteği sayesinde istediğim her şeyi yapabileceğimi hissediyorum.”

Belki de sadece para değil… Nowak, Epstein’le Karayipler’e gittiklerinde, sabah altıda, gün doğarken kalktıklarını, üç-dört saat teorik fizik üzerine tartıştıklarını, sonra Epstein’in gidip biraz çalıştığını, döndüğünde konuşmayı sürdürdüklerini anlatmıştı. Kimbilir, belki Nowak sadece bilimsel konuktu. Ama bütün bunların “orji adası”nda cereyan ettiğini düşününce, gün doğarken yapılan teorik fizik tartışması, sinir bozucu tarzda komik görünmüyor mu?

Psikoloji ve tıp dalında Nobel ödüllü Gerald Edelman’a bakılırsa, “Epstein şu temel soruya takılmış durumda”ydı: “Beynimizin bir bilgisayar olmadığı doğru mu?” Takıldığı başka problemler, alanlarında isim sahibi, koca bilimadamlarının kötü adamımıza gösterdiği yakınlığa dair gerçekçi fikir veriyor: Epstein, kadınları kendi spermleriyle “tohumlayarak” insan ırkının kalitesini yükseltip yükseltemeyeceğini, kafasının ve penisinin dondurularak gelecekte yeniden canlandırılmak üzere saklanıp saklanamayacağını merak ediyordu.
 
“Küçük yaştakiler şeysi”
 
Epstein’in bilim ve akademi dünyasından nüfuzlu dostları çoktu. Sahiden çok. Bir dönem Harvard’da Sanat ve Bilimler Fakültesi dekanı olan Henry Rokovsky, Epstein hakkında ilk ayrıntılı biyografik röportajın yayımlandığı 2003’te Harvard’ın rektörü olan Larry Summers, bilişsel bilimlerin önemli ismi Marvin Minsky (Virginia Guiffre onunla da yatmaya gönderildiğini ileri sürmüştü), Nobel Ödülü sahipleri Gerald Edelman ve Murray Gell-Mann, yine Harvard’dan mâhut kahramanımız Alan Dershowitz (Virginia’nın ‘altı defa yattım’ dediği). Tabiî bir de teorik fizikçi Lawrence Krauss var. The Nation’da, “Epstein’in Adilik Bilimi” başlıklı yazının girişine onun fotoğrafını koymuşlardı. Kendisi, günümüzün “iyimser düşünürü” Steven Pinker’ı da bir Epstein organizasyonuna götürerek, deyim yerindeyse, “başını yakan” şahıs.

Pinker, Epstein’in uçağında seyahat edip onun tertiplediği bir toplantıya katılmasının kendisini kötü adamımıza yaklaştırmadığını, “mesafeyi korumayı hep gözettiğini” söyledi. Popüler psikoloji profesörünün küçük kızların kullanıldığı bir seks ağına kapılmış olduğuna pek kimse ihtimal vermedi. Ancak Pinker’ın kamuoyu nezdinde “beraatine” bu açıklama yetmedi. “Küçük kızla yattı” suçlamasına karşı Alan Dershowitz’in verdiği cevabı Pinker Twitter hesabından paylaşarak yaymıştı. Herkes, “Peki bunu niye yaptın?” diye sordu. Pinker’ı “Dershowitz’e saygı” bâbında yapılan bir panelde konuşmacı olarak gördüğümüz videolar da paylaşıldı tabiî derhal. E, bu da belki “uzun yıllar hizmet vermiş bilimadamı” vs. motifleriyle kısmen izah edilebilirdi. Fakat izahı pek mümkün olmayacak başka olgu vardı: Epstein’in 2008’deki yargılanmasında, avukat ekibinin süperstarlarından Dershowitz, aynı zamanda dilbilimci olan Pinker’dan kendi tezlerini destekleyici bilirkişi görüşü almıştı. Gayet saygın bir simâ olan Pinker’a saygı duyan insanlar da, “Hoca, bu ne peki?” dediler; yığınlar halinde. “Para aldıysan, değer miydi? Almadıysan, niye?” Çamurlu alandan gelip geçenle temas edersen, temizlenmen kolay olmuyor.

Lawrence Krauss’a gelince. Tanrı ve bilim konusundaki görüşleriyle epey dikkat çeken ve hayran kitlesi de toplayan bu adam, Epstein’i savunmak için “ben, bir bilimadamı olarak…” diye başlayan cevherler yumurtladı: “Bir bilimadamı olarak, olayları hep ampirik kanıtlara dayanarak değerlendiririm ve [diyebilirim ki,] onun etrafında hep 19 ile 23 yaş arasında kadınlar vardı, (…) dolayısıyla bir bilimadamı olarak (…) başkalarının sözüne karşı ona inanırım.” Bu zat, sürekli ve ısrarlı cinsel tacizle suçlanıp Arizona Eyalet Üniversitesi’nden istifa etmek durumunda kalmıştı.

“Ona inanan”lardan biri de bilgi-işlemci Roger Schank’ti: “Gerçekte ben hiçbir zaman onun bu küçük yaştakiler şeysine inanmadım,” demişti. “Küçük yaştakiler şeysi…” Sınıf bilincinin böylesine çirkin dışavurumuna ortalık yerde zor rastlanır.
 
Parlak beyinlerin cinsiyeti
 
Bu adamların hepsi, matematiğe-fiziğe yatkınlığı nedeniyle, başkaları da parlak beyinleri çevresine topladığı için Epstein’in parlak beynini övüyorlardı. Gel gör ki, bu âlemdeki parlak beyinlerin sahipleri hep erkekti. Gell-Mann bir ara, Epstein’e yemeğe gittiklerinde “etrafta hep güzel kadınların bulunduğunu” söylemişti.

Evrimsel biyoloji alanında ün yapmış akademisyenlerden Robert Trivers, yargılanıp mahkûm olmuş Epstein’in dürüst bir kimse olduğunu ileri sürmüş, şöyle demişti: “Elverişli bir anlaşma mı yaptı? Parasıyla gerekenden az ceza almayı mı başardı? Evet, [aynı durumda biz kalsak] senin benim karşılaşacağımızla kıyaslandığında muhtemelen öyle, ama sonuçta hapse girdi.” Trivers’ın “flaş” sözüyse şuydu: “Şu zamanda 14-15 yaşındaki kızlar, 60 yıl önce yetişkin kadınlar neyse onun gibiler, dolayısıyla, bu durumları öyle iğrenç bulmuyorum.” Trivers, çalışmaları üzerine Harvard’da, Evrimsel Dinamik Programı bünyesinde panel mi, çalıştay mı, artık ne demek lazımsa öyle bir seçkin toplantı düzenlenen, katılımcılar arasında -yalnız burada ismi geçenleri sayıyorum- Dershowitz, Minsky, Nowak, Pinker, Summers ve başka 14 biliminsanıyla birlikte Jeffrey Epstein’in de yeraldığı bir şahıs. Kendisi, diz simetrisi ile hızlı koşma yeteneği arasındaki bağlantıyı incelemek için Epstein’den 40 bin dolar destek almıştı.
 
PR aracı olarak bilim hâmiliği
 
Epstein, bir türlü sağlam kaideye oturtamadığı itibarını yeniden kazanmak için, hapisten çıktıktan sonra bir halkla ilişkiler kampanyası yürüttü. “Bilime destek olan iyiliksever işadamı” imajı yaratmaya çalıştı. Birkaç yıl önce “Bu adam milyarder değil, cinsel sadırgan” diye yazı basan Forbes’da, “bilim destekçisi Jeffrey Epstein şunları şunları yapacak” cinsinden başlıklar görüldü, ondan “dünya çapında bilimdeki en son gelişmelerin en büyük destekçilerinden” diye sözedildi. Ancak birileri (New York Times’de Tffany Hsu) çıkıp, “Hop! ne yapıyorsunuz ya!” deyince hem Forbes hem başkaları bu içerikteki yazıları sitelerinden kaldırdılar.

Buradaki gazetecilik skandalı bundan ibaret değil. Forbes’daki yazıyı, altında imzası bulunan kişi yazmamıştı. O, dergiye dışarıdan katkıda bulunan biriydi. Bir halkla ilişkiler firması kendisine iletecekleri yazıyı imzasıyla dergiye göndermesi karşılığında 600 dolar teklif etmişti. Epstein kimdir nedir, hiç fikri yoktu. Hendricks, “Bilimle ilgili birşeyler yapan bir adam olması dışında bir şey bilmiyordum,” dedi. Forbes de yazıyı kaldırırken hile yaptı, “editoryal standartlarımızı karşılamıyor” dedi.

Huffington Post da duyarsızlığının kurbanı olmuştu. Oraya dışarıdan benzer bir yazıyı yazan, kendini “dijital pazarlamacı” diye sunan, Rachel Wolfson adında biriydi. HuffPost da yazıyı kaldırırken, bunu “yazarın isteği üzerine” yaptığını iddia etti. 

National Review’daki hikâye daha ilginçti: Onların basıp sonra kaldırdığı yazıyı yazan Christina Galbraith, kendini Forbes ve HuffPost’a bilim yazıları yazan biri diye tanıtmıştı. Epstein’in halkla ilişkiler işlerine bakanlardan biriydi. Ve yoksul semtlerden sahipsiz kızlara dadanıp cinsel saldırgan diye kayda geçmiş birini şirin göstermek için seçilebilecek en acımasızca motifi seçmişti: Epstein’i “dezavantajlı çocukları eğitmek için çalışan sayısız kuruluşa yardım eden” biri gibi göstermişti.

"Bir Erkeklik ve Zenginlik Öyküsü" yazı dizisinde önceki bölümler:
1- Çünkü bu “onların” hikâyesi 
2- Hepsi aynı şeyleri anlatıyordu
3- Polisler, savcılar, avukatlar
4- Anlaşma ve ayrıcalıklı hapislik
5- Zenginler hapiste nasıl yaşar?
6- Tam CEO'nun aradığı tip!
7- Dolandırıcıyı dolandırmak
8- Kirli çamaşır defilesi
9- Wexner's Secret
10- Wexner's Secret 2
11- Kaynağı belirsiz servet
12- “Madame”: Ghislaine Maxwell
13- “Evin hanımı”nın rolleri
14- Virginia: Modern zaman kölesi
15- Zayıf yerinden yakalamak
16- Ekip: Avcılar, asistanlar
17- Sosyete, mutfak, uşak ve kız
18- Clinton, Trump, uçaklar, kızlar
19- Acemi prens ile cingöz politikacı
20- Model model modeller
21- Alan Dershowitz